Οι Ρεπουμπλικάνοι πήραν την πλειοψηφία και στη Γερουσία - Πιθανόν θα διατηρήσουν την πλειοψηφία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων
2024 The Associated Press. All |
Κερδίζοντας σε κρίσιμες αμφίρροπες πολιτείες (swing states) όπως η Πενσιλβάνια, η Τζόρτζια, η Βόρεια Καρολίνα, το Ουισκόνσιν και το Μίσιγκαν, ο Τραμπ είχε εξασφαλίσει μέχρι χτες το βράδυ 291 εκλέκτορες - ξεπερνώντας άνετα τους 270 που απαιτούνται για την εκλογή Προέδρου και ενώ το πιθανότερο ήταν να αυξηθούν κι άλλο - έναντι 223 εκλεκτόρων που διέθετε την ίδια ώρα η Χάρις.
Ο Τραμπ επικράτησε επίσης και στις συνολικές ψήφους, συγκεντρώνοντας μέχρι χτες το βράδυ σχεδόν 71,9 εκατομμύρια ψήφους, έναντι 67 εκατομμυρίων που πήρε η Κ. Χάρις.
Παράλληλα, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα κατάφερε να αποσπάσει την πλειοψηφία στη Γερουσία, εξασφαλίζοντας τουλάχιστον 52 από τις 100 έδρες.
Αυξημένες πιθανότητες είχαν επίσης μέχρι χτες το βράδυ οι Ρεπουμπλικάνοι για να διατηρήσουν την ισχνή τους πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, κάτι που αν επαληθευτεί θα τους δώσει τον έλεγχο και στα δύο Σώματα του Κογκρέσου.
Ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές οι Ρεπουμπλικάνοι κατέγραφαν την εκλογή τουλάχιστον 207 βουλευτών - κερδίζοντας 5 έδρες από τους Δημοκρατικούς - ενώ οι Δημοκρατικοί είχαν εξασφαλίσει 188 βουλευτές, κερδίζοντας 2 έδρες από τους Ρεπουμπλικάνους. Για την πλειοψηφία στο Σώμα απαιτούνται 218 έδρες.
Στην επινίκια ομιλία του, ο Ντ. Τραμπ έκανε λόγο για «ιστορική νίκη», που «θα μας επιτρέψει να κάνουμε την Αμερική μεγάλη ξανά» - χρησιμοποιώντας το κεντρικό του σύνθημα που αποτυπώνει τον στόχο του αμερικανικού κεφαλαίου να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, απέναντι στη ραγδαία άνοδο της Κίνας.
«Θα βοηθήσουμε τη χώρα μας να θεραπευτεί, θα διορθώσουμε τα προβλήματά μας, τα σύνορα», ανέφερε μεταξύ άλλων, διαβεβαιώνοντας ότι αυτό που έρχεται «θα είναι η χρυσή εποχή της Αμερικής».
Αντίστοιχα, ο νέος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς, παίρνοντας τον λόγο είπε ότι «μετά τη μεγαλύτερη πολιτική επιστροφή στην αμερικανική ιστορία, θα ηγηθούμε της μεγαλύτερης οικονομικής επιστροφής στην αμερικανική ιστορία».
Από την πλευρά της, η Κ. Χάρις δεν εμφανίστηκε δημόσια μετά την οριστικοποίηση της ήττας της και αναμενόταν να το κάνει τελικά μετά τα μεσάνυχτα (ώρα Ελλάδας). Σύμφωνα με εκπρόσωπό της, η αντιπρόεδρος «τηλεφώνησε στον εκλεγμένο Πρόεδρο Τραμπ για να τον συγχαρεί για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές. Συζήτησε τη σημασία της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας και το να είναι ένας Πρόεδρος για όλους τους Αμερικανούς».
Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ είχε επίσης ο απερχόμενος Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος, σύμφωνα με ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, δεσμεύτηκε «να διασφαλίσει μια ομαλή μετάβαση», ενώ τόνισε την πρόθεσή του να συνεργαστεί ώστε «να ενώσουμε τη χώρα».
Ηδη στο μεταξύ «τρέχουν» διεργασίες και διαβουλεύσεις για τα άτομα που θα αναλάβουν υπουργικές και άλλες κρατικές θέσεις στην κυβέρνηση του Ντ. Τραμπ μετά την ορκωμοσία του τον Γενάρη του 2025.
Σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου «Ρόιτερς», μεταξύ των προσώπων που «παίζουν» περιλαμβάνονται στελέχη μονοπωλίων, δισεκατομμυριούχοι και «δοκιμασμένοι» πολιτικοί.
Μεταξύ των ονομάτων που ακούγονται για τη θέση του υπουργείου Οικονομικών είναι ο επενδυτής κερδοσκοπικών ταμείων Σκοτ Μπέσεντ και ο δισεκατομμυριούχος Τζον Πόλσον, που ήταν από τους μεγάλους δωρητές της εκστρατείας Τραμπ. Μεταξύ των ατόμων που προβάλλουν σε αυτήν τη φάση ως φαβορί για τη θέση συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας είναι ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Γερμανία επί Τραμπ και απεσταλμένος στα Δυτικά Βαλκάνια, Ρίτσαρντ Γκρένελ.
Ακούγονται επίσης ο γερουσιαστής από τη Φλόριντα Μάρκο Ρούμπιο ως πιθανός υπουργός Εξωτερικών και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο για τη θέση του υπουργού Αμυνας.
Πέρα από τη στήριξη από σημαντικά τμήματα του αμερικανικού κεφαλαίου στον Ντ. Τραμπ - με αντίστοιχη στήριξη να έχει άλλωστε και η πλευρά της Κ. Χάρις - καθοριστικό ρόλο στην επικράτηση του υποψηφίου των Ρεπουμπλικάνων έπαιξε μεταξύ άλλων η μεγάλη δυσαρέσκεια για την αντιλαϊκή πολιτική της διακυβέρνησης Μπάιντεν και για την τεράστια ακρίβεια που κατατρώει το λαϊκό εισόδημα. Σε αυτό το έδαφος «έπαιξαν» μεταξύ άλλων οι υποσχέσεις του Τραμπ για τόνωση της αμερικανικής οικονομίας με παραπέρα ενίσχυση του εμπορικού προστατευτισμού, με λιγότερη έμφαση στην «πράσινη οικονομία» και πτυχές της που οδηγούν σε αύξηση των τιμών στην Ενέργεια κ.α. Σύμφωνα με τα exit polls της εταιρείας «Edison Research», τα 3/4 των ψηφοφόρων που απάντησαν σε γκάλοπ της εταιρείας δήλωσαν ότι η χώρα πάει «προς τη λάθος κατεύθυνση». Από αυτούς, το 61% ψήφισε Τραμπ. Αντίστοιχα, το 68% των ερωτηθέντων απαντάει ότι η κατάσταση της οικονομίας δεν είναι καλή και από αυτούς το 70% ψήφισε Τραμπ.
Ο Τραμπ διατήρησε προβάδισμα έναντι της Χάρις στους λευκούς ψηφοφόρους (+20% στους άνδρες, +5% στις γυναίκες), κέρδισε στους ισπανόφωνους άνδρες ψηφοφόρους (+10% από την Χάρις, ενώ υπολειπόταν 23% από τον Μπάιντεν στις προηγούμενες εκλογές), μείωσε κατά 15% την ψαλίδα στις ισπανόφωνες γυναίκες ψηφοφόρους.
Αντίθετα, χωρίς ιδιαίτερη μεταβολή διατηρήθηκε το ισχυρό προβάδισμα των Δημοκρατικών στους Αφροαμερικανούς ψηφοφόρους (85% Χάρις, 13% Τραμπ).
Ενίσχυση της διείσδυσής του κατέγραψε πάντως ο Τραμπ στους Αφροαμερικανούς και στους ισπανόφωνους σε αμφίρροπες πολιτείες όπως η Βόρεια Καρολίνα, στοιχείο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο αποτέλεσμα σε αυτές.
Στους άνδρες ψηφοφόρους επικράτησε ο Τραμπ με 55% έναντι 42% της Χάρις, ενώ στις γυναίκες επικράτησε η Χάρις με 53% έναντι 45%.
