Με αφορμή την πρόσφατη φιέστα του υπουργείου Δικαιοσύνης, με θέμα «Ελληνική Δικαιοσύνη: Οι μεγάλες αλλαγές», όπου ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης και ο αρμόδιος υπουργός, Γ. Φλωρίδης, «διαφήμισαν» τις αντιδραστικές αυτές αλλαγές, κάνοντας λόγο «για την πιο σημαντική, την πιο εμβληματική μεταρρύθμιση», ο «Ριζοσπάστης» συνεχίζει τη συζήτηση με τους εργαζόμενους στον χώρο της Δικαιοσύνης (την προηγούμενη βδομάδα φιλοξενήσαμε δικαστικούς υπαλλήλους). Σήμερα μιλάμε με δικηγόρους, μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους, για τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε μια Δικαιοσύνη που γίνεται όλο και πιο εχθρική για τον λαό.

Ο Ανέστης Προυσανίδης, μέλος της Επιτροπής Αγώνα των Αυτοαπασχολούμενων Δικηγόρων, μας λέει:

«Η πρωτοβουλία του υπουργείου Δικαιοσύνης να πραγματοποιήσει εκδήλωση με τίτλο "Ελληνική Δικαιοσύνη: Οι μεγάλες αλλαγές", με την παρουσία του πρωθυπουργού και της Προέδρου της Δημοκρατίας, ήταν πρόκληση για τους αυτοαπασχολούμενους, μισθωτούς και ασκούμενους δικηγόρους. Γιατί εμείς βιώνουμε από πρώτο χέρι ποιες είναι τελικά αυτές οι μεγάλες αλλαγές κι αυτό που βιώνουμε είναι κάτι οικτρό. Πρόκειται καταρχάς για τον δικαστικό χάρτη, που οδηγεί σε μια Δικαιοσύνη πιο γρήγορη και αποτελεσματική για τα συμφέροντα λίγων και εκλεκτών, ενώ για υποθέσεις εργατικές, οικογενειακές, αυτές που καίνε τον απλό εργαζόμενο, τον απλό λαό, συνεχίζει να υπάρχει καθυστέρηση, γίνονται πιο ακριβές, πιο δυσπρόσιτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αυτές δίνονται αβέρτα αναβολές. Την ίδια στιγμή γίνεται πιο γρήγορη και με εξπρές διαδικασίες για τους πλειστηριασμούς, τα ειδικά επενδυτικά τμήματα, για εκεί που πραγματικά υπάρχει ενδιαφέρον από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Βιώνουμε καθημερινά στα ακροατήρια τους αντιδραστικούς νέους ποινικούς κώδικες, στους οποίους πραγματώνεται μια ευθεία βολή σε εργατικά - λαϊκά δικαιώματα και ελευθερίες με σαφή στόχευση τους αγώνες του εργατικού - λαϊκού κινήματος.

Διατάξεις πολύ επικίνδυνες, αφού μπορεί απλοί άνθρωποι για το παραμικρό να τυλιχτούν σε μια κόλλα χαρτί και να φυλακιστούν και πρέπει τώρα να καταργηθούν και αυτό είναι το βασικό αίτημα της Επιτροπής Αγώνα Αυτοαπασχολούμενων Δικηγόρων, του Σωματείου Μισθωτών Δικηγόρων. Επίσης, η φορολογική δικαιοσύνη. Ετσι την διαφήμισαν, έτσι την ονόμασαν. Αφορά τους αυτοαπασχολούμενους δικηγόρους με τα νέα απαράδεκτα τεκμήρια, που πρόσθεσαν μια ακόμη θηλιά στον λαιμό μας. Τεράστιες είναι οι ευθύνες της Ολομέλειας των δικηγορικών συλλόγων, των Δικηγορικών Συλλόγων Αθήνας και Πειραιά, γιατί ουσιαστικά επιβεβαιώθηκε όχι μόνο ότι απλά δεν θέλουν και δεν μπορούν να οργανώσουν τον αγώνα, αλλά είναι στο απέναντι στρατόπεδο.

