«Φωτιά και μπαρούτι» τα όσα προαναγγέλθηκαν από το βήμα του συνεδρίου
Eurokinissi |
Χαρακτηριστικά ο Π. Λυμπέρης, αντιναύαρχος ε.α., πρώην αρχηγός του Στόλου και νυν πρόεδρος του ΔΣ στο περιλάλητο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, ξεκίνησε την παρέμβασή του στο Φόρουμ με την ομηρική ρήση «Εσσεται ήμαρ» («έρχεται η μέρα»), εξηγώντας ότι στις σύγχρονες συνθήκες σημαίνει πως «η εναρμόνιση των αντιθέτων γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιτευχθεί με ειρηνικούς τρόπους», με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θυμίζοντας δε βλέψεις στην ευρύτερη περιοχή, υπογράμμισε ότι ο ελληνικός πολεμικός στόλος «ποτέ δεν σταμάτησε να βλέπει ενιαία τον χώρο από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τη Λεβαντίνη» και «αντιμετωπίζει το Αιγαίο σαν ιδιοκτήτης, όχι σαν ενοικιαστής».
Ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Δ. Χούπης, μιλώντας για τη «γεωπολιτική αστάθεια» τόνισε ότι όλα τα τόξα εντάσεων στην ευρύτερη περιοχή έχουν έναν «ελκυστή, έναν γεωπολιτικό ομφαλό, που είναι η Μεσόγειος, που ουσιαστικά ταυτίζεται με τον χώρο γεωπολιτικού ενδιαφέροντος της χώρας μας».
Ο Αλκ. Στεφανής, πρώην αρχηγός του ΓΕΣ, πρώην υπουργός και υφυπουργός Αμυνας και νυν πολιτικός διοικητής του Αγίου Ορους, είπε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο των εξελίξεων και μόνο από τη γεωστρατηγική της θέση. Για τους ανταγωνισμούς και τις κολεγιές ξεκαθάρισε ότι «φιλέλληνες δεν υπάρχουν, τα έθνη πάνε σύμφωνα με τους εθνικούς τους στόχους», αλλά και ότι η ντόπια αστική τάξη έχει όπλα στα χέρια της: «Τις ισχυρότερες στην περιοχή Ενοπλες Δυνάμεις», υποδομές όπως η Αλεξανδρούπολη (όλες οι αμερικανοΝΑΤΟικές δυνάμεις που κινήθηκαν προς Ρωσία πέρασαν από εκεί, θύμισε), η Σούδα και η Λάρισα, το γεγονός ότι η χώρα όντας «στο κέντρο ενεργειακών οδών» μπορεί «να παίξει ρόλο ενεργειακού κόμβου», κ.λπ.
Στα παραπάνω εστίασε και ο τέως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζ. Τσούνις, χαρακτηρίζοντας τη διμερή σχέση «πολύ σημαντική» και τη χώρα «πυλώνα σταθερότητας και αξιόπιστο εταίρο σε μια περιοχή που χρειάζεται απεγνωσμένα σταθερότητα». «Υπάρχουν σίγουρα άλλες προτεραιότητες επί Τραμπ, και είναι σαν να λέει σε άλλους, γεωστρατηγικούς ανταγωνιστές, ότι το πεδίο είναι ανοιχτό αλλά η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας πολύ σημαντική», επέμεινε, τονίζοντας ότι η χώρα είναι κόμβος logistics για το Εμπόριο, την Ενέργεια και το ΝΑΤΟ («δείξαμε πυγμή στη Ρωσία τόσο στο Ουκρανικό όσο και στο Συριακό μέσα από assets μας στην Ελλάδα και έχοντας τρομερή συνεργασία τόσο με την κυβέρνηση όσο και με τον στρατό», είπε), αλλά και εναλλακτική στην Ευρώπη ενάντια στην «Gazprom» («η Ελλάδα μπορεί να βγάλει από τον "λαιμό" της Ευρώπης τη θηλιά της "Gazprom". Μπορεί να προσφέρει μια εναλλακτική λύση στην Ευρώπη, με το αμερικανικό LNG να περνά από τη Ρεβυθούσα ή την Αλεξανδρούπολη», είπε, μετέχοντας σε άλλο πάνελ).
Είδε κι άλλες τέτοιες «ευκαιρίες», τονίζοντας ότι ο διάδρομος IMEC ανοίγει νέους εμπορικούς διαδρόμους με την Ασία και αποτελεί «τεράστια ευκαιρία», αφού Ελλάδα και Κύπρος μπορούν να γίνουν «κόμβος» διασυνδεσιμότητας. Σε κάθε περίπτωση, επέμεινε στο «να δώσουμε έμφαση στον IMEC ως αντίβαρο στην Κίνα», δηλαδή να μπει πλάτη σε άλλο ένα μέτωπο που ανοίγουν οι Ευρωατλαντικοί.
