ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
Απόφαση - πρόκληση από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο

Για αιώνιο στίγμα στην ελληνική Δικαιοσύνη μιλάει το ΕΣΔΟΓ, ενώ ο δικηγόρος Ι. Σταμούλης καταγγέλλει συναλλαγές και έντονο παρασκήνιο στην έκδοση της απόφασης

Πέμπτη 19 Σεπτέμβρη 2002

Προσβολή στα θύματα της γερμανικής θηριωδίας αποτελεί η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου
«Δεν πιστεύαμε ότι ο γραικυλισμός των ελληνικών κυβερνήσεων θα βρει απήχηση και στα ανώτατα δικαστήρια της χώρας μας. Η 135/2001 απόφαση του Α΄ Τμήματος του Αρείου Πάγου και η χτεσινή (σ.σ. προχτεσινή) απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ) θα αποτελούν αιώνια στίγματα στην ιστορία της ελληνικής Δικαιοσύνης».

Με αυτό τον τρόπο σχολίασε το Εθνικό Συμβούλιο για τη Διεκδίκηση των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓ) την απόφαση του ΑΕΔ, που δικαιώνει τους θύτες για τα εγκλήματα που διέπραξαν σε βάρος του ελληνικού πληθυσμού στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στη χώρα μας.

Η προχτεσινή απόφαση του ΑΕΔ με οριακή πλειοψηφία (6-5) ανέτρεψε προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου και έκρινε ότι δεν είναι αρμόδια τα ελληνικά δικαστήρια, αλλά τα γερμανικά, για να εκδικάσουν τις υποθέσεις αυτές, βάζοντας ουσιαστικά «ταφόπλακα» στις διεκδικήσεις των θυμάτων και των συγγενών τους.

Με τη χτεσινή απόφαση του ΑΕΔ ουσιαστικά κλείνει ένα κεφάλαιο, αυτό της διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων, και ανοίγει ένα δεύτερο, το παρασκήνιο που παίχτηκε μέχρι να φτάσουμε στην προχτεσινή απόφαση του ΑΕΔ, που αποτελεί πρόκληση για τα δημοκρατικά αισθήματα του ελληνικού λαού.

Ο δικηγόρος Ι. Σταμούλης μίλησε για ανταλλάγματα, προκειμένου να εκδοθεί αυτή η απόφαση. Σε χτεσινή δήλωσή του αναφέρει ότι «για κάποιον ή κάποιους από τους έξι, πολύ σύντομα θα έρθει στο φως της δημοσιότητας το υπεσχημένο αντάλλαγμα γι' αυτή την παρασπονδία». Επίσης, ο Ι. Σταμούλης επαναφέρει την κατηγορία που διατύπωσε κατά του πρώην προέδρου του Αρείου Πάγου Στ. Ματθία, ότι διαπραγματεύτηκε και αντάλλαξε την υπόθεση των γερμανικών επανορθώσεων με τη θέση του προέδρου στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο για έναν ακόμη χρόνο και προανήγγειλε ότι σύντομα θα έρθουν στο φως της δημοσιότητας στοιχεία γι' αυτό το θέμα.

Επίσης, δήλωσε ότι για ένα πολύ λογικό χρόνο θα αναμένει την αντίδραση του αρμοδίου πολιτειακού οργάνου στο να υπάρξει αυτή η «προκλητική απόφαση και νομικά τελείως εσφαλμένη».

Σχολιάζοντας την απόφαση του ΑΕΔ το ΕΣΔΟΓ κατηγορεί την κυβέρνηση που δε διεκδίκησε ποτέ αυτά που δικαιούται από τη Γερμανία. «Το συμπέρασμα είναι, αναφέρει το ΕΣΔΟΓ, ότι τα ισχυρά κράτη μπορούν να υποχρεώνουν τη Γερμανία να καταβάλλει αποζημιώσεις στους υπηκόους τους που δεινοπάθησαν από τα ναζιστικά στρατεύματα. Οχι, όμως και τα μικρά κράτη, όπως η Ελλάδα, που φοβάται τη Γερμανία και δεν τολμά να αξιώσει την επιστροφή του κατοχικού "δανείου" και την αποζημίωση που μας εκδίκασε η Συμμαχική Διάσκεψη των Παρισίων 1946, για τις ζημιές που προκάλεσαν τα γερμανικά στρατεύματα στην οικονομία της χώρας».

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση όλο αυτό τον καιρό «έβαλε πλάτες» και διευκόλυνε τη γερμανική πλευρά. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τα εξής:

1. Η κυβέρνηση με τη σύμφωνη γνώμη της ΝΔ τον περασμένο Μάρτη επέβαλαν στην Επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής την αναβολή της κύρωσης της «Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Ετεροδικία των κρατών», που θα διευκόλυνε την υπόθεση της διεκδίκησης των αποζημιώσεων από τη Γερμανία.

2. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Μ. Σταθόπουλος, πριν εκδοθεί η απόφαση από το Εφετείο σχετικά με τους πλειστηριασμούς του Ινστιτούτου «Γκαίτε» και της Γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής, έσπευδε να καθησυχάσει τη γερμανική κυβέρνηση -μέσω της εφημερίδας «Φραγκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουγκ»- πως στην περίπτωση που η εφετειακή απόφαση είναι σε βάρος της Γερμανίας, δε θα επιτρέψει να εκτελεστεί, καθώς απαιτείται η έγκριση του καθ' ύλην αρμόδιου υπουργού Δικαιοσύνης.

3. Ο πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης, ουδέποτε δέχτηκε το Εθνικό Συμβούλιο για τη διεκδίκηση των οφειλών της Γερμανίας (ΕΣΔΟΓ), παρ' όλες τις προσπάθειες του τελευταίου να θέσει το μεγάλο αυτό θέμα στον πρωθυπουργό. Την ίδια τακτική ακολούθησε και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος παρέπεμψε το ΕΣΔΟΓ στον εκπρόσωπο Τύπου της ΝΔ Θ. Ρουσόπουλο.

Τι μέλλει γενέσθαι

Οι προοπτικές πλέον είναι πολύ δυσοίωνες και οι αγωγές μάλλον θα πέσουν στο κενό. Αν αρχίσουν τα θύματα και οι συγγενείς τους να καταθέτουν αγωγές στη Γερμανία, είναι απίθανο να δικαιωθούν, ενώ μια τέτοια δικαστική διαμάχη είναι πολυδάπανη. Εξάλλου, υπάρχει και η περίπτωση Ελληνα μετανάστη στη Γερμανία που προσέφυγε στα γερμανικά δικαστήρια (Πρωτοδικείο Καρλσρούης) και τον παρέπεμψε στα ελληνικά δικαστήρια.

Μια άλλη «λύση» είναι να στείλει προδικαστικό ερώτημα ο Αρειος Πάγος στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, για να κρίνει εκείνο αν μπορεί να στοιχειοθετηθεί αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων, κάτι που συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες για ευνοϊκή απάντηση.

Τέλος, η «τρίτη λύση» είναι να προσφύγουν οι συγγενείς των θυμάτων στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επειδή εμποδίστηκε η πρόσβασή τους στα ελληνικά δικαστήρια, κάτι όμως που συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας.