Το «Δικαστήριο τιμής: η ζωή και ο θάνατος του Τσαϊκόφσκι» του Γάλλου συγγραφέα Ντομινίκ Φερναντέζ, είναι ένα καλό βιβλίο, που αναπλάθει με εξαιρετική ακρίβεια την εποχή, και μας ξεναγεί στην πόλη του Μεγάλου Πέτρου με λεπτομερείς περιγραφές σχετικά με τα κτίρια, με τη ρυμοτομία, την αρχιτεκτονική αλλά και την καθημερινή ζωή των κατοίκων της Πετρούπολης εκείνης της εποχής). Είπαμε λοιπόν πως ο συγγραφέας αναπλάθει την εποχή και εστιάζει όλη την προσοχή του στο μεγαλύτερο Ρώσο συνθέτη του 19ου αιώνα: στον Τσαϊκόφσκι, του οποίου επισήμως ο θάνατος οφείλεται στην επιδημία της χολέρας που είχε αρχίσει να πλήττει την πρωτεύουσα. Οι αρχές δήλωσαν ότι η επιδημία δεν ήταν λάτρης της μουσικής γι' αυτό και χτύπησε και τον δημιουργό της «Ντάμα Πίκα» και του «Ευγένιου Ονέγκιν». Το περίεργο είναι πως αυτή η επίσημη εκδοχή κανέναν δεν έπεισε.
Κι αυτό, γιατί κυκλοφόρησαν διάφορες φήμες σχετικά με τις απόψεις του αρχηγού της αστυνομίας και καθοδηγητή του τσάρου Αλεξάνδρου Γ' που ήθελε να «πατάξει» τη διαφθορά, δηλαδή τις ομοφυλοφιλικές τάσεις, που όντως είχαν πάρει μεγάλες διαστάσεις, όχι μόνο στην αυλή αλλά κυρίως στους στενούς συγγενείς του αυτοκράτορα. Κυρίως σ' αυτούς. Δυστυχώς ο Τσαϊκόφσκι είχε αυτή την ιδιαιτερότητα. Ετσι αποφασίστηκε να συγκροτηθεί ένα μυστικό «δικαστήριο τιμής» αποτελούμενο από επτά άνδρες,(έξι από αυτούς υπήρξαν παλιοί συμφοιτητές του συνθέτη από τη Νομική Σχολή, και ένας ιερέας). Αυτοί οι άνθρωποι θα έκριναν και θα ψήφιζαν για την αθωότητα ή την ενοχή του. Ηταν Οκτώβρης του 1893, ο συνθέτης παρουσιάζει για πρώτη φορά στο κοινό, υπό τη δική του διεύθυνση, την 6η Συμφωνία του, την «Παθητική».
Το «Δικαστήριο» με τέσσερις υπέρ και τρεις ψήφους κατά, έχει ήδη αποφανθεί: ένοχος. Το γνωρίζει ο «κατηγορούμενος»; Ναι, αυτό είναι σίγουρο άλλα δεν είναι σίγουρα.
Στο γεύμα που ακολούθησε μετά τη συναυλία, ο στρατηγός Μπαριάσνκι κάνει νεύμα στον Τσαϊκόφσκι υποδεικνύοντάς του να πάει στο βάθος της αίθουσας. Εκείνος υπάκουσε. Πήγε. Και επέστρεψε με ένα ποτήρι νερό στο χέρι. Και ξαφνικά ήπιε το ύποπτο περιεχόμενο μονορούφι... Με άλλα λόγια, ο συγγραφέας υποστηρίζει, ότι ο συνθέτης υπάκουσε στην εντολή και πήρε μόνος του τη δόση του αρσενικού που του έδωσε ο στρατηγός. Δεν ξέρουμε εάν έγιναν έτσι ακριβώς τα πράγματα ή εάν ο Τσαϊκόφσκι πήρε μόνος την απόφαση και ήπιε το δηλητήριο σε μικρές δόσεις. Γεγονός είναι ότι μετά από λίγες μέρες πέθανε και όχι βέβαια από χολέρα όπως ισχυρίστηκαν. Απόδειξη είναι το αναμφισβήτητο γεγονός ότι το φέρετρο αντί να σφραγιστεί έμεινε ανοιχτό κατά το ορθόδοξο έθιμο και ότι ο «αθάνατος νεκρός», παγερός και σιωπηλός πια, δέχτηκε «αδιάφορα» τον τελευταίον ασπασμόν, φίλων, θαυμαστών και εχθρών...