Οσο για τα περί «ασπίδας προστασίας» που τάζει στον λαό η ντόπια αστική τάξη, τα «σκόρπισε» ο ίδιος: «Υπάρχει σίγουρα αναθέρμανση σχέσεων Τουρκίας - ΗΠΑ, αφού είναι μια μεγάλη χώρα, με μεγάλη οικονομία και γεωστρατηγικά σημαντικά, ενώ θεωρείται» από την Ουάσιγκτον «ότι παίζει ρόλο στη Συρία», είπε, ενώ για την ανάγκη αγκίστρωσης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ (με ανταλλάγματα φυσικά) πρόσθεσε ότι «δεν θέλουμε να χάσουμε την Τουρκία προς την Ανατολή και να γίνει κάτι σαν Πακιστάν». Θύμισε μάλιστα πως όταν η Τουρκία βγήκε από τη λίστα αγοραστών για τα F-35, είχε δώσει προκαταβολή 2,5 δισ. δολαρίων, οπότε υπάρχουν 6 F-35 που της ανήκουν και μπορεί να τα λάβει άμεσα, αν αρθούν οι κυρώσεις που της επιβλήθηκαν για την προμήθεια των S-400.
Αλλωστε και ο έτερος πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη χώρα μας, ο Τζ. Πάιατ, παρεμβαίνοντας στο Φόρουμ έκανε καθαρό ότι οι διευθετήσεις στα Ελληνοτουρκικά αποτελούν κομμάτι όλων αυτών των σχεδιασμών του κεφαλαίου και των λυκοφιλιών του. «Ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα όταν συνέβη η κρίση με το "Ορούτς Ρέις" το καλοκαίρι του 2020, θεωρώ μεγάλη επιτυχία το γεγονός ότι γίνεται πλέον αποτελεσματική και άμεση διαχείριση αυτής της σχέσης μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα από τα πράγματα που συμβάλλουν στα συμφέροντα μιας εταιρείας όπως η "Chevron"», είπε, δείχνοντας το γιατί δρομολογούνται οι επικίνδυνες διευθετήσεις. «Κοιτάζοντας προς το μέλλον, πιστεύω ότι υπάρχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες για ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία (...) Το γεωπολιτικό κέντρο βάρους της Ευρώπης μετατοπίζεται νότια και ανατολικά, και η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται ακριβώς στη μέση αυτού του σεναρίου», πρόσθεσε, μην αφήνοντας περιθώρια παρερμηνειών για τα σχέδια που «τρέχουν» και τους κινδύνους για τα ελληνικά και κυπριακά δικαιώματα.
Σε άλλο πάνελ, εστίασε κι αυτός με τη σειρά του στη «μεγάλη σημασία» που έχει ο IMEC, παρουσιάζοντάς τον ως «ένα έργο μεγάλης στρατηγικής και οικονομικής σημασίας, ισάξιο με τις Διώρυγες του Παναμά και του Σουέζ, που άλλαξαν την παγκόσμια εμπορική κίνηση στο παρελθόν (...) Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία μετάλλαξης του εμπορικού διαδρόμου», ως αντίβαρο στον κινεζικό «One Belt - One Road».
Ολα αυτά στο φόντο γενικότερων αναδιατάξεων, όπου κάθε πλευρά του κεφαλαίου μετρά το «μπόι» της και πώς θα αντιπαρατεθεί με τις υπόλοιπες για τα μερτικά της καπιταλιστικής «λείας». Π.χ. ο καθηγητής Χρ. Πισσαρίδης (γνωστός από την ομώνυμη έκθεση, που έδωσε το σήμα για επιτάχυνση των σαρωτικών αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς, από την Υγεία και την Εκπαίδευση μέχρι την εργασία και το Ασφαλιστικό, με στόχο να φορτωθεί και η νέα καπιταλιστική κρίση στην πλάτη του λαού) είπε μιλώντας στο Φόρουμ ότι «η Ευρώπη έχει χάσει τον πρώτο γύρο στην επενδυτική μάχη για την Τεχνητή Νοημοσύνη», ενώ επέμεινε για «μεταρρυθμίσεις», επικαλούμενος και την έκθεση Ντράγκι. Για τον δε «εμπορικό πόλεμο» Κίνας - ΗΠΑ τόνισε ότι «η Ευρώπη πρέπει να λάβει τα μέτρα της, διαφορετικά θα αναγκαστεί σε υποχώρηση». Υπογράμμισε μάλιστα πως αν οι Κινέζοι δεν μπορούν να εξάγουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ, λόγω των αυξημένων δασμών που έχουν επιβληθεί, θα τα διοχετεύσουν στην Ευρώπη και η εξέλιξη αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα η τελευταία «να χάσει το κίνητρο για εσωτερική παραγωγή, καθώς τα κινεζικά προϊόντα θα είναι αρκετά φτηνότερα».
Εθεσε δε ως πρόκληση το πώς η Ευρώπη θα μεταβεί από την παλιά βαριά βιομηχανία στην ψηφιακή, ζητώντας «κρατική στήριξη» - σε άλλη μια απόδειξη ότι ανοίγουν οι κρουνοί του αστικού κράτους αλλά και στήνονται κάθε είδους επιχειρηματικά σχήματα με κρατική συμμετοχή και μανδύα όταν είναι να στηριχθούν τα συμφέροντα και οι στόχοι του κεφαλαίου, ενώ ο λαός καλείται να αρκεστεί σε ψίχουλα. Στο ίδιο φόντο, χαρακτήρισε «μεγάλο πρόβλημα» το ότι παραμένει ζητούμενο «η μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα».
