«Το ΚΚΕ βρίσκεται σε μια διαδικασία εσωκομματικής συζήτησης για τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την πολιτική μάχη των τοπικών εκλογών.
Ετσι κάνουμε πάντα μετά από μεγάλες πανελλαδικές κινητοποιήσεις και δραστηριότητες. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να ακουστούν γνώμες και παρατηρήσεις από τα μέλη του Κόμματος, τους φίλους και τους οπαδούς. Θεωρούμε, επίσης, σημαντική τη συνεισφορά των συνεργαζομένων.
Το θέμα δεν είναι μόνο τι έγινε χτες, δεν είναι μόνο να διαπιστώσουμε και να περιγράψουμε, αλλά και να απαντήσουμε πώς θα συνεχίσουμε, τι καινούριο θα επιχειρήσουμε.
Δε μας βρίσκουν σύμφωνους προσπάθειες και κυρίως η μεθοδολογία προσέγγισης των εκλογικών αποτελεσμάτων ως μια συνέχεια και απλή σύγκριση ανάμεσα στο 1998 και το 2002. Υπάρχουν νέα στοιχεία σ' αυτήν τη μάχη, που πρέπει να μπουν στο στόχαστρο της εξέτασης για τα γενικά εκλογικά αποτελέσματα, όσο και για τα ειδικότερα, που αφορούν τα ψηφοδέλτια που στήριξε το ΚΚΕ, είτε αυτόνομα είτε, σε πολλές περιπτώσεις, με το ΔΗΚΚΙ, την «Κομμουνιστική Ανανέωση», τη «Δημοκρατική Περιφερειακή Ενωση» και άλλες τοπικές δυνάμεις και προσωπικότητες.
Νέα στοιχεία, όχι με την έννοια ότι εμφανίστηκαν ξαφνικά, αλλά ότι τώρα είναι πιο ανεπτυγμένα και περισσότερο καθοριστικά για το κριτήριο της εκλογικής συμπεριφοράς ή, να το πούμε αλλιώς, της στάθμης της κοινωνικής, πολιτικής συνείδησης».
Η αντίθεση ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ εμφανίζεται οξύτερη, όχι μόνο για γενικούς πολιτικούς λόγους, αλλά και γιατί και τα δύο κόμματα ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν όλα τα ερείσματα που δίνει ο θεσμός αυτός, προκειμένου να προωθείται η γενική πολιτική που υπηρετεί τα κεφάλαια, τα κέρδη αλλά και η πολιτική εγκλωβισμού και χειραγώγησης, καθώς και εξαγοράς λαϊκών μαζών. Προσθέταμε, επίσης, με έμφαση ότι οι τοπικές εκλογές θα αποτελέσουν ένα ισχυρό εφαλτήριο για τη δοκιμασία στη ζωή των σεναρίων για «κεντροδεξιές» ή «κεντροαριστερές» λύσεις.
Και τα δύο κόμματα προεκλογικά επιδίωξαν να προωθήσουν τη δική τους πολιτική συμμαχιών. Το ΠΑΣΟΚ, ιδιαίτερα, έδωσε σημασία στη δημιουργία ή στην καλλιέργεια του εδάφους για αριστερά αναχώματα. Η ΝΔ, με ανοίγματα προς τα αριστερά. Αισθάνονται και οι δύο την ανάσα της προοπτικής, να διαμορφωθεί ένας διακριτός ριζοσπαστικός πόλος στην ελληνική κοινωνία και στην πολιτική ζωή. Πρόβα έγινε επίσης και στις αντίστοιχες θεωρίες περί άλλου μείγματος της σημερινής, κυρίως οικονομικής πολιτικής, νέου μείγματος διαχείρισης, στη λογική της οποίας μπήκε ακόμα πιο βαθιά ο ΣΥΝ.