Σημαντική βελτίωση κατέγραψε ο Τραμπ στους νέους ψηφοφόρους ηλικίας 18 - 29 ετών (από 36% στις προηγούμενες εκλογές ανέβηκε στο 43%), ενώ ισχυρό προβάδισμα είχε στην πολυπληθέστερη ηλικιακή ομάδα, από 45 ως 64 ετών, όπου από το ισχνό προβάδισμα 50% έναντι 49% του Μπάιντεν στις προηγούμενες εκλογές, ανέβηκε στο 54% έναντι 44% της Χάρις.
Στο μεταξύ, παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές και τις εκλογές για το Κογκρέσο, σε μια σειρά από πολιτείες πραγματοποιήθηκαν δημοψηφίσματα, μεταξύ άλλων για το ζήτημα των αμβλώσεων.
Σε αρκετές πολιτείες επικράτησε στα δημοψηφίσματα η ψήφος υπέρ του δικαιώματος των γυναικών στην άμβλωση, όχι όμως στη Φλόριντα, που είναι η τρίτη πολυπληθέστερη πολιτεία της χώρας.
Στο μεταξύ, και σε αυτές τις αμερικανικές εκλογές συγκεντρώθηκαν τεράστια χρηματικά ποσά για τη στήριξη των υποψηφίων των δύο βασικών αστικών κομμάτων, επιβεβαιώνοντας και από αυτήν την πλευρά τον πραγματικό χαρακτήρα της αστικής δημοκρατίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της οργάνωσης OpenSecrets, οι υποψήφιοι συγκέντρωσαν συνολικά 15,9 δισεκατομμύρια δολάρια (για όλες τις εκλογές που γίνονταν την Τρίτη), ποσό που αποτελεί νέο ρεκόρ.
Στις εκλογές του 2020 το αντίστοιχο ποσό ήταν 15,1 δισ. δολάρια και στις εκλογές του 2016 ήταν 6,5 δισ.
Σε ό,τι αφορά την κούρσα για τον Λευκό Οίκο, η εκστρατεία της Κ. Χάρις συγκέντρωσε τα περισσότερα, πάνω από 1 δισ. δολάρια.
Η εκστρατεία του Τραμπ συγκέντρωσε 382 εκατ. δολάρια, ενώ οι επιτροπές υποστήριξής του συγκέντρωσαν 694 εκατ. δολάρια.
Ο δωρητής με τη μεγαλύτερη συμβολή σε προεκλογική εκστρατεία ήταν ο 81χρονος τραπεζίτης Τίμοθι Μέλον, που έδωσε 197 εκατ. δολάρια στους υποψηφίους των Ρεπουμπλικάνων, συμπεριλαμβανομένου του Ντ. Τραμπ.
Χαρακτηριστική ήταν εξάλλου η αντίδραση στα χρηματιστήρια μετά την εκλογή του Ντ. Τραμπ και δη η κατά 15% εκτόξευση των μετοχών της αυτοκινητοβιομηχανίας ηλεκτροκίνησης «Tesla» του δισεκατομμυριούχου Ιλον Μασκ.
Ο Μασκ πραγματοποίησε ενεργητική καμπάνια για την εκλογή του Ντ. Τραμπ και αναμένεται να παίξει κομβικό ρόλο στον Λευκό Οίκο κατά τη δεύτερη θητεία του Τραμπ. Καθόλου τυχαία, στην επινίκια ομιλία του ο Τραμπ έκανε αναλυτική ονομαστική αναφορά με ύμνους για τον Μασκ, χαρακτηρίζοντάς τον «πραγματικά σούπερ ιδιοφυΐα», η οποία «θα πρέπει να προστατευτεί».
Μεταξύ των ανθρώπων που συγχάρηκαν τον Τραμπ ήταν και ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της «Amazon» και της εταιρείας «Blue Origin», Τζεφ Μπέζος, υπογραμμίζοντας την «εκπληκτική πολιτική επιστροφή και την αποφασιστική νίκη» του και τονίζοντας πως αδημονεί να συνεργαστεί μαζί του για «σημαντικά θέματα για τους πελάτες μας, τους υπαλλήλους, την κοινότητα και τη χώρα».