Ενδεικτικά όμως για την πραγματική κατάσταση είναι μια σειρά από περιστατικά που χτυπούν την καμπάνα του κινδύνου για «νέα Τέμπη», με πιο πρόσφατο αυτό της προηγούμενης Παρασκευής, όπου βαγόνι του ηλεκτρικού έβγαζε καπνούς, με τους επιβάτες να το εκκενώνουν.

Για όλα αυτά ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τα μέλη της Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων της ΣΤΑΣΥ (ΕΥΑΕ), Γεωργία Γκατζέλια και Δημήτρη Γουρτή, μέλος επίσης του ΔΣ του Σωματείου Ηλεκτροδηγών και Λοιπών Εργαζομένων Κίνησης στη ΣΤΑΣΥ (ΣΗΕΚ). Μάλιστα, ο Δ. Γουρτής ήταν ο μηχανοδηγός στον ΗΣΑΠ τη στιγμή που εμφανίστηκαν οι καπνοί στο βαγόνι, συμβάλλοντας στην ασφαλή εκκένωσή του και στην αντιμετώπιση του περιστατικού.

-- Την Παρασκευή 31 Γενάρη εκκενώθηκε συρμός του ΗΣΑΠ στο Μοσχάτο λόγω καπνών. Τι ακριβώς συνέβη και κατά πόσο πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό;

Δ. Γουρτής: Πρόκειται για ένα ακόμη περιστατικό που έρχεται να προστεθεί στα πολλά που έχουν γίνει στη ΣΤΑΣΥ και δεν είναι μεμονωμένο. Τις τελευταίες μέρες μόνο έχουμε συρμό που έβγαζε καπνούς, συρμό που άνοιξαν εν κινήσει οι πόρτες μεταξύ των σταθμών Ανω Πατήσια - Περισσός. Συρμό που αποσύρθηκε διότι δεν έκλεινε με ασφάλεια μια από τις πόρτες του. Τους τελευταίους μήνες έχουν καταγραφεί 7 περιπτώσεις όπου η πέδηση δεν επέτρεψε να σταματήσει έγκαιρα ο συρμός.

Οσον αφορά το περιστατικό στον σταθμό του Μοσχάτου: Οι επιβάτες αντιλήφθηκαν ότι κάτω από ένα βαγόνι υπήρχε έκλυση καπνού και ενεργοποίησαν το σήμα κινδύνου. Ετσι ζήτησα από το Κέντρο Ελέγχου να κάνει διακοπή ρεύματος προκειμένου να κατέβω κάτω από τον συρμό για να κάνω κατάσβεση. Παράλληλα ο σταθμάρχης εκκένωσε τον συρμό και τον σταθμό για την ασφάλεια των επιβατών.

Αφού διαπίστωσα ότι ο συρμός μπορούσε να κινηθεί τον οδήγησα στον σταθμό του Φαλήρου προκειμένου να συνεχιστεί η συγκοινωνία. Ηρθε άμεσα η σταθμάρχης του Φαλήρου για τυχόν βοήθεια και μετά από μερικά λεπτά ήρθαν τεχνίτες και οδηγός από το αμαξοστάσιο του Πειραιά, όπου έκαναν έναν πρώτο έλεγχο και ζήτησαν να οδηγηθεί ο συρμός στο αμαξοστάσιο Πειραιά για περαιτέρω έλεγχο.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πόσο σημαντική ήταν η συμβολή όλων των εμπλεκομένων, ήτοι των σταθμαρχών, των ρυθμιστών κυκλοφορίας, του τμήματος ρευματοδότησης και των τεχνιτών, διότι τέτοιες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά δύσκολο να τις αντιμετωπίσει μόνος του ο εργαζόμενος.

-- Ποια η κατάσταση στα μέσα σταθερής τροχιάς, ιδιαίτερα στον ΗΣΑΠ, και τι φανερώνουν όλα αυτά τα συχνά περιστατικά;

Γ. Γκατζέλια: Οι ελλείψεις είναι τεράστιες σε οδηγούς συρμών, σε τεχνικό προσωπικό, σε σταθμάρχες και άλλες ειδικότητες. Υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν σε βάρδιες αδιάλειπτα, έως και 30 μέρες τον μήνα. Οι χαμηλοί μισθοί σε συνδυασμό με την ακρίβεια εξαναγκάζουν τους εργαζόμενους να κυνηγούν την υπερωρία, προκειμένου να αυξήσουν το εισόδημά τους. Υπάρχουν εκατοντάδες κενές θέσεις εργασίας, ενώ πρόκειται να απολυθούν το αμέσως επόμενο διάστημα περίπου 200 εργαζόμενοι με προγράμματα ΔΥΠΑ, αν και θα έπρεπε να παραμείνουν «αυτοδίκαια» μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, αφού έτσι κι αλλιώς καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Αυτές οι απολύσεις θα εντείνουν τα προβλήματα.

Οσον αφορά τους συρμούς, αυτήν τη στιγμή από τους 45 συρμούς που διέθετε η Γραμμή 1 λειτουργούν περίπου 11, πολλοί εκ των οποίων είναι 40 ετών και έχουν διανύσει έως και 4 εκατομμύρια χιλιόμετρα! Ανάλογη είναι η κατάσταση με τους συρμούς του Μετρό, οι οποίοι είναι 13 έως 25 ετών και μερικοί έχουν διανύσει ήδη πάνω από 3 εκατομμύρια χιλιόμετρα, ενώ 9 συρμοί είναι μη λειτουργικοί.

Επίσης άθλια είναι η κατάσταση των γραμμών, με υποδομές χωρίς συντήρηση, τόσο στη γραμμή 1, όσο και στις γραμμές 2 & 3 του Μετρό. Ειδικότερα το τμήμα Πειραιάς - Φάληρο έχει πολύ σοβαρά προβλήματα, γι' αυτό και οι συρμοί κινούνται με εξαιρετικά χαμηλή ταχύτητα. Ομοίως, εδώ και 3 χρόνια, σύμφωνα με δημοσιεύματα, 32 χιλιόμετρα γραμμών στο Μετρό εμφανίζουν ρωγμές και φθορές, ενώ μόλις προχτές αποκαλύφθηκαν φθαρμένοι στρωτήρες.

-- Πού οφείλονται αυτές οι ελλείψεις;

Γ. Γκ: Τα σχεδόν καθημερινά περιστατικά που βάζουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, αποτυπώνουν ακριβώς αυτήν την άθλια κατάσταση που επικρατεί στις αστικές συγκοινωνίες και ειδικότερα στη σταθερή συγκοινωνία. Πρόκειται για το αποτέλεσμα συνειδητής πολιτικής επιλογής, διαχρονικά όλων των κυβερνήσεων μέχρι και σήμερα. Είναι οι πολιτικές που με βάση και τις Οδηγίες της ΕΕ, αντιμετωπίζουν κάθε κοινωνική ανάγκη, συνεπώς και τη συγκοινωνία, ως εμπόρευμα. Είναι οι πολιτικές που βάζουν τις ανάγκες του λαού στη μέγγενη του κόστους. Που προωθούν την ένταση της επιχειρηματικής δράσης, τους εργολάβους σε κρίσιμους τομείς στη λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών. Ετσι οι ανθρώπινες ζωές μπαίνουν στη μέγγενη των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων.

Μετά από όλα αυτά, είναι αυτονόητο ότι μπαίνουν ζητήματα ασφάλειας εργαζομένων και επιβατών στις αστικές συγκοινωνίες, αφού οι αιτίες που προκάλεσαν το έγκλημα των Τεμπών είναι εδώ και στις αστικές συγκοινωνίες, όπως η ιδιωτικοποίηση - «απελευθέρωση», η εμπορευματοποίηση και η λειτουργία τους με τη σχέση κόστους - οφέλους που επιφέρει την υποχρηματοδότηση και την υποστελέχωση. Ολοι αυτοί οι παράγοντες που ήταν οι ίδιοι που προκάλεσαν και το προδιαγεγραμμένο έγκλημα στα Τέμπη, σε συνδυασμό με την ελλιπή εκπαίδευση και πιστοποίηση του προσωπικού πάνω στη διαχείριση επικίνδυνων καταστάσεων, όπως, για παράδειγμα, σε περιπτώσεις φωτιάς ή σεισμού στα τούνελ και στους σταθμούς, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική, δημιουργούν τεράστια προβλήματα σε ό,τι αφορά την ασφάλεια εργαζομένων και επιβατών στη σταθερή συγκοινωνία.

-- Οι εργαζόμενοι αναδεικνύουν τα παραπάνω διεκδικώντας συγκεκριμένα μέτρα. Ποια η ανταπόκριση κράτους και κυβέρνησης και πώς συνεχίζεται η διεκδίκηση;

Δ. Γ.: Οι ταξικές δυνάμεις στη ΣΤΑΣΥ, με την παράταξή μας τη ΔΑΣ - ΣΤΑΣΥ, δεν έχουν αφήσει μέρα που να μην αναδεικνύουν αυτά τα ζητήματα, να μην παρεμβαίνουν στη διοίκηση. Η επιμονή μας και η δράση μας και σε ό,τι αφορά τα ζητήματα ασφάλειας και μέτρων προστασίας της υγείας και της ζωής εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες και επιβατών, αναγκάζει κάποιες φορές και τις πλειοψηφίες των διοικήσεων σε σωματεία του χώρου να ασχοληθούν με αυτά τα τόσο σημαντικά ζητήματα.

Εμείς που είμαστε και μέλη της Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας (ΕΥΑΕ) έχουμε επανειλημμένα ενημερώσει τη διοίκηση για όλα αυτά τα προβλήματα, που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια στη σταθερή συγκοινωνία, προειδοποιώντας ότι τα Τέμπη είναι εδώ.

Υπάρχει και αναλυτική έκθεση 143 σελίδων της προηγούμενης ΕΥΑΕ πριν από 2 χρόνια περίπου, που έχει κατατεθεί στη διοίκηση. Ομως δυστυχώς η πολιτική που ακολουθείται διαχρονικά απ' όλες τις κυβερνήσεις και από τη σημερινή δεν αφήνει περιθώρια για να εισακουστούν οι παρατηρήσεις, οι ανησυχίες και οι προτάσεις των εργαζομένων, αφού όλα μπαίνουν στο ζύγι του κόστους.

Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι να δυναμώσει ο κοινός αγώνας εργαζομένων στις συγκοινωνίες και λαού μέσα από τους μαζικούς φορείς του, ώστε να διεκδικήσουμε από καλύτερες θέσεις και με καλύτερους όρους ασφαλείς, σύγχρονες, συχνές, φθηνές και αποκλειστικά δημόσιες αστικές συγκοινωνίες.

Πρώτος σταθμός σε αυτήν την κατεύθυνση είναι η απεργία στις 28 Φλεβάρη. Σε αυτήν την απεργιακή κινητοποίηση πρέπει να πάρουν μαζικά μέρος οι εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες γιατί δεν είναι μια απεργία μόνο απόδοσης τιμής στη μνήμη των θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών ώστε να μην υπάρξει συγκάλυψη, αλλά και σημαντικό αγωνιστικό βήμα στην κατεύθυνση διεκδίκησης της ικανοποίησης όλων αυτών των αιτημάτων που αναφέραμε προηγουμένως.