Με στόχους πολυδιάστατους, στους οποίους η παραγωγή επιστημόνων κατατάσσεται όπως φαίνεται στις τελευταίες θέσεις, η κυβέρνηση διά του πρωθυπουργού ανακοίνωσε χτες υπό τον βαρύγδουπο τίτλο «διπολικό περιφερειακό σύστημα οργάνωσης της ανώτατης εκπαίδευσης», την ίδρυση ενός πανεπιστημίου και ενός ΤΕΙ σε κάθε περιφέρεια της χώρας. Το θέμα του «Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου για την Ανάπτυξη της Ανώτατης Εκπαίδευσης» απασχόλησε τη χτεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου και η ανακοίνωσή του συνοδεύτηκε από «κορόνες» για εκπαιδευτική «σύγκλιση» με τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Συγκεκριμένα, το σχέδιο που ανακοινώθηκε χτες προβλέπει την ίδρυση δύο νέων Πανεπιστημίων, του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη, του Πανεπιστημίου Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας με έδρα τη Λαμία, και του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων με έδρα την Κεφαλονιά. Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, η κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα στην έκδοση των ιδρυτικών ΠΔ και στη συνέχεια στη συγκρότηση Διοικουσών Επιτροπών που θα αναλάβουν τη μελέτη σκοπιμότητας και εφαρμογής η οποία θα υποβληθεί στο υπουργείο μέχρι το Μάη του 2003.

Με βάση τα παραπάνω, προβλέπεται η δημιουργία και έναρξη λειτουργίας 46 νέων τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ μέχρι το 2010 τα οποία θα ανήκουν στα υπάρχοντα πανεπιστήμια και ΤΕΙ, με στόχο, όπως τονίστηκε, όχι την αύξηση των φοιτητών, αλλά την καλύτερη κατανομή τους σε όλους τους νομούς της χώρας. Σύμφωνα με το σχέδιο, η ανάπτυξη των νέων τμημάτων θα γίνει σε τρεις φάσεις: Η πρώτη τη διετία 2003-2005 κατά την οποία προβλέπεται η λειτουργία 24 νέων τμημάτων (και με χρηματοδότηση από το ΕΠΕΑΕΚ), η δεύτερη τη διετία 2005-2007 κατά την οποία προβλέπεται η λειτουργία 14 ακόμα τμημάτων και η τρίτη την τριετία 2007-2010 κατά την οποία προβλέπεται να αρχίσει η λειτουργία των υπόλοιπων 8 τμημάτων.

Το σχέδιο παρουσίασε χτες αναλυτικά ο υπουργός Παιδείας Π. Ευθυμίου, σημειώνοντας εισαγωγικά ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η ανάπτυξη της ανώτατης εκπαίδευσης στο πλαίσιο της «σαφούς επιλογής» να διαμορφωθεί ως το 2010 ο λεγόμενος «κοινός ευρωπαϊκός χώρος εκπαίδευσης» (των επιταγών των συνθηκών της Μπολόνιας και της Πράγας, δηλαδή της υπαγωγής της ανώτατης εκπαίδευσης στις ανάγκες του κεφαλαίου) με τις σχετικές διαδικασίες να επιταχύνονται, όπως είπε, από το Σεπτέμβρη του 2003.

Η ίδρυση των νέων τμημάτων συνδέεται με όλο το πλέγμα μέτρων που προωθεί η κυβέρνηση. Στο επιχειρησιακό σχέδιο δε γίνεται αναφορά στα γνωστικά αντικείμενα που θα καλύπτουν τα νέα τμήματα, ωστόσο ο υπουργός Παιδείας έδωσε ένα στίγμα αναφερόμενος για μια ακόμα φορά στα νέα γνωστικά αντικείμενα που ανταποκρίνονται στην «κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας», των αναγκών δηλαδή της αγοράς. Μάλιστα, ο υπουργός Παιδείας αναφέρθηκε και στο ζήτημα της αξιολόγησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κάνοντας λόγο για αξιολόγηση τμημάτων και αλλαγή τους στην κατεύθυνση των νέων τεχνολογιών ενώ όπως είπε χαρακτηριστικά, για κατάργηση τμημάτων αρμόδιο είναι να αποφασίσει το ΕΣΥΠ, το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο πρόκειται να δοθεί προς επεξεργασία.

Η εξαγγελία της κυβέρνησης παίρνει βέβαια και προεκλογικό χαρακτήρα ενόψει των επερχόμενων δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών «πατώντας» στο αίτημα για πραγματική ανάπτυξη της περιφέρειας που στενάζει κάτω από το βάρος της ανεργίας και της αποδιάρθρωσης της οικονομίας και καλλιεργώντας ελπίδες για «αναβάθμιση». Ωστόσο, η εμμονή της σύνδεσης των πανεπιστημίων - τα οποία στενάζουν υπό το βάρος της υποχρηματοδότησης - με την περιφέρεια, ανοίγει το δρόμο για πέρασμα και αυτού του τομέα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με όσα αυτό συνεπάγεται, κάτι που ήδη διαφαίνεται με την ανάθεση στους τοπικούς φορείς να εξασφαλίσουν την υποδομή των νέων τμημάτων ενώ στο σχέδιο γίνεται αναφορά και στις «ευθύνες της Περιφέρειας αλλά και των τοπικών κοινωνιών έναντι των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της περιοχής τους».