Τα δύο κόμματα είναι καταδικασμένα, εκτός του να ανταγωνίζονται μεταξύ τους, να βρίσκουν από κοινού τρόπους να εμποδίσουν το πέρασμα των δημοτικών και νομαρχιακών συμβουλίων σε χέρια που θα αμφισβητήσουν το ρόλο των επιχειρηματιών στο θεσμό, άρα την κυριαρχία της λογικής του κέρδους. Αυτό το στοιχείο, βέβαια, έχει γενικότερη διάσταση.
Με τοπικές συμφωνίες πριν τον πρώτο γύρο, και ιδιαίτερα μετά από αυτόν, πέτυχαν να μοιράσουν μεταξύ τους δήμους, με σαφή στόχο ιδιαίτερα σε δήμους και περιοχές που γίνονται ή πρόκειται να γίνουν μεγάλα έργα και νέες παραχωρήσεις να μείνουν απ' έξω οι αγωνιστικοί συνδυασμοί που στηρίζαμε. Στο ζήτημα αυτό συνασπίστηκε και ο ΣΥΝ, που διακήρυσσε την ψήφο κατά συνείδηση.
Επομένως, μπροστά στο λαό δεν τέθηκε μόνο το θέμα, "ναι" ή "όχι" στην κυρίαρχη πολιτική, αλλά και στις προσπάθειες να εξωραϊστεί αυτή με διάφορα σενάρια μιας δήθεν διαφορετικής διαχείρισης στην ΤΑ και γενικότερα.
Το ειδύλλιο της κεντροαριστεράς υπάρχει με κορμό το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝ, αλλά και άλλες προσωπικότητες, έστω και αν αυτό περνάει σε μια αργόσυρτη και με ζιγκ-ζαγκ φάση για λόγους διαπραγματευτικούς, αλλά και για να μην καεί σήμερα. Το σύστημα δε θέλει να αφήσει μεγάλο χώρο για συγκρότηση ριζοσπαστικού πόλου που πάει πέρα από τις πολιτικές επιλογές της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς.
Το φαινόμενο Καρατζαφέρη δεν είναι μόνο, ή κυρίως, αποτέλεσμα της επιλογής της ΝΔ για την υπερνομαρχία. Εντάσσεται στην προσπάθεια διαμόρφωσης, εκτός από αριστερών αναχωμάτων, και δεξιών αναχωμάτων που θα χρησιμοποιηθούν για τον εγκλωβισμό λαϊκών στρωμάτων, ώστε να διατηρηθεί, σε τελευταία ανάλυση, με τη μια ή την άλλη μορφή η δικομματική εναλλαγή. Το φαινόμενο Μιτεράν - Λεπέν της Γαλλίας βρίσκει μιμητές».
Ενα δεύτερο στοιχείο, σημείωσε η Αλέκα Παπαρήγα, «αφορά στις σοβαρότατες εξελίξεις στον ίδιο το θεσμό της ΤΑ, που ξεκίνησαν από το 1994 με τη μορφή του πακέτου των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων. Οι επιχειρηματίες δεν έκαναν μια απλή παρέμβαση στις τοπικές εκλογές, έπαιξαν ενεργό και άμεσο ρόλο στη διαμόρφωση ψηφοδελτίων και των ίδιων των αποτελεσμάτων.
Ηδη, αμέσως μετά τις εκλογές ο κ. Σκανδαλίδης μίλησε για περιορισμό του αριθμού των Δήμων και των Νομών, των Περιφερειών. Μίλησε, επίσης, για την είσοδο των επιχειρήσεων στους Δήμους. Ανοιξε τη συνταγματική πλέον διαδικασία για επιβολή φόρων από την ΤΑ. Επίσημα πια οι ιδιώτες θα συμμετέχουν στην υλοποίηση των προγραμμάτων των Δήμων και Νομαρχιών. Το κύριο στη λογική τους είναι η αυτοχρηματοδότηση των έργων. Το μεγάλο κεφάλαιο δεν κερδίζει μόνο από την κατασκευή έργων, αλλά συνεχίζει και κερδίζει περισσότερα από την επιβολή φόρων και τελών από τη χρήση των έργων. Ενα μεγάλο μέρος της Παιδείας, της Υγείας, της Πρόνοιας περνάει μέσα από την ΤΑ, δηλαδή μέσα από τις επιχειρήσεις και τους ιδιοκτήτες τους».
