ΠΟΣΟ ΘΑ ΣΤΟΙΧΙΣΕΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΟ ΙΡΑΚ;
Ο λογαριασμός της φρίκης και η φρίκη του λογαριασμού
Κυριακή 16 Φλεβάρη 2003

Παπαγεωργίου Βασίλης

Τα σχέδια του πολέμου κατά του Ιράκ είχαν εκπονηθεί από το αμερικανικό Πεντάγωνο από το περασμένο καλοκαίρι. Οι επιτελείς είχαν σχεδιάσει την επιχείρηση μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Απόδειξη αυτού είναι η παραγγελία από το Κογκρέσο μιας έκθεσης για το κόστος του πολέμου. Η έκθεση αυτή συντάχθηκε από το διευθυντή της Επιτροπής Προϋπολογισμού του Κογκρέσου, Νταν Κρίπεν, και παραδόθηκε στον πρόεδρο της Επιτροπής, Κεντ Κόνραντ, και στον αντιπρόεδρό της, Τζον Σπρατ, στις 30 του Σεπτέμβρη του 2002. Χαρακτηριστικό της έκθεσης είναι η απουσία κάθε αναφοράς στον ανθρώπινο παράγοντα αφού οι ανθρώπινες ζωές είτε των Ιρακινών, είτε ακόμη και των Αμερικανών στρατιωτών θεωρούνται «αναλώσιμο υλικό». Ούτε βεβαίως αποτιμώνται το μέγεθος και το κόστος της ανθρώπινης τραγωδίας που συνεπάγεται ο πόλεμος αυτός.

Ο συντάκτης της έκθεσης στηρίχτηκε σε δύο εναλλακτικά σενάρια για την επιδρομή εναντίον του Ιράκ. Το ένα προέβλεπε τη σύντομη νίκη και την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν μέσα σε δύο το πολύ μήνες και το άλλο προέβλεπε την παράταση των συγκρούσεων για τρεις, ή τέσσερις το πολύ μήνες. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις εκτιμάται ότι το συνολικό κόστος μιας σύγκρουσης θα κυμαίνεται από 9 έως 13 δισεκατομμύρια δολάρια.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι και στις δύο περιπτώσεις, η έκθεση υπολογίζει ένα μεγάλο κονδύλι για τις δυνάμεις κατοχής, δηλαδή τις αμερικανικές δυνάμεις που θα παραμείνουν στο Ιράκ μετά την εισβολή. Σύμφωνα με τους μετριοπαθέστερους υπολογισμούς, το κόστος συντήρησης των κατοχικών δυνάμεων θα ξεπερνάει τα 4 δισεκατομμύρια δολάρια το μήνα! Από το ποσό αυτό και από την «πείρα» του προηγούμενου πολέμου στον Περσικό, συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ θα εγκαταστήσουν στο Ιράκ μια δύναμη τουλάχιστον 75.000 ανδρών, η οποία μπορεί να φθάσει και τους 200.000 άνδρες, τους οποίους ο συντάκτης της έκθεσης ονομάζει «φύλακες της ειρήνης».

Ωστόσο, με το κόστος του πολέμου ασχολήθηκαν και μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι, όπως ο όμιλος «Citigroup», o οποίος εκτιμά το κόστος στα 80 δισ. δολάρια. Πιο ψηλά ανεβάζει το κόστος η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή τράπεζα Deutsche Bank, η οποία το υπολογίζει στα 100 δισ. δολάρια. Η διαφορά μεταξύ αυτών των εκτιμήσεων και της εκτίμησης της επιτροπής του Κογκρέσου βρίσκεται στο ότι οι τραπεζίτες μετρούν τις συνέπειες του πολέμου σε όλες τις πτυχές της οικονομίας, ενώ το αμερικανικό Κογκρέσο υπολογίζει με καθαρά τεχνοκρατικό τρόπο το κόστος των πολεμικών επιχειρήσεων.

Βεβαίως, οι ΗΠΑ υπολογίζουν ότι ένα σημαντικό μέρος του κόστους θα καλυφθεί από την εκμετάλλευση των ιρακινών πετρελαίων. Τα αποθέματα πετρελαίου από τις «κατακτημένες» περιοχές θα μπορούσαν, σύμφωνα με την Deutsche Bank, να χρηματοδοτήσουν τόσο το κόστος της επέμβασης όσο και το κόστος «ανοικοδόμησης» του Ιράκ. Με τις τιμές του πετρελαίου στα 25 δολάρια το βαρέλι τα ετήσια έσοδα υπολογίζονται σήμερα σε 15 δισ. δολάρια και σε 30 δισ. δολάρια αν η παραγωγή διπλασιαστεί. «Αυτό πρακτικά σημαίνει», καταλήγει η γερμανική τράπεζα, «ότι παρά το γεγονός πως ένας πόλεμος με το Ιράκ θα έχει βραχυχρόνια σημαντικό κόστος στον προϋπολογισμό των ΗΠΑ, εντούτοις τα επόμενα πέντε-δέκα χρόνια, ακόμη και αν το κόστος του πολέμου ανέλθει τελικά στα 200 δισ. δολάρια, το ποσό αυτό θα καλυφθεί άνετα από ένα τμήμα των πετρελαϊκών εσόδων του Ιράκ».


ΚΕΙΜΕΝΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