Το 2024 επισφραγίστηκε από τον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ και Ρωσίας - Κίνας και στο έδαφος της Αφρικής.

Ο έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των λιμανιών και άλλων κρίσιμων υποδομών, στις οποίες ειδικά η Κίνα έχει εστιάσει μέσα από την πρωτοβουλία «Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος» (BRI), αποκτώντας προβάδισμα έναντι των ανταγωνιστών της, βρέθηκε στο επίκεντρο.

Τον Δεκέμβρη ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, πραγματοποίησε μια «ιστορική» περιοδεία στη Μαύρη Ηπειρο. Τελευταία στάση της περιοδείας του ήταν η ακτή της Αγκόλας, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο οφειλέτη της Αφρικής στην Κίνα. Εκεί καταλήγει ένα έργο στηριζόμενο από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, ο αποκαλούμενος διάδρομος Λομπίτο, που συνδέει το Κονγκό, τη Ζάμπια και την Αγκόλα μέσω σιδηρόδρομου, προκειμένου να αυξηθεί η μεταφορά ορυκτών κρίσιμων για τις «πράσινες» τεχνολογίες.

Ο Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα επενδύσουν επιπλέον 560 εκατ. δολάρια για έργα κατά μήκος του διαδρόμου Λομπίτο, από τη συνεχή αναβάθμιση των υποδομών μέχρι βοήθεια για την κατασκευή δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Ο Οργανισμός Αναπτυξιακής Χρηματοδότησης των ΗΠΑ ενέκρινε επίσης άμεσο δάνειο ύψους 553 εκατ. δολαρίων για τον σιδηρόδρομο, ανεβάζοντας το σύνολο των αμερικανικών επενδύσεων σε 4 δισ. δολάρια.

Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ, η Τουρκία και η Αίγυπτος επιχείρησαν ταυτόχρονα να αυξήσουν την επιρροή τους τον τελευταίο χρόνο στο Σαχέλ και στο Κέρας της Αφρικής.

Τα κράτη του Κόλπου και η Τουρκία έχουν υποστηρίξει αντίπαλες παρατάξεις σε συγκρούσεις στο Σουδάν, στη Λιβύη και στη Σομαλία.

Το 2024 αποτέλεσε σταθμό για την παρουσία της Τουρκίας στην Αφρική, με αποκορύφωμα τις δύο σημαντικές συμφωνίες που υπέγραψε με τη Σομαλία, μια συνολική συμφωνία για τη ναυτιλία και την άμυνα, που υπογράφηκε τον Φλεβάρη, και μια συμφωνία συνεργασίας για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, που επιτεύχθηκε τον Μάρτη.

Στις 22 Φλεβάρη η Αγκυρα και το Μογκαντίσου υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης, που καθιερώνει τις τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις ως εταίρο στη θαλάσσια ασφάλεια και στην επιβολή του νόμου της Σομαλίας για τα επόμενα 10 χρόνια. Λίγο μετά την επίτευξη της συμφωνίας για τη θαλάσσια άμυνα και ασφάλεια οι δύο χώρες ανακοίνωσαν άλλο ένα μνημόνιο, που καθιερώνει την Τουρκία ως εταίρο στην εξερεύνηση, αξιολόγηση και εξόρυξη πετρελαϊκών τεμαχίων της Σομαλίας, με τη δυνατότητα ανάληψης των πωλήσεων και της διανομής από την Τουρκία.

Τον Δεκέμβρη, μάλιστα, η Τουρκία ανέλαβε διαμεσολαβητικό ρόλο για τη συμφωνία μεταξύ Σομαλίας και Αιθιοπίας σχετικά με τα σχέδια της δεύτερης να κατασκευάσει λιμάνι στην αποσχισθείσα περιοχή της Σομαλιλάνδης.

Επειτα από συνομιλίες με τουρκική διαμεσολάβηση στην Αγκυρα, η Αιθιοπία συμφώνησε να αναγνωρίσει την κυριαρχία της Σομαλίας και τα δύο κράτη πρόκειται να καταλήξουν σε «αμοιβαία επωφελείς εμπορικές ρυθμίσεις», που θα διασφαλίσουν ότι η Αντίς Αμπέμπα θα αποκτήσει πρόσβαση στη θάλασσα.

Η συμφωνία ήρθε αμέσως μετά τις πιέσεις πρώην αξιωματούχων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ότι ο Τραμπ θα υποστήριζε την αναγνώριση της Σομαλιλάνδης. Πρόκειται για μια σημαντική ρήξη με την πολιτική των ΗΠΑ, που θα έρχονταν σε αντίθεση με τη στάση της Αφρικανικής Ενωσης, ότι μια τέτοια κίνηση θα ενθάρρυνε τους αποσχιστές αλλού, συμπεριλαμβανομένων της Νιγηρίας και της Σενεγάλης, και ότι η κατάσταση θα πρέπει αντ' αυτού να επιλυθεί εσωτερικά μεταξύ των ηγετών της Σομαλίας και της Σομαλιλάνδης.