Μεταφορές και συγκοινωνίες όχι εμπόρευμα αλλά κοινωνικό δικαίωμα
Πέμπτη 12 Δεκέμβρη 2024

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου τα μεγάλα αδιέξοδα του συστήματος εκφράζονται διεθνώς σε πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό πεδίο, με θύματα πάντα τους λαούς. Η Ελλάδα, με απόλυτη ευθύνη της κυβέρνησης της ΝΔ και τη συνενοχή των υπόλοιπων κομμάτων, πλην ΚΚΕ, είναι μπλεγμένη μέσα σε αυτούς τους ανταγωνισμούς, έχει μετατραπεί από άκρη σε άκρη σε μια απέραντη αμερικανοΝΑΤΟική βάση, με στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές να αξιοποιούνται, με δισεκατομμύρια ευρώ να χρηματοδοτούνται εξοπλισμοί, ασκήσεις, φρεγάτες και στρατεύματα εκτός συνόρων. Ολα αυτά για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης και βάζοντας τον λαό μας σε τεράστιους κινδύνους, μετατρέποντάς τον σε μαγνήτη αντιποίνων.

Επιταχύνονται οι διαδικασίες για την παραπέρα εμπορευματική λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών

Σε αυτή την περίοδο η κυβέρνηση της ΝΔ επιταχύνει τις διαδικασίες για την παραπέρα εμπορευματική λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών. Διαδικασία που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια, με την κάθε κυβέρνηση να έχει τη δική της συμβολή και ευθύνη ώστε να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση. Πολιτική που δημιουργεί χιλιάδες προβλήματα καθημερινά στους εργαζόμενους στις αστικές συγκοινωνίες και τους επιβάτες, ακολουθήθηκε πιστά από όλα τα κόμματα σύμφωνα με τις Οδηγίες και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι η ίδια πολιτική που γέννησε το έγκλημα των Τεμπών. Είναι η πολιτική που λογαριάζει ως κόστος τα μέτρα ασφαλείας.

Είναι αυτή η πολιτική που ευθύνεται για το χάος και την ανασφάλεια που ζει σήμερα ένας εργαζόμενος στις αστικές συγκοινωνίες. Είναι η πολιτική που εργαζόμενοι και επιβάτες την βιώνουν με ατέλειωτες καθυστερήσεις, αναμονή, σε γερασμένο και επικίνδυνο στόλο. Είναι η πολιτική αυτή που καθημερινά δημιουργεί μια σειρά γεγονότα στις αστικές συγκοινωνίες, που αποδεικνύουν ότι δυστυχώς τα «επόμενα Τέμπη» είναι εδώ.

Στην Αττική η καπιταλιστική ανάπτυξη απαιτούσε ένα ευρύ δίκτυο αστικών συγκοινωνιών, που θα εξασφάλιζε τη γρήγορη και φθηνή μεταφορά εργαζομένων. Το αστικό κράτος, ως εκφραστής των συλλογικών συμφερόντων της αστικής τάξης, κάλυψε, με άμεση εμπλοκή του, δραστηριότητες απαραίτητες για τη συνολική αναπαραγωγή του κεφαλαίου, που - για τον ένα ή τον άλλο λόγο - δεν είναι πάντα θελκτικές για το κεφάλαιο σε κάθε ιστορική περίοδο. Η ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών της Αττικής είναι χαρακτηριστική. Από κάποια φάση της καπιταλιστικής ανάπτυξης και ύστερα, η υλοποίηση, η ενοποίηση και η διατήρηση τέτοιων δικτύων ήταν ασύμφορο να πραγματοποιείται από το κεφάλαιο, που μπορούσε να εξασφαλίσει πολύ μεγαλύτερο κέρδος σε άλλους τομείς της οικονομίας. Από την άλλη, η κατάργησή τους θα είχε αρνητικά αποτελέσματα στη συνολική πορεία της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Ετσι ο συγκεκριμένος τομέας της οικονομικής δραστηριότητας ήταν στα χέρια του κράτους, δημιουργώντας κρατικά μονοπώλια στις αστικές μεταφορές, που έδωσαν απάντηση στις απαιτήσεις της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Αργότερα, η αστική τάξη διέκρινε νέα πεδία κερδοφορίας και τοποθέτησης προς επένδυση κεφαλαίων και μάλιστα με επιδότηση από το αστικό κράτος με ζεστό χρήμα προερχόμενο από την άγρια φοροληστεία του εργαζόμενου λαού.

Καθημερινά επικίνδυνες καταστάσεις

Σε αυτή την κατεύθυνση όλες οι κυβερνήσεις των προηγούμενων ετών, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, οι μεταξύ τους συγκυβερνήσεις, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, έστρωναν το έδαφος για να βαθαίνει η ιδιωτικοποίηση και να προχωρά η εμπορευματική λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών.

Σήμερα αυτή η εμπορευματική λειτουργία φέρνει στο προσκήνιο υποβαθμισμένες αστικές συγκοινωνίες, μακριά από τις σύγχρονες ανάγκες αλλά και τον κίνδυνο ενός μεγάλου δυστυχήματος στις αστικές συγκοινωνίες του Λεκανοπεδίου. Τόσο στα λεωφορεία που εκτελούν συγκοινωνιακό έργο στην Αττική, όσο και στα μέσα σταθερής τροχιάς, Μετρό, τραμ και κυρίως στον Ηλεκτρικό, έχουμε να κάνουμε με κοινές αιτίες που γεννούν καθημερινά επικίνδυνες καταστάσεις.

