«Ξυπνάω το πρωί ελπίζοντας να φανώ χρήσιμη, να ξέρει ο κόσμος, η γη, ότι είμαι εδώ και ότι μπορώ να δίνω»

Αυτό είχε πει κάποτε η Κάθριν Χέπμπουρν και αυτή η φράση είναι μάλλον το όργανο πλοήγησης της Κλέλιας Ρένεση.

Ενός ελεύθερου, ακέραιου και ανήσυχου ανθρώπου, που τολμάει να παίρνει θέση δημόσια και να υπερασπίζεται θαρραλέα την αλήθεια και το δίκαιο. Σ' εμένα τουλάχιστον, αυτό μέτρησε πρώτα από την επαφή μου μαζί της, παρότι είχα να κάνω με μια εξαιρετική ηθοποιό και μουσικό, με πλούσια δείγματα γραφής, με πρόσφατο την ερμηνεία της στην ταινία του Γ. Τσεμπερόπουλου «Υπάρχω».

-- Θα ήθελα να ξεκινήσω μ' έναν δικό σου στίχο: «Οσοι δε μάθανε ν' ακούνε την αλήθεια, θα ζούνε μια ζωή μέσα στα παραμύθια». Πότε κάτι τέτοιο είναι επικίνδυνο και πότε είναι βολικό; (Και για ποιους;)

-- Τα παραμύθια είναι καλά και καθησυχάζουν την ψυχή μας. Οταν όμως το αφήγημα αφορά τη βασική ενημέρωσή μας για κοινωνικά και πολιτικά θέματα, τότε είναι άκρως επικίνδυνα και ανατριχιαστικά, γιατί τότε κυβερνά τη συνολική συνείδηση κάτι που ελέγχεται από αόρατους μηχανισμούς με μάσκες και προσωπεία. Την αλήθεια πλέον πρέπει να την ψάξεις βαθιά για να την βρεις. Και πρέπει να είσαι λάτρης της, αλλιώς σίγουρα στην πορεία θα εγκαταλείψεις. Ενας άνθρωπος που πορεύεται με τη γνώση της αλήθειας, μπορεί να κάνει τις κινήσεις που χρειάζεται για να προστατευτεί στη ρότα της ζωής. Μπορεί να οργανωθεί και να οργανώσει τους γύρω του για ένα καλύτερο αύριο. Τα παραμύθια βολεύουν μόνο αυτούς που έχουν να κερδίσουν από τη μη συμμετοχή στα κοινά και την έλλειψη αντίδρασης των πολιτών. Τους κερδοσκόπους, τους οπορτουνιστές και τους λαοπλάνους.

-- Ηθοποιός, τραγουδίστρια, στιχουργός, συνθέτρια και παραλίγο γιατρός. Προέρχεσαι από αριστερή οικογένεια με παππούδες που «παραθέρισαν» σε Γυάρο και Μακρόνησο. Ποιο σόι σε καθόρισε εντονότερα ως προσωπικότητα, το ιατρικό του πατέρα σου ή το φιλολογικό της μητέρας σου;

-- Το όμορφο στις περιπτώσεις αυτές σαν τη δική μου είναι αυτό που δημιουργείται από την πρόσμειξη τόσο έντονα διαφορετικών «εντολών», η μία οικογένεια γιατροί και λάτρεις των θετικών επιστημών, φυσιολάτρες, πρακτικοί και ρεαλιστές, η άλλη πιο συναισθηματική, πιο φιλολογική, πιο «κοινωνική». Είμαι ένα κράμα δύο κόσμων και υπερισχύει κάθε φορά και άλλο στέλεχος, ανάλογα με την κάθε περίσταση. Ομως και τα δύο στελέχη μου ήταν εξίσου σημαντικά στη διάπλαση της προσωπικότητάς μου.

-- Τέσσερα χρόνια πριν, έλεγες πως έρχονται πολύ δυσάρεστες καταστάσεις, ότι η φύση θα έχει καταστραφεί και τα παιδιά μας δεν θα έχουν οξυγόνο να αναπνεύσουν. Οτι θα αγοράζουμε τον αέρα και το νερό και ότι το κόστος ζωής θα έχει ανέβει σε απίστευτα επίπεδα. Επαληθεύτηκες! Πιστεύεις πως υπάρχει τρόπος ν' ανατραπεί αυτή η δυστοπία;

-- Πάντα υπάρχει τρόπος και η συνταγή είναι και θα είναι μόνο μία - να μπορέσει ο λαός να γίνει νοικοκύρης στον τόπο του, να αποφασίζει για τη διαχείριση της περιουσίας του (δημόσιο χρήμα), να ελέγχει τους αντιπροσώπους του με αυστηρότατους και αμερόληπτους ελεγκτικούς μηχανισμούς και να υπάρξει αφύπνιση, ώστε ο μέσος πολίτης να αναλάβει τις ευθύνες του και να αγωνιστεί επιτέλους για τα δικαιώματά του. Ολα αυτά όμως δεν θα μπορέσουν να γίνουν όσο η πλειοψηφία εστιάζει σε όλα όσα μας διχάζουν. Η αλλαγή θα έρθει μόνο όταν καταλάβουμε πως αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα και απείρως πιο σημαντικά. Η Παιδεία που θα διαμορφώσει την επόμενη γενιά, η προστασία της φύσης, που είναι το συμβόλαιο του μέλλοντος, η προστασία των δημόσιων δομών Πρόνοιας (Υγεία, Παιδεία, Μεταφορές) κι άλλα σημαντικά.