Αποδεικνύεται ξανά ότι δεν υπάρχει ταξικά ενιαίο δικηγορικό σώμα. Είναι συνομιλητές και συνδιαμορφωτές με την κυβέρνηση, οι νομικοί της σύμβουλοι, στήριξαν τη φιέστα που διοργανώθηκε. Με τη θέση και τη στάση τους πούλησαν τον αγώνα των αυτοαπασχολούμενων και μισθωτών δικηγόρων, στέκονται απέναντι στις ανάγκες και στα δικαιώματά μας. Ηδη έχουν απαξιωθεί και πρέπει ακόμα πιο πλατιά να γυρίσουν την πλάτη στους δικηγορικούς συλλόγους, στους εκπροσώπους της εργοδοσίας και της κυβέρνησης, στις ηγεσίες, οι δικηγόροι με τα χαμηλά εισοδήματα που καθημερινά μοχθούν για να επιβιώσουν. Μόνη λύση είναι όλοι εμείς, η πραγματική πλειοψηφία, να οργανώσουμε τον αγώνα από δικό μας σύλλογο, για τα δικά μας συμφέροντα, τις δικές μας ανάγκες».

Ο συνομιλητής μάς ανέφερε και τα πρακτικά ζητήματα που έχουν προκύψει: «Από την πρώτη μέρα υλοποίησης του δικαστικού χάρτη, εμείς οι δικηγόροι δεν ξέραμε π.χ. πού θα δικάσουμε, αν θα ήταν στο Πρωτοδικείο ή στο παλιό Ειρηνοδικείο. Πηγαίναμε να δικάσουμε και ξαφνικά ακούγαμε από τα ηχεία ότι πρέπει να μεταφερθούμε σε άλλη αίθουσα. Αν για κάποιον λόγο κάποιος δικηγόρος έχανε την ενημέρωση, θα ερημοδικαζόταν και θα χανόταν η υπόθεση των εντολέων του. Αυτήν τη στιγμή αναγκαζόμαστε να τρέχουμε δεξιά και αριστερά από το Πρωτοδικείο στη Λουκάρεως, στο νυν Πρωτοδικείο (έχουν διαχωρίσει το ποινικό με το πολιτικό τμήμα), τρέχουμε στις παράλληλες έδρες, στο Περιστέρι, στην Καλλιθέα, στον Πειραιά κ.α., δηλαδή έχει γιγαντωθεί όλο αυτό το αέναο τρέξιμο για μας, ενώ για τις εταιρείες μπορεί να τρέχουν οι μισθωτοί και άλλοι υπάλληλοι... Και αφού τελειώνει όλο αυτό, μετά ο αυτοαπασχολούμενος θα μπει στο γραφείο του για να αρχίσει να δουλεύει μέχρι αργά το βράδυ. Η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την ψηφιοποίηση και ότι με ένα κλικ όλα έχουν γίνει πολύ πιο εύκολα. Η πραγματικότητα, όμως, είναι ότι ακόμα και για ένα απλό πιστοποιητικό, όπως διαθηκών, ή και άλλες εκδόσεις πιστοποιητικών αναμένουμε 3, 4 και 5 μήνες. Η κατάσταση στο Κτηματολόγιο είναι ακόμα χειρότερη. Ακόμα και για ένα πιστοποιητικό μεταγραφής μπορεί να περνάνε 7, 8, 9 μήνες, ενώ στην... προ-ψηφιακή εποχή να το πω, αυτά μπορεί να λυνόταν σε μια μέρα. Πήγαινε από το πρωί ο δικηγόρος μέχρι το μεσημέρι, θα κουραζόταν, θα ίδρωνε, αλλά όταν θα έφευγε θα είχε το πιστοποιητικό. Τώρα πατάμε ένα κλικ και δεν ξέρουμε πού πάει, αναμένουμε, περιμένουμε, δεν ξέρουμε πού να διαμαρτυρηθούμε... Η γραφειοκρατία έχει γίνει πλέον ψηφιακή και το βασικό πρόβλημα παραμένει, δηλαδή η έλλειψη, η υποστελέχωση με υπαλλήλους. Για τα δικαστικά έξοδα και τις δικαστικές δαπάνες, που με τους νέους ποινικούς κώδικες έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, να τονίσουμε ότι αν κάποιος κρίνεται κατηγορούμενος, αυτό συνεπάγεται και ένα κόστος οικονομικό, που ξεκινά από τα 400 ευρώ στο Μονομελές, τα 600 στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο και φτάνει τα 1.200 στο Εφετείο. Είναι μεγάλη οικονομική επιβάρυνση. Πώς μπορεί να αντεπεξέλθει και να έχει κάποιος την υπεράσπισή του, έτσι όπως είναι η οικονομική κατάσταση σήμερα; Ετσι, μπαίνουν φραγμοί σε αυτό που λέμε πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, να έχεις το στοιχειώδες, έναν συνήγορο που να σε υπερασπιστεί, να διεκδικήσει. Με την αύξηση των δικαστικών εξόδων το Δημόσιο λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό εισπρακτικά. Και το ερώτημα είναι πού πηγαίνουν τα λεφτά. Σε προσλήψεις δεν πάνε, σε υλικοτεχνική υποδομή δεν πάνε, σε γιατρό Εργασίας δεν πάνε, σε τεχνικό Ασφαλείας δεν πάνε. Ρητορικό το ερώτημα αφού είναι γνωστό ότι οι προτεραιότητες είναι τα ματωμένα πλεονάσματα και μετά δίνονται εκεί που πρέπει... Δεν υπάρχουν στοιχειωδώς γιατρός Εργασίας, τεχνικός Ασφαλείας, η αντίστοιχη υποδομή, για χώρους που περνάνε εκατοντάδες άνθρωποι τη μέρα, από πολίτες, μέχρι δικηγόρους, υπαλλήλους».

