Από τον περασμένο Μάη έως σήμερα, οι 13 μήνες που κύλησαν έριξαν πολύ νερό στο «κρασί» της αθλητικής αλλά και, ειδικότερα, της ποδοσφαιρικής Θεσσαλονίκης. Η «φτωχομάνα», εκτός από πρωτεύουσα της ανεργίας, έχει μεταβληθεί ταυτόχρονα και σε πρωτεύουσα της αθλητικής απαξίωσης και τα σταδιακά φαινόμενα υποβάθμισης των δυο βασικών ομάδων της πόλης έχουν δημιουργήσει έναν επιπλέον κοινωνικό προβληματισμό, που στις τάξεις των νεαρών οπαδών φτάνει ορισμένες φορές και στα άκρα.

Από τον περασμένο Μάη, που ο ιστορικός «Δικέφαλος» του Βορρά, ο λαοφιλής ΠΑΟΚ, κατάκτησε το Κύπελλο Ελλάδας για τρίτη φορά στην ιστορία του, έως και σήμερα, η διαρκής υποβάθμιση ήταν το χαρακτηριστικό στοιχείο του σωματείου, που πέρασε από διαδοχικές καταιγίδες χωρίς να βρει ασφαλές λιμάνι.

Η κατάσταση στον γειτονικό Αρη είναι ασφαλώς χειρότερη. Ο «κίτρινος» γίγαντας, που στο μπάσκετ έγραψε ιστορία στον ελληνικό αλλά και στον ευρωπαϊκό χώρο, «πνέει τα λοίσθια» και η αντικειμενική κατάστασή του είναι χειρότερη και από την εποχή που υποβιβάστηκε για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία του στη Β΄ Εθνική Κατηγορία.

Ο μόνος που κρατιέται ακόμα «όρθιος», ποδοσφαιρικά πάντα, είναι ο «κουρασμένος» Ηρακλής, που αρκείται πλέον στους άθλους της... αρχαιότητας, αδυνατώντας να καταγράψει καινούριους. Η αμφιβολία όμως για την επενδυτική δυναμική του μεγαλομετόχου και προέδρου του είναι πάντα ένας πόλος ανασφάλειας και γενικής αβεβαιότητας για τους φίλους του συλλόγου, που κοιτούν γύρω τους, στα τεκταινόμενα των συμπολιτών και ανησυχούν δικαιολογημένα.

Στον ΠΑΟΚ η μεταβολή των τελευταίων μηνών, από μια ομάδα οραμάτων και ελπίδων, σε μια ομάδα καθημερινής οικονομικής επιβίωσης, έφερε δικαιολογημένη αναστάτωση. Μέσα σε λίγες βδομάδες χάθηκαν για τους «ασπρόμαυρους» της Θεσσαλονίκης δυο βασικοί παίκτες, με τη λήξη των συμβολαίων τους, οι Κωνσταντινίδης και Μπορμπόκης, και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τη διατήρηση και παραμονή μιας άλλης σειράς βασικών παικτών στο ρόστερ της καινούριας περιόδου.

Η πολιτική λιτότητας ήταν η αιτία της φυγής και του Μπάγεβιτς, που βίωσε αυτή τη σχετική ανέχεια στο διάστημα της διετίας που οδήγησε την ομάδα. Οι προσφυγές βασικών παικτών, όπως οι Κύπριοι Οκκάς, Εγκωμίτης, Γιασεμή και οι Λουτσιάνο, Κατσιαμπής και Κουλακιώτης, γέμισαν με ακόμα μεγαλύτερη αβεβαιότητα την ομάδα, που φέτος πλησίασε περισσότερο από κάθε άλλη φορά στη διεκδίκηση θέσης στο Τσάμπιονς Λιγκ, έστω και χωρίς επιτυχία. Τα συμβόλαια Γεωργιάδη και Κυπρίων διεθνών είναι μια από τις ανοιχτές «πληγές» της ομάδας, που παραμένει χωρίς προπονητή, αν και ο Αγγελος Αναστασιάδης, εξαιρετικά αμφιλεγόμενο πρόσωπο, είναι προ των πυλών της ομάδας, για τρίτη φορά μέσα στην τελευταία πενταετία.

