Κοινωνικοπολιτικός αγώνας για το δικαίωμα στην άθληση

Εκδήλωση της ΠΚΣ των ΤΕΦΑΑ στο αμφιθέατρο της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Ο αθλητισμός ως κοινωνικό δικαίωμα»

Κυριακή 23 Φλεβάρη 2003

Motion Team

Με ιδιαίτερη επιτυχία οργανώθηκε την περασμένη Πέμπτη η εκδήλωση της Πανσπουδαστικής Κίνησης Συνεργασίας των ΤΕΦΑΑ στο αμφιθέατρο ανατομίας της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Ο αθλητισμός ως κοινωνικό δικαίωμα». Το βασικό συμπέρασμα της ενδιαφέρουσας και σημαντικής συζήτησης που αναπτύχθηκε είναι ότι ο αθλητισμός, όπως και κάθε άλλη λαϊκή ανάγκη, εξαρτάται από το κοινωνικοπολιτικό σύστημα μέσα στο οποίο αναπτύσσεται. Στον καπιταλισμό, όπου τα πάντα υποτάσσονται στην εμπορευματοποίηση και στο κέρδος, δεν μπορεί να ικανοποιηθεί η λαϊκή ανάγκη για άθληση. Για να γίνει ο αθλητισμός κοινωνικό δικαίωμα, πρέπει να αλλάξουν οι κοινωνικοπολιτικοί όροι μέσα στους οποίους αναπτύσσεται, να καταργηθεί το κέρδος, ως κίνητρο κοινωνικοοικονομικής εξέλιξης, να γίνει ο λαός ο ίδιος κυρίαρχος στην κοινωνία. Επομένως απαιτείται μαζικός συντονισμένος κοινωνικοπολιτικός αγώνας λαού και νεολαίας, με διεκδικήσεις που θα προβάλλουν και θα στοχεύουν το μαζικό λαϊκό αθλητισμό, μέσα από γενικότερες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές, ως το επίπεδο της πολιτικής εξουσίας.

Τέσσερις άνθρωποι, που γνωρίζουν όσο λίγοι το χώρο του αθλητισμού, ανέπτυξαν τις διαφορετικές και αλληλένδετες πτυχές του ζητήματος, μέσα από μια εποικοδομητική συζήτηση με τους φοιτητές.


Τις εισηγήσεις παρουσίασαν οι: Σ. Γιάτσης, καθηγητής Ιστορίας του ΤΕΦΑΑ, με θέμα: «Αθλητισμός στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης», Β. Μούγιος, καθηγητής Βιοχημείας του ΤΕΦΑΑ, με θέμα: «Το πρόβλημα του ντόπινγκ στη σύγχρονη ελληνική και παγκόσμια πραγματικότητα», Α. Δεληγιάννης, καθηγητής Βιοχημείας του ΤΕΦΑΑ, διευθυντής εργαστηρίου Αθλητιατρικής, με θέμα: «Ο αθλητισμός ως μέσο προάσπισης της υγείας», και Χρ. Κόφφας, συνταξιούχος καθηγητής στίβου του ΤΕΦΑΑ, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΚΟΘ του Κόμματος, με θέμα: «Αθλητισμός - δικαίωμα, μέσο, σκοπός».

Αθλητισμός για το κέρδος ή συμβολή στην υπόθεση της ειρήνης;

Παίρνοντας το λόγο ο Σ. Γιάτσης επισήμανε ότι η «παγκοσμιοποίηση» διευρύνει την ψαλίδα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών. Σχετικά με το τι μπορεί να σημαίνει «αθλητισμός στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης», έφερε μερικά συγκεκριμένα παραδείγματα, που παρουσιάζουν αρκετά παραστατικά το θέμα.