Και συνεχίζει: «Εμπαιγμός και κοροϊδία είναι και όλη αυτή η ιστορία που άνοιξε από την κυβέρνηση με την αφαίρεση τμήματος ύλης από τα πρώην ειρηνοδικεία προς τους δικηγόρους. Παρουσιάστηκε ως υποστηρικτικό μέτρο, αλλά αν ήθελε να πάρει μέτρα θα μπορούσε να υλοποιήσει τις πάγιες διεκδικήσεις μας, να καταργηθούν ο ΦΠΑ, το τέλος επιτηδεύματος, να περάσει φοροαπαλλαγές για τους μικρούς δικηγόρους. Είχε τρόπους, δεν το επιδίωξε. Δεν την υποτιμάμε αυτήν την ύλη, όμως οι ίδιοι οι όροι αμοιβής της είναι παρά πολύ χαμηλοί και σε κάθε περίπτωση και αυτή η διαδικασία εντάσσεται στην ιδιωτικοποίηση της δίκης, που στρέφεται ενάντια στον λαό και στα δικαιώματά του. Για παράδειγμα, για να ιδρυθεί ένα σωματείο, έχει κάποια έξοδα, δαπάνες δικηγόρου αμοιβής. Σε αυτό τώρα προστίθεται η αμοιβή του δικηγόρου που αναλαμβάνει να κάνει τον λεγόμενο προέλεγχο, να ετοιμάσει τον φάκελο ο οποίος πρέπει να φτάσει μετά στα χέρια του δικαστή για να βάλει την υπογραφή. Δηλαδή, έχουμε και καθυστέρηση και περισσότερα έξοδα... Παρουσιάζεται ότι ήταν μια νίκη όλων των δικηγόρων αλλά στην πραγματικότητα ο στόχος τους είναι και δι' αυτού του τρόπου να περάσουν την ιδιωτικοποίηση της Δικαιοσύνης».

Ο Βασίλης Διονυσόπουλος, πρόεδρος του Σωματείου Μισθωτών Δικηγόρων Αττικής, σημειώνει: «Δεν είναι τυχαίο ποιοι χειροκρότησαν τον νέο δικαστικό χάρτη. Σε πρόσφατη κοινή συνέντευξη, εκπρόσωποι ισχυρών δικηγορικών εταιρειών χειροκρότησαν τις νέες αλλαγές γιατί συμβάλλουν, όπως είπαν, "στη διαμόρφωση καλύτερων όρων για την προώθηση των επενδυτικών υποθέσεων των επιχειρηματικών ομίλων". Επίσης είπαν ότι είναι σπατάλη πόρων να υπάρχουν περισσότερα δικαστήρια, ομολογώντας ότι για τους εργοδότες μας οι θέσεις εργασίας των εργαζομένων στον χώρο της Δικαιοσύνης, οι δουλειές μας είναι κόστος.