Το πού θα βαδίσει ο νέος ΠΑΟΚ, στη μετα-Μπάγεβιτς εποχή είναι εντελώς ανεξακρίβωτο. Οπως απροσδιόριστος θα είναι και ο προϋπολογισμός στον οποίο θα πρέπει να στηριχτούν οι διοικητικές επιλογές. Μέχρι τώρα ο μεγαλομέτοχος Γιώργος Μπατατούδης λειτούργησε την ομάδα σαν «όχημα» για τη διεκπεραίωση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κάτι που ενοχλεί αφάνταστα τους νεαρούς και παρορμητικούς οπαδούς της ομάδας, που για μια ακόμα φορά ξεκίνησαν ανένδοτο για την απομάκρυνση του μεγαλομετόχου από την ηγεσία της ομάδας. Μάλιστα, το τελευταίο χρονικό διάστημα, οι ακραίες πράξεις βίας, όπως ο εμπρησμός του αυτοκινήτου του Γιώργου Μπατατούδη στην Τούμπα της Θεσσαλονίκης, ή οι προειδοποιητικές καταστροφές των προθηκών καταστημάτων συνεργατών του μεγαλομετόχου της ομάδας, φανερώνουν πως θα πρέπει να περιμένουμε κι άλλα επεισόδια στο σίριαλ αυτού του ποδοσφαιρικού κλεφτοπόλεμου που διαδραματίζεται τις μικρές ώρες στη Θεσσαλονίκη.

Οι συνεργάτες του μεγαλομετόχου της ομάδας, χωρίς να υιοθετούν την πολιτική του, είναι αναγκασμένοι να διαφυλάξουν την ιστορία και τη βιωσιμότητα της ομάδας, από την οποία και προέρχονται. Ανθρωποι σαν τον Πέτρο Καλαφάτη, με όλο το συντηρητισμό στον τρόπο λειτουργίας του, ή τον Γιώργο Κούδα, με την τεράστια προσφορά στην ομάδα και στο ελληνικό ποδόσφαιρο, είναι αδιανόητο να αποδοκιμάζονται και να προπηλακίζονται, γιατί προσφέρουν τάχα «ασπίδα» στον Γιώργο Μπατατούδη. Προφανώς στους νεότερους οπαδούς της λαοφιλούς ομάδας διαφεύγει πως με τον πρώτο ο ΠΑΟΚ κέρδισε το δεύτερο πρωτάθλημα στην ιστορία του, το 1985, ενώ ο δεύτερος, με την αλησμόνητη παρουσία του, έκανε τον ΠΑΟΚ από σωματείο της Θεσσαλονίκης, σε ευρωπαϊκή ομάδα στα δύσκολα χρόνια της δεκαετίας του '70.

