Μια συμφωνία που θα εξασφαλίζει στα αμερικανικά μονοπώλια πρόσβαση στις πολύτιμες πρώτες ύλες και κυρίως στις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας βρίσκεται στα σκαριά μεταξύ Ουάσιγκτον και Κιέβου, όπως αποκάλυψε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, επιβεβαιώνοντας παλαιότερες δηλώσεις αξιωματούχων και δημοσιεύματα.

Η συμφωνία είναι ενδεικτική για το τι διακυβεύεται, μεταξύ άλλων, στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία και μάλιστα η βασική διαπραγμάτευση είχε διεξαχθεί επί κυβέρνησης Μπάιντεν, σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα των «New York Times» (NYT).

Οι ουκρανικές αρχές ανέβαλαν την υπογραφή συμφωνίας με τις ΗΠΑ για εξόρυξη κι επεξεργασία σπάνιων γαιών, προκειμένου να επιτρέψουν στον εκλεγμένο Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ να λάβει τα «εύσημα» όταν αναλάβει καθήκοντα, ανέφερε το ρεπορτάζ των NYT τον Δεκέμβρη.

Στην Ουκρανία βρίσκονται μεγάλα κοιτάσματα κρίσιμων ορυκτών, όπως κοβάλτιο, γραφίτης, λίθιο, και τον Αύγουστο οι Αμερικανοί γερουσιαστές Λ. Γκρέιαμ και Ρ. Μπλούμενταλ είχαν ανακοινώσει από το Κίεβο σχετικά σχέδια εκμετάλλευσης.

Εκτοτε, σύμφωνα με τους NYT, η ουκρανική ηγεσία έχει καθυστερήσει δύο φορές την υπογραφή της συμφωνίας, ώστε να την αξιοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί απέναντι στη διοίκηση Τραμπ και να λάβει κάποιο «αντάλλαγμα» στα σχέδια των ΗΠΑ για «συμφωνία» με τη Ρωσία.

«Προσπαθούμε να βρούμε μια συμφωνία με την Ουκρανία σύμφωνα με την οποία αυτοί θα μπορούσαν να προσφέρουν ως εγγύηση τις σπάνιες γαίες τους και άλλα πράγματα, με αντάλλαγμα αυτά που τους δίνουμε», δήλωσε προχτές ο Ντ. Τραμπ, τονίζοντας ότι το Κίεβο είναι πρόθυμο να το κάνει.

«Επενδύουμε εκατοντάδες δισ. δολάρια. Εχουν μεγάλα αποθέματα σπανίων γαιών. Και θέλω την ασφάλεια των σπάνιων γαιών και είναι πρόθυμοι να το κάνουν», είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι θέλει να εξισώσει τη στήριξη της Ουάσιγκτον στο Κίεβο που ανέρχεται «κοντά στα 300 δισ. δολάρια».

«Πρόκειται για πρόταση στην Ουκρανία να αγοράσει βοήθεια, δηλαδή να μη συνεχίσει να την παρέχει δωρεάν ή σε άλλη βάση, αλλά να την παρέχει σε εμπορική βάση», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ.

Οι δηλώσεις Τραμπ φαίνεται να ευθυγραμμίζονται με το λεγόμενο «σχέδιο νίκης» και το «σχέδιο ανθεκτικότητας» της Ουκρανίας, που παρουσίασε ο Πρόεδρός της, Β. Ζελένσκι, στον υποψήφιο τότε για την προεδρία των ΗΠΑ, τον περασμένο Σεπτέμβρη, στη Νέα Υόρκη.

Περιλαμβάνει την εκμετάλλευση κρίσιμων φυσικών πόρων από «δυτικά» μονοπώλια, την αντικατάσταση αμερικανικών στρατευμάτων στην Ευρώπη με ουκρανικές δυνάμεις και την προσφορά στον Τραμπ εξουσίας ελέγχου των επενδύσεων, για να εμποδίσει τα κινεζικά επιχειρηματικά συμφέροντα στην Ουκρανία.

Η Ουκρανία πρόσφερε στον Τραμπ «ειδικούς όρους» για συνεργασία σε βασικούς πόρους, τονίζοντας την ανάγκη προστασίας τους από τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν, αναφέρει δημοσίευμα των «Financial Times».