Το αποτέλεσμα; Ενδεικτικά μόνο ένα παράδειγμα: Οι καταθέσεις δικογράφων που παλιότερα γίνονταν στην Ευελπίδων τώρα είναι στη Λουκάρεως και στην Ευελπίδων, δηλαδή διπλάσιος χρόνος και για τον μισθωτό. Εκεί που θα τελείωνε σε μισή ώρα, τώρα χρειάζεται και μία και μιάμιση ώρα. Το ίδιο συμβαίνει και για τα δικαστήρια: Ενώ παλιότερα δικάζαμε και τα αστικά και τα ποινικά δικαστήρια στην Ευελπίδων, τώρα τα αστικά δικάζονται στη Λουκάρεως, με αποτέλεσμα να πρέπει να διακτινιστούμε για να προλάβουμε αν έχουμε π.χ. δύο δικαστήρια μέσα σε μια μέρα. Αυτή η κατάσταση, σε συνδυασμό με το ότι έχει εκτοξευτεί η δουλειά μέσα στις εταιρείες λόγω όλων των μέτρων που ευνοούν τη συγκέντρωση της δικηγορικής ύλης στις λίγες μεγάλες δικηγορικές εταιρείες, έχει αποτέλεσμα οι μισθωτοί και ασκούμενοι δικηγόροι να δουλεύουμε 10 και 12 ώρες, στην ουσία ατελείωτα ωράρια, με μεγαλύτερη πίεση για να διεκπεραιώνουμε ακόμα περισσότερες υποθέσεις στον ίδιο χρόνο, συχνά ταξιδεύοντας απ' άκρη σ' άκρη στην Αττική, σε υποθηκοφυλακεία και δικαστήρια.

Εκτινάσσονται έτσι η εντατικοποίηση της δουλειάς μας, η εκμετάλλευση χιλιάδων μισθωτών και ασκούμενων για να γιγαντώνουν τα κέρδη τους οι εταιρείες που από το 2021 και μετά πανηγυρίζουν για το πάνω από 1 δισεκατομμύριο τζίρο τους. Την ίδια στιγμή που σε μας τους μισθωτούς δεν αναγνωρίζονται ούτε τα στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα, είτε εργαζόμαστε με έμμισθη εντολή είτε με μπλοκάκι παροχής υπηρεσιών, αφού θεωρούμαστε με τη βούλα του κώδικα δικηγόρων συνεργάτες... Ενώ ο δικός μας μισθός τελειώνει από τις 10 του μήνα, οι ασκούμενοι έχουν μισθό - φιλοδώρημα, δουλεύουμε ατελείωτα ωράρια, χωρίς ασφάλιση, με υπερωρία - υπερεργασία, χωρίς άδειες, Δώρα, επιδόματα, αποζημίωση απόλυσης, αν και παρέχουμε εξαρτημένη εργασία.

Αυτούς υπηρετεί και η περίφημη ψηφιακή Δικαιοσύνη. Στόχος είναι να γίνει πιο αποτελεσματική, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των επιχειρηματικών ομίλων, για να βελτιωθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών επιχειρηματιών στο οικονομικό περιβάλλον της χώρας. Γι' αυτόν τον λόγο, για παράδειγμα, για τις λεγόμενες «στρατηγικές επενδύσεις» των επιχειρηματικών ομίλων λειτουργούν στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας ειδικά τμήματα που εκδικάζουν τις υποθέσεις τους με φαστ τρακ διαδικασίες.

Γίνεται φανερό ότι όλες οι αλλαγές που με βάση τις κατευθύνσεις της ΕΕ προωθούν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις στον τρόπο απονομής της δικαιοσύνης, σε συνδυασμό με την προωθούμενη ιδιωτικοποίηση της Δικαιοσύνης, έχουν ήδη σοβαρές αρνητικές συνέπειες σε βάρος μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων και δικαστικών υπαλλήλων. Αντίστοιχα και για τον λαό η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη γίνεται πιο ακριβή και απρόσιτη. Η απάντησή μας στην αντιλαϊκή πολιτική της ΕΕ, της εργοδοσίας, του κράτους και των κυβερνήσεων που τις στηρίζουν είναι ο ανυποχώρητος αγώνας με σημαία τις σύγχρονες ανάγκες μας, η πάλη για να υπογραφεί τώρα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για κάθε μισθωτό και ασκούμενο δικηγόρο που θα κατοχυρώνει συγκροτημένα, εργασιακά - ασφαλιστικά - συνδικαλιστικά δικαιώματα».