Αλλο στοιχείο που πρέπει επίσης να ληφθεί υπ' όψιν, τόνισε η ομιλήτρια, είναι το γεγονός πως «λαϊκή δυσαρέσκεια υπάρχει, ανεξάρτητα πώς αυτή εκδηλώθηκε. Οι απώλειες του ΠΑΣΟΚ, λόγου χάρη, το επιβεβαιώνουν. Η μετάθεση ψήφων προς τη ΝΔ, αλλά και η συγκράτηση ως ένας βαθμό του ΠΑΣΟΚ προς μεγαλύτερη απώλεια, δείχνει ότι η λαϊκή δυσαρέσκεια από μόνη της δεν αποτελεί παράγοντα μαζικού ριζοσπαστισμού.
Το υπόβαθρο που καθόρισε τη μια ή την άλλη τάση των αποτελεσμάτων, (πέρα από υποκειμενικές αδυναμίες και ελλείψεις που εξετάζουμε με αντικειμενικότητα και μαχητικότητα) ταυτόχρονα βρίσκεται στο ότι στις σημερινές διεθνείς και εσωτερικές συνθήκες δυναμώνει η τάση και η αδημονία των λαϊκών στρωμάτων να θέλουν εδώ και τώρα λύσεις, έστω και εμβαλωματικές, προσωρινές, ακόμα και σε ατομική βάση. Ακόμα και με παροχές που μπορεί να φέρνουν ένα τμήμα των εργαζομένων σε αντιπαράθεση με ένα άλλο. Διαμορφώνεται ακόμα πιο πλατιά έτσι η συνείδηση αποδοχής φόρων, φτάνει να βελτιώνονται κάποιες πλευρές της ζωής στη γειτονιά ή στο σχολείο των παιδιών.
Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο πάρθηκαν σοβαρά υπόψη και κυρίως συνειδητοποιήθηκαν από όλους μας και σε βάθος αυτές οι αλλαγές και οι επιπτώσεις τους στη διαμόρφωση τάσεων και κριτηρίων. Κατά πόσο έγκαιρα κάναμε τις αναγκαίες προσαρμογές και όχι μόνο στην επίσημη προεκλογική περίοδο.
Το ζητούμενο είναι πώς θα μεταφραστεί η λαϊκή δυσαρέσκεια σε ένα μαζικό ενωτικό ριζοσπαστικό αγωνιστικό ρεύμα στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, πώς θα πιστέψει ο λαός ότι υπάρχει εναλλακτική λύση και θα πάρει στα χέρια του την πρωτοβουλία για το κέρδισμά της.
Κατά τη γνώμη μας η απάντηση πρέπει να αναζητηθεί σε δύο κατευθύνσεις.
1. Να δυναμώσει η οργάνωση της εργατικής τάξης, των ΕΒΕ, της αγροτιάς, της νεολαίας, των γυναικών, του λαϊκού κινήματος, να ανέβουν οι αγώνες, να πάρουν μαζικότητα και πολιτική κατεύθυνση τέτοια που απαιτούν οι καιροί. Αναφερόμαστε σε αγώνες πιο μαχητικούς, πιο οργανωμένους και πιο προωθημένους, σε σχέση με τους μεταπολιτευτικούς αγώνες και των τελευταίων χρόνων, με συνολική γραμμή αντίθεσης και προοπτικής.
2. Να διαμορφωθεί ένα πιο ισχυρό ριζοσπαστικό ρεύμα που στηρίζεται στο κίνημα και μέσα από την πολιτική συμμαχιών».