Η κατάσταση στον Αρη είναι ακόμα χειρότερη. Ολότελα δραματική. Ο άλλοτε μεγάλος σύλλογος βαδίζει έναν δρόμο όχι απλά αβεβαιότητας, αλλά ουσιαστικής καταστροφής. Ενα θαύμα μόνο θα τον έσωζε από το αδιέξοδο στο οποίο περιήλθε. Δεκαπέντε παίκτες έκαναν προσφυγή διεκδικώντας εκτός από τα χρήματά τους και την ελευθερία τους από την ομάδα και την εποχή αυτή στον Αρη δεν έχουν διάθεση να αγωνιστούν σχεδόν ούτε και οι ίδιοι οι νεαροί που προέρχονται από τα σπλάχνα του συλλόγου. Το τεράστιο πρόβλημα της ομάδας ξεκίνησε από την έλλειψη ασφαλιστικής δικλείδας στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, που δίνει τη δυνατότητα στον κάθε αδύναμο «κρίκο» της επιχειρηματικής ζωής να αναλάβει ευθύνες μεγαλύτερες του επιτρεπομένου. Στην προκειμένη περίπτωση ο Γιάννης Ζαχουδάνης, εξ Αμερικής ορμώμενος, πήρε κάτω από αδιευκρίνιστες οικονομικές συνθήκες το πακέτο των μετοχών από τον κ. Κοντομηνά, και τώρα ο ίδιος παίζει «τάβλι» στην πλάτη του συλλόγου, που καθημερινά «πνέει τα λοίσθια». Οι μεταγραφές των Χαριστέα στη Βέρντερ Βρέμης και Αγαθοκλέους στον ΑΠΟΕΛ, δεν έλυσαν παρά μόνο μικρό μέρος από τα οικονομικά προβλήματα του νέου ιδιοκτήτη και τώρα όλοι βλέπουν με αγωνία την εξέλιξη. Ο υπουργός Πολιτισμού, Ε. Βενιζέλος, που υποχρεωτικά, λόγω και της εκλογικής του περιφέρειας, προσφέρθηκε να δώσει λύση, είναι αδύναμος να το πράξει, αφού το πρόβλημα είναι καθαρά ιδιωτικό και ο νόμος, με τα όσα κενά του, δίνει τα περιθώρια τέτοιων αδιαφανών συναλλαγών σε ανθρώπους με ελάχιστη σχέση προς το ποδόσφαιρο. Ισως σε λίγο η κατάσταση να μην είναι αναστρέψιμη και σε έναν μήνα, που θα αρχίσει την προετοιμασία του για την καινούρια περίοδο, ο σύλλογος να μην έχει ούτε μια δωδεκάδα ποδοσφαιριστών στο ρόστερ για το ξεκίνημά του.

Ο βετεράνος του Αρη Χρήστος Ναλμπάντης, διεκτραγωδώντας την κατάσταση, λέει: «Λυπάμαι τόσο πολύ με τα όσα συμβαίνουν στην ομάδα, που ειλικρινά δε θέλω ούτε να μαθαίνω νέα της ομάδας, ούτε να παρακολουθώ τις εξελίξεις. Σε λίγο, όπως πάει η κατάσταση, θα είναι παρελθόν ένας σύλλογος με την ιστορία και την πορεία του Αρη, που μεγάλωσε γενιές Θεσσαλονικέων και έδωσε νόημα στη ζωή χιλιάδων ποδοσφαιρόφιλων. Δεν ξέρω από πού και αν δικαιούμαι εγώ να αποδώσω ευθύνες, όμως είναι βέβαιο πως κάποιοι φταίνε. Ακόμα, και σε τελική ανάλυση, αυτό το αδηφάγο σύστημα του υπερ-επαγγελματισμού, όπου νεαρός ποδοσφαιριστής και για 1.500 ευρώ καταθέτει προσφυγή για να μείνει ελεύθερος. Αυτή η έλλειψη ψυχής ασφαλώς σημαίνει κάτι, και αν για τους σημερινούς δε λέει πολλά για μας, που σπάγαμε τα πόδια μας και παίζαμε για μια πορτοκαλάδα, αρκεί να βοηθήσουμε τον Αρη μας, λέει πάρα πολλά. Σήμερα είναι λογικό να μην είναι τα πράγματα όπως στην εποχή μου, αλλά όχι κι έτσι. Θέλει καρδιά και ψυχή το ποδόσφαιρο, ακόμα και το επαγγελματικό».