Τα παραδείγματα από αστικά λεωφορεία και συρμούς που αρπάζουν φωτιά εν κινήσει, με πόρτες που πέφτουν, με ακατάλληλα ελαστικά, με συρμούς που έχουν καταγράψει εκατομμύρια χιλιόμετρα διαδρομών, με σήραγγες χωρίς φωτισμό και εξόδους κινδύνου, με συρμούς με ελαττωματικά φρένα, είναι ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί συνολικά.

Ολοι όσοι κυβέρνησαν και κυβερνούν τη χώρα έχουν οδηγήσει τις αστικές συγκοινωνίες με γερασμένο και κακοπληρωμένο προσωπικό, πολύ μικρότερο ακόμα και από τα οργανογράμματα των εταιρειών, με στόλο πεπαλαιωμένο, μη ικανό να εκτελεί με ασφάλεια το συγκοινωνιακό έργο.

Ακόμα και το χιλιοπαιγμένο παράδειγμα του ιδιώτη επενδυτή, που αυτή τη στιγμή υπάρχει στις οδικές συγκοινωνίες και εκτελεί συγκοινωνιακό έργο, δηλαδή οι γραμμές που έχουν παραχωρηθεί σε κοινοπραξία εταιρειών, ένα πράγμα αναδεικνύει. Οτι για τους μονοπωλιακούς ομίλους και το αστικό κράτος είναι κόστος η σύγχρονη, ασφαλής συγκοινωνία, ενώ παράλληλα είναι και ένα τεράστιο πεδίο κερδοφορίας. Για αυτό προωθείται σήμερα η περαιτέρω εμπορευματική λειτουργία.

Καθολικές, ασφαλείς, ποιοτικές και φθηνές μεταφορές και συγκοινωνίες

Λύση σε αυτή την κατάσταση δεν είναι η επανακρατικοποίηση στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος, που προτείνουν κάποιοι, δεν είναι ένα γενικό δημόσιο σύστημα μεταφορών του αστικού κράτους.

Κανένας εργαζόμενος δεν πρέπει να παγιδευτεί ξανά από την προσφορά κάλπικων λύσεων σωτηρίας. Δεν θα σωθεί η συγκοινωνία με μία καλύτερη ιδιωτικοποίηση, ένας δήθεν πιο αυστηρός δημόσιος έλεγχος, ούτε μία «επανακρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση». Οσο οι αστικές συγκοινωνίες και γενικά οι μεταφορές αποτελούν εμπόρευμα, θα λειτουργούν μέσα στην καπιταλιστική οικονομία, η κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει ριζικά, ουσιαστικά.

Ακόμα και αν ανήκουν οι επιχειρήσεις μεταφορών στο κράτος του κεφαλαίου, θα λειτουργούν με γνώμονα το κέρδος τους και τα στρατηγικά συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Θα ξεζουμίζουν τους εργαζόμενούς τους, θα χαρατσώνουν τους επιβάτες, θα λαμβάνουν μέτρα ασφαλείας μόνο με κριτήριο τη σχέση κόστους - οφέλους για την επιχείρηση και το κράτος.

Γι' αυτό και το ΚΚΕ δεν δίνει τη μάχη ενάντια στην πολιτική της «απελευθέρωσης» και της εμπορευματοποίησης, με τη σημαία του χτες, της επιστροφής στο κρατικό μονοπώλιο, της δικτατορίας του κεφαλαίου, αλλά με τη σημαία της κοινωνικοποίησής τους, με την εργατική τάξη, τον λαό στο τιμόνι της εξουσίας.

Το ΚΚΕ δεν υποστέλλει ούτε στιγμή τη σημαία του καθημερινού αγώνα για απόσπαση κατακτήσεων που θα συμβάλλουν στη συνολική βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των αστικών συγκοινωνιών τόσο για τους εργαζόμενους σε αυτές όσο και για τους επιβάτες.

Παράλληλα το ΚΚΕ παλεύει για καθολικές, ασφαλείς, ποιοτικές και φθηνές μεταφορές και συγκοινωνίες για τον λαό και αυτό μπορεί να διασφαλίσει μόνο το νέο κοινωνικό σύστημα, ο σοσιαλισμός. Μόνο στο έδαφος της κοινωνικής ιδιοκτησίας, οι μεταφορές παύουν να αποτελούν εμπόρευμα και κατοχυρώνονται ως κοινωνικό δικαίωμα. Γιατί σ' αυτή την ανώτερη οργάνωση της κοινωνίας, αλλάζει και ο σκοπός της παραγωγής και ο ρόλος των εργαζομένων. Σκοπός δεν είναι πια το κέρδος, αλλά η συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών που διευρύνονται. Και οι εργαζόμενοι παίζουν καθημερινά ενεργό ρόλο στη λήψη και στον έλεγχο των αποφάσεων. Γι' αυτό και μπορεί να υλοποιηθεί έτσι ο ενιαίος επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός της παραγωγής και της οικονομίας γενικότερα.

Πλευρές τόσο των εξελίξεων στις αστικές μεταφορές όσο και της πρότασης του ΚΚΕ θα αναπτυχθούν στην εκδήλωση της ΤΟ Μεταφορών την ερχόμενη Τρίτη 17/12.


Βαγγέλης ΡΕΜΠΑΠΗΣ
Μέλος της Επιτροπής Περιοχής Αττικής και του Τομεακού Γραφείου Μεταφορών Αττικής του ΚΚΕ