«Το κύριο ζήτημα που μπαίνει κατά τη γνώμη μας», συνέχισε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «είναι: συμμαχία ναι, αλλά σε ποια βάση και με ποιο σκοπό. Η απάντηση για συμμαχία δεν μπορεί να παρακάμψει αυτό το θέμα. Εμείς θεωρούμε ότι η συμμαχία πρέπει να έχει κύρια κατεύθυνση, ραχοκοκαλιά, την κοινή δράση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, που, βεβαίως, έχουν διαφορές μεταξύ τους, είναι όμως διατεθειμένες να καταθέσουν κόπους και θυσίες στον αγώνα εναντίον των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων που υπηρετούν τα συμφέροντα του μονοπωλιακού κεφαλαίου σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, κατά των επιλογών του ΝΑΤΟ, σε αντίθεση με τα κόμματα εξουσίας, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, τα εναλλακτικά υποκριτικά τους σενάρια για άλλο μείγμα οικονομικής πολιτικής και διαχείρισης.
Αυτή η συμμαχία δεν μπορεί να μένει στο επίπεδο της διαμαρτυρίας, ούτε στο επίπεδο της διεκδίκησης κάποιων άμεσων ζητημάτων, που έχουν την αξία τους, όμως δεν ικανοποιούν τις σύγχρονες λαϊκές απαιτήσεις. Δεν πρέπει να εξαντλείται στις οπωσδήποτε θεμιτές φιλοδοξίες της για καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα.
Πρέπει να έχει ορίζοντα διεκδίκησης της διακυβέρνησης, της εξουσίας, διαφορετικής από αυτήν που έχει γνωρίσει ο τόπος. Αν δεν υπάρχει τέτοιος σαφής στόχος, τότε η συμμαχία κινδυνεύει να γίνει "φτερό στον άνεμο" στην πρώτη δυσκολία, να ενσωματωθεί, να διαλυθεί.
Να είναι και κοινωνική και πολιτική, να οργανώνεται και από τα πάνω και από τα κάτω, να στηρίζεται στη συμπαράταξη κομμάτων, κινήσεων, μαζικών κινημάτων και αγωνιστικών προσωπικοτήτων.
Τι μπορούμε να δούμε σήμερα κάτω και από τα σινιάλα και τα συμπεράσματα που περικλείει και αυτή η πολιτική μάχη που μόλις πριν λίγες μέρες όλοι μαζί δώσαμε.
1. Να ανοίξουμε μια πιο πλατιά συζήτηση για το θέμα σε ποια βάση, σε ποια κατεύθυνση θα κινείται αυτή η συμμαχία, ποια προοπτική θα δίνει στο λαό.
2. Να επιδιώξουμε να διαμορφωθεί μέσα από το διάλογο και την παράλληλη κοινή δράση ένα πλαίσιο κατευθύνσεων και στόχων πάλης που απαντά στα μεγάλα προβλήματα του λαού, και ταυτόχρονα διαγράφει την προοπτική αλλαγής στο επίπεδο της διακυβέρνησης, της εξουσίας.
Τι σημαίνει λύση σε ένα πρόβλημα και κυρίως ποιες προϋποθέσεις απαιτούνται για να λυθεί, ποια μέσα χρειάζονται να επιστρατευτούν. Να απαντήσουμε ποιος θα κερδίσει και ποιος θα χάσει. Για να είναι ο λαός κερδισμένος κάποιοι πρέπει να υποχρεωθούν να χάσουν, δηλαδή η ολιγαρχία του πλούτου.
Εμείς έχουμε δώσει στη δημοσιότητα και με τα ντοκουμέντα του 16ου Συνεδρίου και κατοπινές επεξεργασίες της ΚΕ ένα τέτοιο πλαίσιο.
