Αλλάζει η ζωή η σκέψη αλλάζει, σπάστε ένα ρόδι στο περβάζι

Κοίτα πληθύναμε πολύ, για νέο αγώνα μάς καλεί

Με το «Ρόδι», το τραγούδι που είχε πρωτοπαρουσιαστεί στο 7ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», σε παράσταση - αφιέρωμα στο ΚΚΕ, σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου, στίχους Δημήτρη Ραβάνη - Ρεντή και τη φωνή της αξέχαστης Μαρίας Δημητριάδη και το 2018, στα 100 χρόνια του ΚΚΕ, ο Θάνος Μικρούτσικος το αφιέρωσε στο Κόμμα, δόθηκε το «έναυσμα» για την έναρξη της μοναδικής εκδήλωσης.

Είχε προηγηθεί «Το Τρένο Γ' 96», σε στίχους Οδυσσέα Ιωάννου από τον δίσκο «Θάλασσα στη Σκάλα». Με εικόνες από τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του λαού και της νεολαίας για να μη συγκαλυφθεί το έγκλημα με τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη. Αλλωστε, τα λόγια και τα τραγούδια του Θάνου συνοδεύουν και μετά τη «φυγή» του τις στιγμές της σκέψης, του ονείρου, της οργής και του αγώνα. Μας συνοδεύουν και τούτες τις μέρες ξανά... Με τους χιλιάδες να φωνάζουν δυνατά «Το έγκλημα αυτό μας γέμισε οργή, είτε με τα κέρδη τους ή με τη ζωή».

Η συναυλία ξεκίνησε με ένα διαφορετικό παραμύθι, με αφηγητή τον Θάνο Μικρούτσικο...

Και η οθόνη γεμίζει με τη ζωή του... Εικόνες από τα παιδικά χρόνια στην Πάτρα μπλέκονται με στιγμές και συνεργασίες από τη δημιουργική του διαδρομή, με τους δικούς του ανθρώπους, με μεγάλες του συναυλίες στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ, στην Αίθουσα Συνεδρίων στον Περισσό...

Η Μαρία Παπαγεωργίου με την κιθάρα της μαζί με την Ρίτα Αντωνοπούλου και την Νατάσσα Μποφίλιου ερμηνεύουν την «Πιο όμορφη θάλασσα» σε ποίηση Ναζίμ Χικμέτ και από την πρώτη στιγμή ολόκληρο το στάδιο τραγουδά, βέβαιο, ότι «τις πιο όμορφες μέρες μας δεν τις ζήσαμε ακόμα». Ομως, θα τις ζήσουμε, γιατί θα φροντίσουμε εμείς γι' αυτό... Και η μουσική περιήγηση στο πολιτικό σύμπαν του Θάνου Μικρούτσικου ξεκινά.

Τραγούδια για νίκες και ήττες, για τον κόσμο που προχωρά και βγάζει τη γλώσσα του στα άστρα, τραγούδια που μας θυμίζουν να μη χάσουμε τα «ταξικά γυαλιά» μας, για τον πόλεμό τους και την ειρήνη τους, για εκείνον τον Φλεβάρη του 1848 που μας φωτίζει τον δρόμο με τις σελίδες του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου» μας, για τις «πόσες φωλιές νερού να συντηρήσουμε μέσα στις φλόγες»...

Η Ρίτα Αντωνοπούλου, με δάκρυα στα μάτια, δήλωσε πως είναι πολύ συγκινημένη και πολύ χαρούμενη καθώς «εδώ μέσα είναι άνθρωποι που συνεχίζουν να βαδίζουν και δεν αλυσοδένονται και πρώτος ήταν ο Θάνος».

Στη συνέχεια, στη σκηνή ανεβαίνει ο Χρήστος Θηβαίος, για να μας μιλήσει με ένα τραγούδι, που, αν και γραμμένο το 1988, μιλά και για το σήμερα. «Επειτα απ' το μεγάλο Μπουμ» και οι εικόνες του ηρωικού Παλαιστινιακού λαού προβάλλονται στην οθόνη με τον κόσμο να χειροκροτεί και να φωνάζει δυνατά «Λευτεριά στην Παλαιστίνη».

Ακολουθούν ο «Φασισμός» του Φώντα Λάδη και η μεγάλη ποίηση του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι. Ο Γιώργος Μεράντζας απευθύνεται στον «φούλη» του - αδερφούλης στα ηπειρώτικα και η ονομασία που χρησιμοποιούσε ο ένας για τον άλλο - δανειζόμενος λόγια του φίλου τους Αλκη Αλκαίου, προτού ερμηνεύσει το «Φλεβάρης 1848», το τραγούδι που σήμανε και την αρχή της σχέσης ζωής του Θ. Μικρούτσικου με τον Αλκαίο. Τα λόγια του Θάνου «εδώ είναι ο κόσμος μου», αναφερόμενος στα μέλη και στους φίλους του ΚΚΕ, «γεμίζουν» το στάδιο και χάνονται στο χειροκρότημα... Στη συνέχεια η μοναδική «Δίκοπη ζωή» του Μάνου Ελευθερίου με το ολόθερμο χειροκρότημα να μη σταματά και να συμπληρώνεται με το σύνθημα «Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές ποτέ τους δε λυγίσανε οι κομμουνιστές».

