Στην πράξη δοκιμάζεται, από χθες, η συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής. Η τελευταία «πράξη» των συνομιλιών για την ολοκλήρωση της ειρηνευτικής διαδικασίας και η πρώτη της «νέας εποχής», όπως χαρακτηρίστηκε από όλες τις συμμετέχουσες πλευρές, για τη Βόρεια Ιρλανδία, διαδραματίστηκε σε δύο σκηνές. Στο Δουβλίνο ο υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, Ντέιβιντ Αντριους, και ο Βρετανός υπουργός αρμόδιος για θέματα Β. Ιρλανδίας, Πίτερ Μάντελσον, υπέγραψαν την επικύρωση της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής. Λίγη ώρα αργότερα, καθολικοί και προτεστάντες αξιωματούχοι συναντήθηκαν, στο Μπέλφαστ, για να συμμετάσχουν στην πρώτη, έστω και τυπική, συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της νέας κυβέρνησης.

Στο ιστορικό κτίριο του Κοινοβουλίου Stormont, του Μπέλφαστ, το οποίο αποτέλεσε το σύμβολο της διαίρεσης της Ιρλανδίας εδώ και 79 χρόνια, αλλά και στην έδρα της καθοδηγούμενης από το Λονδίνο κυβέρνησης των Ενωτικών από το 1972 και μετά, συναντήθηκαν, χτες, προτεστάντες και καθολικοί, προκειμένου να υπογράψουν τη σύσταση της νέας κυβέρνησης. Οι αρμοδιότητες της νέας κυβέρνησης θα είναι ζητήματα εκπαίδευσης, υγείας, οικονομίας, πολιτισμού, κοινωνικής ασφάλειας και αθλητισμού.

Στην τελετή παρόντα ήταν τρία από τα τέσσερα κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση: Το κόμμα των Ενωτικών του Ωλστερ, με επικεφαλής τον ηγέτη του Ντέιβιντ Τριμπλ, το Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα των Καθολικών, με τον ηγέτη του Σίμους Μαλόν, και το Σιν Φέιν, πολιτικό σκέλος του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού, με επικεφαλής τον Τζέρι Ανταμς. Εντούτοις, κενές έμειναν οι θέσεις του Κόμματος των Δημοκρατικών Ενωτικών, το οποίο, αν και υπέγραψε τη συμφωνία και αποδέχτηκε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, αρνήθηκε να σταθεί στο πλευρό του Σιν Φέιν.

«Ο θεσμός που σήμερα θεμελιώνεται μας γεμίζει ευθύνες τόσο απέναντι στην ίδια τη λειτουργία του όσο και απέναντι στους πολίτες», υπογράμμισε ο Ντέιβιντ Τριμπλ, προσθέτοντας ότι τέθηκαν οι βάσεις για ριζικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό και στον τρόπο διακυβέρνησης της Β. Ιρλανδίας. Συγκρατημένα αισιόδοξος εμφανίστηκε και ο Τζέρι Ανταμς, ο οποίος τόνισε ότι λύθηκε, επιτέλους, ο «γόρδιος δεσμός», αλλά επανέλαβε ότι θα πρέπει άμεσα να απομακρυνθούν τα βρετανικά στρατεύματα από τη Β. Ιρλανδία. Εμφανώς αισιόδοξος, αλλά και συγκινημένος ήταν ο Σίμους Μαλόν, εκτιμώντας ότι, αν και είναι δύσκολο το έργο της νέας κυβέρνησης, «επιτέλους ο ιρλανδικός λαός έχει ελπίδα, αν και ακόμα δεν τολμά ούτε καν να το παραδεχτεί».

Σε ιδιαίτερα θερμή ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε η τελετή επικύρωσης της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής και στην πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. «Εύκολα στα λόγια, δύσκολα στην πράξη» είναι όσα προβλέπει η συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, εκτίμησε ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Αντριους, ο οποίος κάλεσε τους 120 παρευρισκόμενους να αποτίσουν ολιγόλεπτο φόρο τιμής στους 3.600 νεκρούς της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, της Βόρειας Ιρλανδίας και της Βρετανίας κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών. Από την πλευρά του, ο Βρετανός υπουργός αρμόδιος για θέματα Β. Ιρλανδίας Πίτερ Μάντελσον καλωσόρισε τη διακοπή της άμεσης διακυβέρνησης της Βόρειας Ιρλανδίας από το Λονδίνο, η οποία είχε τεθεί σε ισχύ από το 1972.

Ο Βρετανός υπουργός δεν έχασε την ευκαιρία να επαναλάβει ότι «θεμελιώδης είναι ο αφοπλισμός του IRA» και τόνισε ότι είναι αυταπάτη η όποια πεποίθηση ότι μπορεί να επιτευχθεί πραγματική ειρήνη αν δεν αφοπλιστούν οι μαχητές του. Υπενθυμίζεται ότι ο IRA, κατά τη διάρκεια των τελικών συνομιλιών υπό την επίβλεψη του Αμερικανού μεσολαβητή Τζορτζ Μίτσελ τον περασμένο μήνα, δεσμεύτηκε να αποστείλει εκπρόσωπο στην επιτροπή που θα ελέγξει τον αφοπλισμό όλων των εκτός νόμου οργανώσεων, μέχρι τα τέλη Μάη, υπό την προεδρία του Καναδού στρατηγού Τζον ντε Σατελέν. Τόσο ο Αντριους όσο και ο Μαλόν εξέφρασαν τις βαθύτερες ευχαριστίες τους στον Τζορτζ Μίτσελ.

Την ικανοποίησή του εξέφρασε, από το Λονδίνο, και ο Βρετανός υπουργός Τόνι Μπλερ, ο οποίος, όμως, έσπευσε να υπογραμμίσει ότι η προσπάθεια ειρήνευσης είναι μόνο στην αρχή της.

Με την επικύρωση της συμφωνίας, που επιτεύχθηκε πριν από 18 μήνες, τίθενται οι βάσεις για τη σύσταση ενός κοινού υπουργικού συμβουλίου της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, της Βόρειας Ιρλανδίας και της Βρετανίας, μιας ευρείας διακυβερνητικής ολομέλειας Βρετανίας - Ιρλανδίας και ενός βρετανο-ιρλανδικού συμβουλίου. Σημαντική ώθηση στην τελική χθεσινή υπογραφή έδωσε η επίσημη ανακοίνωση διά στόματος του Ιρλανδού πρωθυπουργού Μπέρτι Αχερν, ότι το ιρλανδικό υπουργικό συμβούλιο, σε έκτακτη συνεδρίασή του, αποφάσισε την απάλειψη των άρθρων 2 και 3 του Συντάγματος, που αναφέρονται σε εδαφικές διεκδικήσεις της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας στη Βόρεια Ιρλανδία. Ενα εικοσιτετράωρο νωρίτερα, το βρετανικό Κοινοβούλιο είχε άρει την άμεση διακυβέρνηση του Μπέλφαστ από το Γουέστμινστερ.