-- Πριν από καιρό καλούσες τον κόσμο να δώσει το δυναμικό «παρών» στις εκδηλώσεις του Αντιφασιστικού Σεπτέμβρη, επισημαίνοντας και το σπουδαίο έργο που επιτελεί η Μάγδα Φύσσα με τον Σύλλογο Πολιτισμού «Παύλος Killah P Φύσσας» για να ηττηθεί ο φασισμός. Γιατί το έκανες;

-- Γιατί είναι σημαντικό να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή. Μέσα από τη μνήμη επιβιώνει και η γνώση. Πρέπει οι νέες γενιές να μάθουν τη νεότερη ιστορία, και ο Παύλος είναι μέρος - θύμα της νεότερης πολιτικής ιστορίας. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε στην όποια ανατροπή. Ο φασισμός υπάρχει παντού γύρω μας, και πρέπει να κάνουμε σαφές ότι στεκόμαστε απέναντί του, όχι μόνο στις συγκεντρώσεις και στα καλέσματα, αλλά και στον καθημερινό μας αγώνα. Εκεί είναι η πιο σκληρή μάχη. Είναι ανεπίτρεπτο να δολοφονείς κάποιον άνθρωπο για τα πιστεύω του. Πάντα θα δίνουμε αυτόν τον αγώνα, γιατί πώς αλλιώς θα προχωρήσουμε μπροστά; Παιδεία και γνώση τα μόνα μας όπλα.

-- Είχες γράψει τότε πως «η Μάγδα νίκησε και το σκοτάδι του νου, και το νωθρό δικαστικό σύστημα, και τον αδιανόητο πόνο», και πως «γέννησε ξανά άλλες εκατό φορές τον αδικοχαμένο γιο της». Μίλησέ μου για τη σχέση σου με την Μάγδα Φύσσα.

-- Για μένα η Μάγδα είναι μια αδιανόητη αγωνίστρια! Παρατηρώντας τη ζωή και τις κινήσεις της, μαθαίνω πολλά. Πώς ο προσωπικός θρήνος και ο αβάσταχτος πόνος μπορούν να μετατραπούν σε κίνημα που να εμπνεύσει χιλιάδες, πώς μια γυναίκα μπορεί να τα βάλει με όλο το δικαστικό σύστημα και να δικαιώσει τον γιο της και κατ' επέκταση τη δημοκρατία, πώς η ταπεινότητα, η επιμονή και το σθένος μπορούν να καταφέρουν το ακατόρθωτο, να επικρατήσει το δίκαιο και το θέλημα αυτού του λαού, πράγμα που εύχομαι να ισχύσει και για τους συγγενείς των θυμάτων των Τεμπών. Το εύχομαι απ' την καρδιά μου. Την Μάγδα την θεωρώ δασκάλα μου και πολύ αγαπημένο μου άνθρωπο, την σέβομαι βαθιά και όποτε μου δίνεται η ευκαιρία είμαι στο πλευρό της, πράγμα που μου ζεσταίνει την καρδιά. Είναι γυναίκα σύμβολο και θα παραμείνει για πάντα.

-- Φάνηκε να σε άγγιξε βαθιά ο τρόπος που η απώλεια μνημονεύεται με τόση στοργή, αγάπη αλλά και αγωνιστικότητα!

-- Σαφώς με αγγίζει οτιδήποτε δεν μένει στη σφαίρα του «εγώ» και προέρχεται από αγάπη και μέριμνα για το κοινό καλό. Της Μάγδας η καρδιά είναι γεμάτη αγάπη, όπως και των συγγενών των θυμάτων των Τεμπών, που δεν αγωνίζονται μόνο για τα δικά τους παιδιά! Είναι δυστυχώς αργά γι' αυτό. Αγωνίζονται για τα δικά μας παιδιά. Είναι δυνατόν αυτό να μην είναι θαυμαστό, για να μην πω ηρωικό;

-- Σε είδα στον ρόλο της Καίτης Γκρέυ, στην ταινία του Γιώργου Τσεμπερόπουλου «ΥΠΑΡΧΩ». Η πολύχρονη φιλία μου μαζί της, μου δίνει το δικαίωμα να πω ότι κατάφερες να ζωντανέψεις ανατριχιαστικά στην οθόνη αυτήν τη λέαινα. Σε βοήθησαν και κάποια κοινά χαρακτηριστικά σας; Το τσαγανό, ο δυναμισμός, το θάρρος, η τόλμη, το πείσμα, η δοτικότητα, η γενναιοδωρία; Είσαι κι εσύ ατρόμητη;