Ο Γ. Παγουλάτος, πρέσβης της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ, τόνισε ότι «οι δασμοί των ΗΠΑ είναι η αρχή μιας περιόδου μακράς διαπραγμάτευσης για να συζητηθεί ένα πακέτο ζητημάτων με την Ευρώπη», θέτοντας στόχο «να γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις ώστε το ευρώ να γίνει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα» προκειμένου η ΕΕ να μπορεί να δανείζεται για επενδύσεις σε «Αμυνα», περιβάλλον και Ενέργεια. Επέμεινε δε ότι οι τομείς που θα βοηθήσουν την ΕΕ να μεγαλώσει τα μεγέθη της είναι η Ενέργεια και η «αμυντική» βιομηχανία, επιβεβαιώνοντας τη στροφή στην πολεμική οικονομία.
Οσον αφορά τους ίδιους τους επιχειρηματίες, ο διευθύνων σύμβουλος της «Deloitte» Ελλάδας, Δ. Κουτσόπουλος, σχολίασε ότι τα δεδομένα όσον αφορά τους δασμούς αλλάζουν μέρα με τη μέρα και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει. Καθώς με την επιβολή δασμών θα πλήττονταν - όπως είπε - και επενδύσεις στη χώρα, στις οποίες συμμετέχουν έμμεσα αμερικανικές εταιρείες, αλλά και αμιγώς αμερικανικά πρότζεκτ, πρότεινε αντίμετρα, π.χ. τη χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, με τις ροές διασφαλισμένου ρευστού να τρέχουν ξανά και σε αυτή την «αναποδιά» για το κεφάλαιο.
Τέλος, ο διευθύνων σύμβουλος της «DPort Services & PCDC SA», Γ. Πέτσης, δείχνοντας ότι είναι μονά - ζυγά δικά τους με την κάθε κρίση τους και την ακρίβεια να τη φορτώνουν πάντα στον λαό, επέμεινε ότι δεν αναμένεται να υπάρξει καμία αλλαγή όσον αφορά τα ελληνικά λιμάνια. Αλλωστε, πρόσθεσε, αν συνεχιστούν οι δασμοί των ΗΠΑ στην Κίνα θα ενισχυθεί ο διάδρομος Κίνας - Ευρώπης, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα κοντέινερ που θα έρχονται στο λιμάνι του Πειραιά.
Στο Φόρουμ πάντως εκφράστηκαν επίσης ανησυχίες, ανταγωνισμοί και προβληματισμοί των αστικών επιτελείων: Ο Μ. Βαρβιτσιώτης, σήμερα διευθύνων σύμβουλος στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, διεκδικώντας κομμάτι των εξοπλισμών για τους εγχώριους ομίλους και επιμένοντας ότι σε μια κρίσιμη στιγμή είναι πιθανό «να μην μπορούμε να απευθυνθούμε για υποστήριξη» ούτε στις ΗΠΑ, ούτε και «σε πιο κοντινούς μας γείτονες», όπως η Γαλλία, περιέγραψε κάτι που έζησε παλιότερα, ως κυβερνητικό στέλεχος, στην Ουάσιγκτον, όπου Αμερικανός υφυπουργός Αμυνας, υπεύθυνος για εξοπλισμούς, κάλεσε Ευρωενωσιακούς και τους διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ θα τους εφοδίαζαν με ό,τι χρειάζονταν απρόσκοπτα. Ωστόσο, έμπειρος Ευρωπαίος αξιωματούχος, αποτυπώνοντας αντιθέσεις και ανταγωνισμούς που γιγαντώνονται καιρό τώρα και εντός του ευρωατλαντικού άξονα, του αντέτεινε: «Οπως μοιράσατε και τα εμβόλια του COVID».
Ο δε Δ. Αβραμόπουλος είπε στο Φόρουμ ότι σε δέκα χρόνια από τώρα η Ευρώπη θα είναι είτε σε αποδιοργάνωση - «το οποίο είναι η μεγαλύτερη απειλή» - είτε θα αντιμετωπίζει κοινωνικά προβλήματα: «Οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν ότι θα αποδεσμεύσουν 800 δισ. ευρώ για την Αμυνα. Αν δώσουμε όλα αυτά τα χρήματα για την Αμυνα, θα γίνουμε ισχυροί; Οχι! Γιατί τα κράτη - μέλη θα συνεχίσουν να ακολουθούν το δικό τους εθνικό μονοπάτι. Αλλά η πρώτη - πρώτη συνέπεια θα είναι να δούμε την εμβάθυνση των προβλημάτων κοινωνικής συνοχής, γιατί θα κόψουν κονδύλια από Υγεία και Περίθαλψη, από κοινωνικά προγράμματα, από Εκπαίδευση. Και αυτό θα οδηγήσει σε κοινωνική εξέγερση».