Η συμμαχία είναι συμβιβασμός, όμως σημασία έχει πού θα γίνει ο συμβιβασμός. Κανένας δεν μπορεί να ζητήσει από τον άλλο να παραιτηθεί από το Πρόγραμμά του, ή την ιδεολογία του. Πού θα γίνει, λοιπόν, ο συμβιβασμός;
Τι μπορούμε να δούμε σήμερα, ώστε να μην είμαστε παθητικοί θεατές και ουρά στις εξελίξεις, αλλά και να μην υπάρξουν λαϊκές δυνάμεις ευάλωτες στα νέα σενάρια ελιγμού του συστήματος, ώστε ο δικομματισμός να πάρει νέα μορφή;
1. Να προωθήσουμε πιο συστηματικά ένα ουσιαστικό διάλογο στο κοινωνικό και το πολιτικό επίπεδο, ανάμεσα σε όλους εκείνους με τους οποίους ήδη έχουμε κάνει βήματα κοινής δράσης γύρω από το θέμα της συμμαχίας και της εναλλακτικής λύσης σε αντίθεση με την κυρίαρχη πολιτική και τις διάφορες παραλλαγές μεταμφίεσής της.
2. Να στηρίξουμε με ακόμα μεγαλύτερη ικανότητα, μαχητικότητα και ενθουσιασμό, άρα και σταθερότητα, όλους τους φορείς συσπείρωσης και κοινής δράσης που ήδη έχουν διαμορφωθεί, όλα τα σπέρματα και τα φύτρα στο εργατικό κίνημα, στο αγροτικό κίνημα, στο αντιπολεμικό, στην ΤΑ, στο κίνημα για τις δημοκρατικές ελευθερίες, στο γυναικείο κίνημα κ.λπ.
3. Να μελετήσουμε νέες πρωτοβουλίες για νέες μορφές και μέτωπα συσπείρωσης εκεί που δεν υπάρχουν ή εμφανίζονται νέα προβλήματα.
- Αμεσα πρέπει να δούμε τη διαμόρφωση του ριζοσπαστικού ρεύματος στο χώρο της ΤΑ. Να υπάρξει διεκδικητικό κίνημα απέναντι στην ΤΑ, για τα μεγάλα κοινωνικά λαϊκά προβλήματα με τα οποία είναι αυτή άμεσα και έμμεσα συνδεδεμένη.
- Κρίσιμο και επίκαιρο ζήτημα, επίσης, είναι το θέμα του πολέμου κατά του Ιράκ, του ευρωστρατού, των δημοκρατικών δικαιωμάτων, το θέμα της διεύρυνσης της ΕΕ και της ελληνικής προεδρίας. Τα θέματα του Αιγαίου, του Κυπριακού που μπαίνουν σε νέα φάση όξυνσης.
- Είναι και το ζήτημα της μελέτης και προσαρμογής, που πρέπει να γίνει με βάση τις διεθνείς εξελίξεις στην κρίση του συστήματος, αλλά και οι εξελίξεις που θα έλθουν στην ελληνική οικονομία. Να μην αποκλείσουμε απότομη όξυνση άρα και ανάγκη να παρέμβουμε πιο δραστικά και αποφασιστικά. Μετράει εδώ και η ικανότητα πρόγνωσης.
- Είναι, επίσης, και ένας άλλος τομέας που πρέπει να τον δούμε και στη σχετική του αυτοτέλεια, αλλά και ενταγμένο σε κάθε τομέα και κατεύθυνση κοινής δράσης. Είναι η πάλη κατά της πολιτικής χειραγώγησης του λαού, της διαφθοράς και εξαγοράς συνειδήσεων.
Να αποκαλύψουμε το πραγματικό περιεχόμενο του σύγχρονου κοσμοπολιτισμού του κεφαλαίου, αλλά και τον εθνικισμό, το σοβινισμό, το ρατσισμό, κάθε σκοταδιστική ιδέα που στις σημερινές συνθήκες επανακάμπτει ανανεωμένη. Να εμποδίσουμε την κατασυκοφάντηση της ιστορίας των λαών, που πάλεψαν για ριζικές ανατροπές, κοινωνική και εθνική απελευθέρωση.
Το λαϊκό κίνημα, και πριν από όλα το ριζοσπαστικό ρεύμα που υπάρχει σήμερα στην κοινωνία, πρέπει να ακτινοβολήσει στο επίπεδο των γνώσεων, των επιχειρημάτων, των αξιών και ιδανικών, στο επίπεδο της προσφοράς και της θυσίας».