«Αυτός ο πόλεμος είναι για τα χρήματα», είχε πει χαρακτηριστικά ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λ. Γκρέιαμ στο «Fox News» τον Νοέμβρη. «Ετσι ο Ντόναλντ Τραμπ θα κάνει μια συμφωνία για να πάρει τα χρήματά μας πίσω, για να μας προμηθεύσει με ορυκτά σπάνιων γαιών. Μια καλή συμφωνία για την Ουκρανία και εμάς, και θα φέρει την ειρήνη».

Ο ίδιος είχε τονίσει ότι η Ουκρανία «κάθεται σε χρυσωρυχείο» και μπορεί να θεωρηθεί «η πιο πλούσια χώρα σε όλη την Ευρώπη», προσθέτοντας ότι αν οι ΗΠΑ χάσουν στην Ουκρανία, θα χάσουν ουκρανικούς φυσικούς πόρους, αξίας 10 - 12 τρισ. δολαρίων. Σε αυτήν την περίπτωση, οι πόροι της χώρας θα πάνε στη Ρωσία και στην Κίνα.

Το Κίεβο διαθέτει τεράστια αποθέματα τιτανίου, σιδηρομεταλλεύματος, άνθρακα, κοβαλτίου, γραφίτη καθώς και περίπου 500.000 τόνους αναξιοποίητου λιθίου (απαραίτητου για τις μπαταρίες αυτοκινήτων), που συνολικά εκτιμάται ότι αξίζουν δεκάδες τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ορισμένοι από αυτούς τους πόρους «κινδυνεύουν να χαθούν» για τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά μονοπώλια από τις ρωσικές δυνάμεις που προωθούνται στην ανατολική Ουκρανία ή έχουν ήδη περιέλθει στη ρωσική κατοχή.

«Ο έλεγχος των ορυκτών πόρων έχει γίνει μέρος του πολέμου», δήλωσε ο Μουσταφά Ναγιέμ, πρώην επικεφαλής της κρατικής υπηρεσίας της Ουκρανίας για την αποκατάσταση και την ανάπτυξη υποδομών. Η χώρα δεν αγωνίζεται μόνο για την επικράτειά της, πρόσθεσε, «αλλά και για το δικαίωμα διαχείρισης του στρατηγικού της πλούτου».

Ορισμένες από τις περιοχές με κοιτάσματα σπάνιων γαιών και άλλων ορυκτών στην ανατολική Ουκρανία έχουν ήδη καταληφθεί από τα ρωσικά στρατεύματα, γράφει η «ανεξάρτητη» ρωσική διαδικτυακή πύλη «Currenttime».

Ειδικά τα μεγάλα ουκρανικά κοιτάσματα λιθίου στο Κρούταγια Μπάλκα, κοντά στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ, βρίσκονται πλέον υπό τον έλεγχο της Μόσχας, που δεν πρόκειται να τα παραχωρήσει στο Κίεβο, ακόμη και αν τελειώσει ο πόλεμος, σύμφωνα με τη ρωσική ιστοσελίδα.

Τις ουκρανικές σπάνιες γαίες διεκδικεί και η Γερμανία, με αποτέλεσμα η δήλωση του Προέδρου των ΗΠΑ να προκαλέσει την έντονη αντίδραση του Βερολίνου.

«Θα ήταν πολύ εγωιστικό, πολύ εγωκεντρικό να χρησιμοποιήσουμε τους πόρους της Ουκρανίας για να χρηματοδοτήσουμε την άμυνά της», ισχυρίστηκε, «αγανακτισμένος», ο απερχόμενος καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, σχολιάζοντας τη διεκδίκηση των ουκρανικών σπάνιων γαιών από τον Πρόεδρο Τραμπ.

«Πρόκειται για τη διασφάλιση ότι η Ουκρανία μπορεί με τις πρώτες ύλες της να χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμησή της», είπε ο Σολτς.

Αλλωστε, ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι έχουν δρομολογηθεί απευθείας διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, παρακάμπτοντας την ΕΕ και τα ευρωπαϊκά κράτη.

Ηδη, Ουάσιγκτον και Μόσχα συζητούν το ενδεχόμενο να υπάρξει σύντομα μια συνάντηση κορυφής Τραμπ - Πούτιν, ενδεχομένως στη Σαουδική Αραβία ή στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αναφέρουν δημοσιεύματα. Σύμφωνα με πηγές του «Ρόιτερς», εκπρόσωποι της Ρωσίας έχουν ήδη επισκεφθεί και τις δύο χώρες.