Στον αντίποδα των άλλων δυο ομάδων ο Ηρακλής χαρακτηρίζεται από μια διαρκή διοικητική, οργανωτική και, ταυτόχρονα, αγωνιστική σταθερότητα, που είναι αποτέλεσμα της παρουσίας ενός εύρωστου ιδιοκτήτη, όπως ο κ. Μυτιληναίος, που παρά τους δισταγμούς του φαίνεται πως δεν έχει άλλη λύση από το να διατηρηθεί στην ηγεσία της ομάδας. Ο Ηρακλής, με χαμηλό ετήσιο προϋπολογισμό πέρσι, μακριά από βαρύγδουπες και ηχηρές μεταγραφικές ενισχύσεις, έδειξε πως μπορεί να πετύχει το μόνο εφικτό στόχο του, την έξοδο στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, διεκδικώντας παράλληλα και την αίγλη ενός Κυπέλλου Ελλάδας. Αναλογικά με τις άλλες μεσαίες ομάδες, της Θεσσαλονίκης αλλά και της χώρας, δεν πήγε και άσχημα και το παράδειγμά του είναι προφανές πως θα το ακολουθήσουν όσοι δεν μπορούν να κάνουν κάτι θεαματικά δαπανηρότερο. Μάλιστα, η επιλογή να αναλάβει την τεχνική ηγεσία ο παλιός ποδοσφαιριστής και προπονητικά άπειρος Ιβάν Γιοβάνοβιτς κατέδειξε αυτή τη φιλοσοφία, που γρήγορα έγινε οπαδός της και ο κ. Μυτιληναίος. «Ξοδεύουμε αυτά που έχουμε περιθώριο να ξοδέψουμε και ό,τι βγει στην πορεία, με βάση τη δουλιά και την ορθολογιστική τακτική», είναι το σλόγκαν που κυριαρχεί στις παρυφές της Μίκρας και του Καυταντζογλείου. Αλλωστε, για τις επιλογές αυτές της διοίκησης Μυτιληναίου δε δυσφόρησαν και οι πιο απαιτητικοί οπαδοί της ομάδας, που πριν δυο χρόνια έβλεπαν Τσάμπιονς Λιγκ με τα μάτια της πρόσκαιρης ευφορίας. Βλέποντας μάλιστα τις περιπέτειες των δυο άλλων συμπολιτών, που τρέχουν από τις επιτροπές επίλυσης οικονομικών διαφορών στους τραπεζικούς δανεισμούς, αισθάνονται μια σχετική ασφάλεια και πρόσκαιρη σιγουριά.

Ωστόσο, ούτε και στον Ηρακλή τα δεδομένα λειτουργούν όπως θα έπρεπε και όπως θα περίμεναν οι διοικούντες του. Το «χάπι» της Ευρώπης χρυσώθηκε μόλις στο τελευταίο λεπτό της παράτασης του τελευταίου αγώνα με τον Πανιώνιο και αν αυτή η αγωνία ήταν το στοιχείο που σημάδεψε την υπομονή των φιλάθλων, ήταν παράλληλα και η δυσαρέσκεια των παραγόντων, που δεν έκαναν τον κόπο ούτε μια συζήτηση να κάνουν με τον προπονητή τους, Αγγελο Αναστασιάδη, για το ενδεχόμενο ανανέωσης της συνεργασίας τους. Οι αρχικές σκέψεις των παραγόντων για ένα μοντέλο που να στηρίζεται στα νέα παιδιά γρήγορα άλλαξαν προσανατολισμό, αφού τα φυτώρια και τα τμήματα υποδομής της ομάδας δεν απέδωσαν όσο περίμεναν οι αρμόδιοι. Τώρα, αρχή καλοκαιριού, με βάση και τα οικονομικά στην ομάδα, που δεν προβληματίζουν, οι σκέψεις είναι και πάλι στραμμένες σε μεταγραφές, με εφικτό οικονομικό κόστος, που θα δώσουν την ώθηση εκείνη στην ομάδα ώστε και καλό ξεκίνημα να κάνει στο καινούριο πρωτάθλημα, αλλά και επαξίως να εκπροσωπήσει τη χώρα στις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις.

Το καλοκαίρι δείχνει μακρύ, αλλά για όλους, και φυσικά για τον Ηρακλή, θα είναι σύντομο. Σε έναν μήνα οι ομάδες θα ξαναμπούν στα γήπεδα για προετοιμασίες και μακριά από τη «μουντιαλίτιδα» των ημερών θα πρέπει όλοι στη Θεσσαλονίκη να σκύψουν και να δουλέψουν για το μέλλον των ομάδων τους. Και για τις δυο από αυτές, τον ΠΑΟΚ και τον Αρη, η αβεβαιότητα, ο πανικός, η αγωνία και ο κίνδυνος είναι κακοί οιωνοί για τη συνέχεια. Πόσο θα ξεπεραστούν όλα τα παραπάνω είναι κάτι που δεν εξαρτάται πλέον μόνο από τις ίδιες τις ομάδες, αλλά και από σειρά άλλων συγκυριών.