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, είπε, που έχει 200 ξενοδοχεία στον κόσμο, είναι η πρώτη οικονομική δύναμη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, απεικονίζει την ανάπτυξη ενός τομέα του αθλητισμού σε συνθήκες «παγκοσμιοποίησης». Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και στην Ιταλία, και σ' άλλες χώρες, αλλά και στην Ελλάδα, όπου μεγαλοεπιχειρηματίες συνδέουν τις δραστηριότητές τους με τον αθλητισμό, ως επιχείρηση, π.χ., ο Κόκκαλης ως επιχειρηματίας ομίλου, στις δραστηριότητες του οποίου εντάσσεται και ο Ολυμπιακός, κλπ.

Τα κυριότερα στοιχεία του αθλητισμού, συνέχισε, είναι η φυσική αγωγή, η άθληση του λαού, οι κοινωνικές ομάδες, ο αθλητισμός των Συλλόγων, οι αθλητικές Ομοσπονδίες, οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ο αθλητισμός συνδέεται με όλ' αυτά στα πλαίσια της «παγκοσμιοποίησης». Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής, οι περισσότερες διοργανώσεις Ολυμπιακών Αγώνων δόθηκαν στις χώρες του G8.

Το δικαίωμα για άθληση στοιχίζει ακριβά σήμερα, είπε ο Σ. Γιάτσης, και γίνεται δύσκολο επομένως στην πρόσβαση του μέσου πολίτη.

Ο αθλητισμός, συνέχισε, μπορεί να συμβάλει στην παγκόσμια ειρήνη. Ιδιαίτερα σήμερα, που «ο πόλεμος του Κόλπου μπορεί να ανοίξει το πυρηνικό πηγάδι των μεγάλων χωρών». Ολοι μας πρέπει να στραφούμε σε μια νέα πρακτική. Ο αθλητισμός αφού εσωτερικά έχει ως σημασιολογία, ως ορισμό, ουσία, πολιτική σκέψη, την ειρηνική συνύπαρξη, μπορούν, μέσα από τον αθλητισμό, να αναπτυχθούν η αλληλεγγύη, η φιλία, η ομορφιά, η υγεία. Οι άνθρωποι του αθλητισμού να βγουν στους δρόμους μαζί με τα εκατομμύρια των ανθρώπων που διαδήλωσαν ενάντια στον πόλεμο.

Προϋπόθεση για την υγεία

Στη συνέχεια, παίρνοντας το λόγο ο Β. Μούγιος μίλησε για «το πρόβλημα του ντόπινγκ στη σύγχρονη ελληνική και παγκόσμια πραγματικότητα». Αναφερόμενος σ' αυτή τη μάστιγα του αθλητισμού, επισήμανε πως το φαινόμενο του ντόπινγκ έχει πολλά από τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών. Οσο για την αντιμετώπισή του είπε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να γίνουν βαθιές αλλαγές».

Ο Α. Δεληγιάννης είπε ανάμεσα σ' άλλα πως πρέπει να ενισχυθεί ο σχολικός αθλητισμός. Αναφερόμενος στην ερευνητική δραστηριότητα του Εργαστηρίου Αθλητιατρικής και σε προγράμματα συστηματικής γύμνασης σε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, όπως νεφρική ανεπάρκεια, έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, καρδιακή ανεπάρκεια, νεοπλασίες, κ.ά., παρουσίασε σημαντικά αποτελέσματα που αφορούν στην αύξηση της ικανότητας παραγωγής έργου, στην εφαρμογή υγιεινού τρόπου διαβίωσης, στην ενίσχυση της ψυχοκοινωνικής κατάστασης και στη βελτίωση των δεικτών ποιότητας ζωής.

Ο αθλητισμός απεικονίζει την κοινωνική πραγματικότητα

Ο Χρ. Κόφφας αναπτύσσοντας το θέμα «Αθλητισμός - δικαίωμα, μέσο, σκοπός», επισήμανε: «Ο αθλητισμός που επικρατεί σε μια κοινωνία είναι αυτός που της αρμόζει». Και η σημερινή κοινωνία «έχει όνομα: Καπιταλισμός. Αυτό το σύστημα από τη φύση του αναζητά το κέρδος και στην προσπάθειά του να κερδίσει εμπορευματοποιεί όλα τα στοιχεία του εποικοδομήματος».