Σπάραγμα και αγαλλίαση, συγκίνηση και θυμός, τραγούδι και γροθιές... Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συναισθήματα που μας γεννά η παρουσία της Μαρίας Παπαγεωργίου. «Γαμμαγραφία» από το εμβληματικό «Εμπάργκο», «Blues on the road» και φυσικά τους δικούς μας «Γερόντους», τους «Γερόντους» της Μακρονήσου σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου. Ολοι τραγουδούν μαζί της... «που δεν σηκώνουν τ' άδικο».

Ηταν μια συναυλία που από τις πρώτες νότες, από τα πρώτα τραγούδια έδωσε τη δυνατότητα «συνομιλίας» της σκηνής με το τεράστιο πλήθος... Η συγκίνηση, η μεγάλη αγάπη για τον Θάνο ήταν πανταχού «παρούσες» πυροδοτώντας αυτήν τη μοναδική ατμόσφαιρα.

Και ήρθε η ώρα του Μπρεχτ, του υποδειγματικότερου μαρξιστή καλλιτέχνη του 20ού αιώνα για τον Θάνο Μικρούτσικο. Του καλλιτέχνη που ο ίδιος είχε μελετήσει πολύ, είχε αφομοιώσει τα «διδάγματά» του. Στόχος τους η δημιουργία ενός κοινού που θα κατανοεί, θα μπαίνει μπροστά για την αλλαγή του κόσμου.

Στο βίντεο που γεμίζει το ΣΕΦ, ο Θάνος μεταφέρει τα λόγια του Μπρεχτ θυμίζοντάς μας ότι «η ειρήνη και ο πόλεμός τους μοιάζουν όπως ο άνεμος και η θύελλα... Ο πόλεμός τους σκοτώνει ό,τι άφησε όρθιο η ειρήνη τους». Και ο Κώστας Θωμαΐδης ερμηνεύει τον «Στρατηγό» υπενθυμίζοντας ότι ο άνθρωπος «έχει ένα ελάττωμα. Ξέρει να σκέφτεται». Ακολουθεί το «Αννα μην κλαις» και η σκοτεινιά του γηπέδου φωτίζεται από χιλιάδες φακούς αναμμένους. Ο Θύμιος Παπαδόπουλος, το alter ego του Θ. Μικρούτσικου, τον συνοδεύει με το σαξόφωνο και εξαιρετικά σολαρίσματα. Ο Κ. Θωμαΐδης, εμφανώς συγκινημένος, αναφέρει: «Ο Θάνος είναι εδώ μαζί μας... Μας διευθύνει».

Ο Μίλτος Πασχαλίδης κάλεσε το κοινό να φτιάξει την... πιο μεγάλη χορωδία και με τον Χρήστο Θηβαίο μάς «ταξίδεψαν» στις «Μικρές νοθείες».

Ο Γιάννης Κότσιρας ανεβαίνει στη σκηνή και με τις πρώτες νότες του «Ανεμολόγιου» λυγίζει. Ζητά συγγνώμη και συνεχίζει, με το δυνατό χειροκρότημα του κόσμου να τον εμψυχώνει. «Κάτω οι σημαίες στις λεωφόρους που παρελάσαμε» και στην οθόνη εμφανίζεται το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη», μετά τις ανατροπές, με την κόκκινη σημαία και τίτλο «Ελπίδα η πάλη των λαών»... Το χειροκρότημα δυνατό και παρατεταμένο διατρανώνοντας την αποφασιστικότητά μας για το σήμερα και το αύριο!

Με τον Θάνο στην οθόνη, από την ομιλία του στο Επιστημονικό Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τη λογοτεχνία, να μας μιλά για το βαθύτερο νόημα της ποίησης του Νίκου Καββαδία, που δεν είναι τίποτα άλλο από το «να χορέψουμε πάνω στο φτερό του καρχαρία», δηλαδή «να ξεπεράσουμε τις καταγεγραμμένες μας δυνατότητες, να κατακτήσουμε το αδύνατο», ξεκίνησε η αφιερωμένη «ενότητα» στον ποιητή των ναυτικών. Τραγούδια από τον «Σταυρό του Νότου» και τις «Γραμμές των Οριζόντων», έργα που είναι από τις αιχμές του δόρατος της τραγουδοποιίας του.