Το «Ρόιτερς» γράφει επίσης ότι η «διευθέτηση» στην Ουκρανία θα μπορούσε να προχωρήσει σύμφωνα με το σχέδιο «κατάπαυση του πυρός - εκλογές στην Ουκρανία - μακροπρόθεσμη ειρηνευτική συμφωνία».

Ο Λευκός Οίκος θεωρεί τον Β. Ζελένσκι εμπόδιο και θα επιμείνει σε εκλογές στην Ουκρανία εάν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός, ανέφερε ο ιταλικός ειδησεογραφικός ιστότοπος «InsideOver».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, υπάρχει λιγότερος σεβασμός για τον Ζελένσκι αφού η Ρωσία μπόρεσε να προωθηθεί στο Ντονμπάς, με τα ρωσικά στρατεύματα να πλησιάζουν τα δυτικά σύνορα της περιφέρειας Ντονέτσκ. «Για τον Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι αντιπροσωπεύει έναν απόλυτο μπελά», γράφει.

Νωρίτερα ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος Κιθ Κέλογκ είχε δηλώσει ότι οι ουκρανικές προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές που αναστάλθηκαν πέρυσι, «πρέπει να γίνουν», ενδεχομένως μέχρι το τέλος του έτους.

Χτες πάντως ο Β. Ζελένσκι ανέφερε ότι η ομάδα του βρίσκεται σε επαφή με τον Κέλογκ και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, Μ. Γουόλτς.

«Υπάρχουν ημερομηνίες για συναντήσεις εργασίας για την επίσκεψη αμερικανικής αντιπροσωπείας», ανέφερε ο Ουκρανός Πρόεδρος.

Σχολιάζοντας δε το ενδιαφέρον του Αμερικανού Προέδρου για τα ουκρανικά ορυκτά σπάνιων γαιών, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι ανοιχτή για επενδύσεις από αμερικανικές εταιρείες.

Να σημειωθεί στο μεταξύ ότι οι αποστολές όπλων από τις ΗΠΑ στην Ουκρανία διακόπηκαν για λίγο τις τελευταίες μέρες πριν ξαναρχίσουν αυτό το Σαββατοκύριακο, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ αξιολογούσε την πολιτική της απέναντι στο Κίεβο, μεταδίδει το «Ρόιτερς», επικαλούμενο πηγές.

Οι αποστολές όπλων ξεκίνησαν ξανά αφού ο Λευκός Οίκος αποσύρθηκε από την αρχική του θέση να σταματήσει κάθε βοήθεια προς την Ουκρανία, ανέφεραν δύο από τις πηγές.

Υπάρχουν διαφορετικές ομάδες εντός της κυβέρνησης που διαφωνούν σχετικά με τον βαθμό στον οποίο οι ΗΠΑ θα πρέπει να συνεχίσουν να στηρίζουν στρατιωτικά το Κίεβο με όπλα από τα αποθέματά τους.

Η ΕΕ και η Μολδαβία συμφώνησαν σε μια διετή στρατηγική για την πλήρη ενσωμάτωση του Κισινάου στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κομισιόν, η συμφωνία έχει διπλό στόχο: «Να αποσυνδέσει τη Μολδαβία από την αβεβαιότητα που συνοδεύει τον ρωσικό εφοδιασμό σε Ενέργεια και να την ενσωματώσει πλήρως στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ».

Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η συνολική στήριξη για τη Μολδαβία θα ανέλθει σε 250 εκατ. ευρώ για το 2025, εκ των οποίων τα 100 εκατ. ευρώ θα παρασχεθούν από την ΕΕ έως τα μέσα Απρίλη. Εκτός από αυτήν τη συνολική υποστήριξη, και ως μέρος της ίδιας στρατηγικής, διατίθεται ποσό 60 εκατ. ευρώ για τη «φιλορωσική» αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, υπό προϋποθέσεις.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Μολδαβία κατήγγειλε τη Δευτέρα την παραβίαση του εναέριου χώρου της από μη επανδρωμένο αεροσκάφος, από τη γειτονική Ουκρανία, γνωστοποιώντας ότι συζητά με τους Ευρωατλαντικούς «εταίρους» για την ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας. Στην ενημέρωση από το υπουργείο Εξωτερικών δεν διευκρινίζεται η προέλευση του drone.