«Ο αθλητισμός είναι μέσο, συνέχισε, για να βοηθήσει στην υγεία (πρόληψη, αποκατάσταση, κλπ.). Οταν γίνεται σκοπός, και μάλιστα αυτοσκοπός, νομοτελειακά εμφανίζονται οι "υπερβολές", που περιέγραψαν προηγούμενοι ομιλητές. Και στον καπιταλισμό σκοπός είναι το κέρδος.

Επομένως, όταν μιλάμε για αθλητισμό, στη σημερινή πραγματικότητα, ουσιαστικά μιλάμε για πολιτική. Το θέμα είναι: "Ποια πολιτική για αθλητισμό για το λαό"». Και επισήμανε ότι αν δεν προκύψει μια πολιτική ηγεσία η οποία θα συμβάλει ώστε το κοινωνικό σύνολο να γυμνάζεται επειδή είναι προς όφελός του, τα προβλήματα δεν μπορούν να λυθούν, αθλητισμός δεν μπορεί να υπάρξει ως λαϊκή ανάγκη.

Για παράδειγμα, συνέχισε ο Χρ. Κόφφας, ο ελεύθερος χρόνος είναι προϋπόθεση για να αθλείται ο λαός. Ποιος είναι αυτός που στερεί τον ελεύθερο χρόνο; Η ίδια η παραγωγική βάση του συστήματος. Σήμερα πλέον δεν υπάρχει 8ωρο, αλλά ελαστικά ωράρια, 2 και 3 δουλιές για να αντεπεξέλθουν οι εργαζόμενοι στις υποχρεώσεις τους.

Μόνο μια πολιτεία οργανωμένη να υπηρετεί τις ανάγκες του λαού μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε να ασκείται ο αθλητισμός ως κοινωνικό αγαθό. Μια χώρα ορίζεται ως «αθλητική» όταν δημιουργεί τις προϋποθέσεις να ασχολείται το σύνολο του λαού με τον αθλητισμό.

Οι φοιτητές του ΤΕΦΑΑ, σημείωσε ο ομιλητής, οφείλουν να βρουν τους τρόπους να συσπειρωθούν, να συμβάλουν ώστε να δημιουργηθεί ένα κίνημα σ' αυτή τη λογική, να βγουν έξω προς την κοινωνία και να επιδράσουν ώστε όπως διεκδικεί ο εργάτης το δικαίωμα στη δουλιά να διεκδικεί το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο και στην άθληση. Η Θεσσαλονίκη ανακηρύχτηκε Ολυμπιακή πόλη. Σ' αυτή την Ολυμπιακή πόλη όμως δε διατίθενται κονδύλια και σχεδιασμός να ολοκληρωθούν στη Θέρμη οι εγκαταστάσεις του ΤΕΦΑΑ.

Ενα άλλο ζήτημα που επισήμανε ο Χρ. Κόφφας είναι ότι οι αθλητικοί σύλλογοι πρέπει να χρηματοδοτούνται από την πολιτεία από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι με σπόνσορες και «φιλανθρωπίες», τύπου Αγγελόπουλου και Λάτση.

Συμπερασματικά, είπε, πρέπει να αναπτυχθεί ένα κίνημα ευρύτερο, που να αγκαλιάζει πλατιές δυνάμεις, κίνημα που να διεκδικεί το δικαίωμα του λαού στον αθλητισμό, όπως το δικαίωμα για δουλιά μόνιμη και σταθερή, δωρεάν δημόσια Παιδεία και Υγεία, διεκδικώντας ταυτόχρονα και την εξασφάλιση ελεύθερου χρόνου για να μπορεί να ασχολείται και με τις τέχνες και με τον αθλητισμό.


Α.