Ο Γιάννης Κότσιρας ερμηνεύει μοναδικά το ομώνυμο «Σταυρός του Νότου» και το «Ενα μαχαίρι». Η Ρίτα Αντωνοπούλου μάς «ταξιδεύει» στο bay of Bisky ερμηνεύοντας σπαρακτικά το «William George Allum» και ο Κώστας Θωμαΐδης μαγεύει στο «Kuro Siwo», όπως και η Νατάσσα Μποφίλιου που κάνει «δικό» της το «Καραντί». Ο Χρήστος Θηβαίος ξεσηκώνει με τον «Λύχνο του Αλλαδινού», για να ακολουθήσει ο Μίλτος Πασχαλίδης με το «F. G. Lorca» και το σχέδιο του Τάσσου με τους 200 της Καισαριανής να γεμίζει το γήπεδο. Ακολουθεί ο «Γουίλι» με τον εκρηκτικό συνδυασμό του Μ. Πασχαλίδη και του Χρ. Θηβαίου.

Το τέλος αυτής της ενότητας ανήκει δικαιωματικά στον Θάνο Μικρούτσικο. Η μορφή του γεμίζει το στάδιο, καθώς ερμηνεύει τους «7 Νάνους» από τη συναυλία που είχε δώσει στο Θέατρο Βράχων το 2018. Πρόκειται για το τραγούδι που, όπως έλεγε, τον έκανε να ίπταται και να ξαναγυρνά για το χειροκρότημα... Και το χειροκρότημα ήταν πράγματι πιο θερμό και δυνατό από κάθε άλλη φορά...

Το τρίτο μέρος της συναυλίας έγινε μια μεγάλη γιορτή, ένα απίθανο γλέντι, μια μέθεξη!

Τραγούδια από του «Αιώνα την παράγκα», τον «Αμλετ της Σελήνης», το «Η αγάπη είναι ζάλη», τραγούδια αγαπημένα, διαχρονικά, από δίσκους που έκαναν μεγάλη επιτυχία σε προηγούμενες δεκαετίες, αλλά συνεχίζουν να συγκινούν και να ξεσηκώνουν όλες τις γενιές, ακούγονταν ταυτόχρονα από πολλές πολλές χιλιάδες κόσμου, ενώ οι καλλιτέχνες εναλλάσσονταν στη σκηνή.

«Αυτό που ζούμε απόψε για τον Θάνο Μικρούτσικο, 25.000 άνθρωποι, είναι τεράστιο», είπε η Νατάσσα Μποφίλιου πριν ερμηνεύσει μοναδικά το «Ερωτικό».

Κι έπειτα πάλι τα τραγούδια από του «Αιώνα την παράγκα», με τον Γιάννη Κότσιρα και τον Μίλτο Πασχαλίδη, σημαίνουν την πορεία για το μεγάλο φινάλε μιας ανεπανάληπτης πραγματικά βραδιάς που κανείς δεν ήθελε να τελειώσει.

Ολοι οι καλλιτέχνες ανεβαίνουν στη σκηνή για τη «Ρόζα». «Βαδίζουμε μαζί στον ίδιο δρόμο» και την ίδια ώρα στις οθόνες προβάλλεται ο Θάνος να χορεύει ζεϊμπέκικο με το τραγούδι. Ο κόσμος, αλλά και οι ερμηνευτές χειροκροτούν, φωνάζουν «έλα, ρε Θάνο!».

Το χειροκρότημα είναι θερμό. Τόσο για τους ερμηνευτές, όσο και για τους εξαιρετικούς μουσικούς, συνεργάτες όλοι του Θάνου Μικρούτσικου, οι οποίοι έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό για την πραγματοποίηση αυτής της συναυλίας. Επαιξαν οι Καλλίστρατος Δρακόπουλος (τύμπανα), Μίμης Ντούτσουλης (μπάσο), Κώστας Μιχαλός (ηλεκτρική κιθάρα), Γιάννης Παπαζαχαριάκης (ακουστική κιθάρα - φωνητικά), Τζίμης Σταρίδας (τρομπόνι), Δημήτρης Αγάθος (τρομπέτα), Θοδωρής Οικονόμου (πιάνο), Ανδρέας Αποστόλου (πλήκτρα), Βαγγέλης Μαχαίρας (μπουζούκι), Θύμιος Παπαδόπουλος (φλάουτο, κλαρινέτο, σαξόφωνο - ενορχηστρώσεις - καλλιτεχνική διεύθυνση).

Το κλείσιμο της βραδιάς ανήκει και πάλι στον Θάνο... Με τα λόγια του αγαπημένου του Χικμέτ μάς υπενθυμίζει ότι «το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος, το να μην παραδίνεσαι, αυτό είναι». Ο ίδιος δίνει το έναυσμα για το κλείσιμο, όπως και σε κάθε του συναυλία... «Γιώργο πάμε το "δικό μας", να το ακούω δυνατά» και η μελωδία του «Sultans of swing» των Dire Straits «αποχαιρετά» τις χιλιάδες του κόσμου...