-- Χαίρομαι που, όπως λες, κατάφερα να φέρω τη μυρωδιά αυτού του πλάσματος στη μεγάλη οθόνη και χαίρομαι διπλά γιατί εσύ την είχες ...μυρίσει από κοντά! Φαίνεται πως υπήρχαν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με αυτήν την μεγάλη κυρία του πενταγράμμου και αυτό βοήθησε πολύ ώστε να έχω μια ελευθερία κινήσεων καθώς την αποτυπώναμε στη μεγάλη οθόνη με τη σημαντική βοήθεια του Γιώργου και όλης της ομάδας. Αυτά τα χαρακτηριστικά που περιγράφεις, τα ανακαλώ για να ανοίξω τον δρόμο μου. Η λέξη ατρόμητη, πάντως, με τρομάζει. Θα προτιμήσω το τολμηρή. Υπάρχουν φόβοι, αλλά τους νικάει το όνειρο!

-- Εκείνη έζησε σε μία ιδιαίτερα άγρια εποχή, βιώνοντας ακραία φτώχεια, εξευτελισμούς, ακόμη και κακοποίηση. Σήμερα οι γυναίκες εξακολουθούν να παλεύουν ενάντια στη βία της εκμετάλλευσης, για τη γυναικεία ισοτιμία. Εσύ μιλάς πάντα γι' αυτό. Ποια θεωρείς πως είναι η ευθύνη του δημόσιου λόγου, της αφύπνισης, της οργάνωσης και της κινητοποίησής μας;

-- Πράγματι, η ζωή της Γκρέυ είναι μια απίστευτη ιστορία. Πέρασε διά πυρός και σιδήρου και επιβίωσε! Ηταν τυχερή! Υπήρξαν και υπάρχουν όμως πολλές γυναίκες, που δυστυχώς δεν έχουν την ίδια μοίρα - τύχη.

Η ευθύνη του δημόσιου λόγου είναι ακόλουθο της ευθύνης του πολίτη και της συνείδησης. Εμένα η αφύπνιση του συνόλου, η οργάνωση και η κινητοποίηση με εμπνέουν και με γεμίζουν όνειρα, γι' αυτό και με βλέπεις συχνά να μπαινοβγαίνω απ' αυτές τις χαραμάδες. Θεωρώ πως δεν μου επιτρέπεται να σταματήσω να ελπίζω και να αγωνίζομαι.

Δεν αρκεί να έχει κάποιος με το παρεάκι του χορτασμένες κοιλιές, πρέπει και επιβάλλεται να φροντίσει να έχουν και οι άλλοι αυτήν τη δυνατότητα. Δεν το ονομάζω ευθύνη. Το ονομάζω συνείδηση.

-- Η στροφή στην πολεμική οικονομία με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οδηγίες του γγ του ΝΑΤΟ προς τις κυβερνήσεις να κόψουν από συντάξεις, Υγεία, Παιδεία και να τα δώσουν στις πολεμικές βιομηχανίες, μαζί με τα μεγάλα λαϊκά προβλήματα της ακρίβειας, της στέγασης, των πετσοκομμένων μισθών, της πολεμικής εμπλοκής της χώρας μας, έχουν, πιστεύεις, κάποια σχέση με την πολυδιαφημισμένη «ανάπτυξη» και «ευημερία» της χώρας, που μας πλασάρονται από παντού;

-- Ολα αυτά τα σχεδιάσματα έχουν δημιουργηθεί για να υπάρξει περαιτέρω έλεγχος στα πορτοφόλια μας, στις ζωές μας, στην αντίληψη της πραγματικότητας και στη συρρίκνωση των δικαιωμάτων μας. Ξαναμοιράζεται η πίτα μεταξύ των ισχυρών (τραπεζιτών, οπλοπαραγωγών, πετρελαιοπαραγωγών, κ.τ.λ.). Κάποιους βολεύουν πολύ αυτοί οι πόλεμοι και σίγουρα δεν είναι οι λαοί.

Ανάπτυξη η Ελλάδα δεν είδε. Αυτοί που αναπτύσσονται σίγουρα είναι οι επενδυτές που έρχονται εδώ γιατί μυρίζονται φθηνό εργατικό δυναμικό και ελκυστικές φορολογικές ρυθμίσεις. Ανάπτυξη ουσιαστική είναι ο συνταξιούχος να μπορεί να ζεσταθεί, να έχει δημόσια Υγεία, ένα ζεστό πιάτο φαΐ και το βιοτικό επίπεδο που του αξίζει. Τα παιδιά μας να μην κρυώνουν μέσα στις τάξεις και να μην πέφτουν οι σοβάδες απ' τα ταβάνια των σχολείων. Αυτή η ανάπτυξη αγνοείται. Θα έχει κολλήσει στα διόδια...