«Πολέμου» συνέχεια για το ιρακινό πετρέλαιο
Παρασκευή 18 Απρίλη 2003

Associated Press

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ-ΜΟΣΧΑ-ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ-ΠΑΡΙΣΙ.--

Την άμεση άρση των κυρώσεων σε βάρος του Ιράκ ζήτησε από τον ΟΗΕ ο Αμερικανός Πρόεδρος, «αφού τώρα ο ιρακινός λαός απελευθερώθηκε». Ο Μπους δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, ούτε κατατέθηκε επίσημη πρόταση στον ΟΗΕ, αν και ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Αρι Φλάισερ, τόνιζε ότι «θα πρέπει να αποκατασταθούν το συντομότερο δυνατό οι εμπορικές σχέσεις του Ιράκ με τρίτες χώρες».

Το αμερικανικό αίτημα πυροδοτεί νέο γύρο αντιπαράθεσης εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αντιπαράθεση που σχετίζεται περισσότερο με τον έλεγχο του ιρακινού πετρελαίου και όχι με την ανακούφιση του ιρακινού λαού. Οι υπάρχουσες κυρώσεις, που επιβλήθηκαν στο Ιράκ μετά την εισβολή του στο Κουβέιτ το 1991, προβλέπουν ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας διαχειρίζεται το ιρακινό πετρέλαιο και τα κέρδη από αυτό. Το Ιράκ δε δικαιούται να προχωρήσει, μόνο του, σε πωλήσεις πετρελαίου σε τρίτες χώρες, ούτε αποφασίζει πώς θα αξιοποιηθούν τα χρήματα από το πετρέλαιό του, που μοιράζονταν σε πολεμικές αποζημιώσεις και σε ανθρωπιστική βοήθεια μέσω του Προγράμματος «Πετρέλαιο έναντι τροφίμων».

Η Ουάσιγκτον και, σε μικρότερο βαθμό, το Λονδίνο υποστηρίζουν ότι εφόσον οι δικές τους δυνάμεις ελέγχουν το Ιράκ, θα πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο και στις αγοραπωλησίες του πετρελαίου. Οσοι, όμως, διαφωνούν αναμένεται, μέσα από τον ΟΗΕ, να προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να εμποδίσουν την αμερικανική ηγεμονία στο ιρακινό πετρέλαιο, αξιοποιώντας, μάλιστα, τα ίδια εκείνα μέσα που οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν για να επιβάλουν τις κυρώσεις και να αρχίσουν τον πόλεμο.

Ετσι, ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Ιγκόρ Ιβανόφ, δήλωνε ότι «αν και όλοι την επιθυμούν, η άρση των κυρώσεων δεν μπορεί να γίνει αυτόματα αλλά μόνο μέσα από την πλήρωση των όρων που θέτουν οι σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ, δηλαδή να αποδειχθεί ότι το Ιράκ δεν έχει όπλα μαζικής καταστροφής». Αμεσα αντέδρασε και ο Γάλλος Πρόεδρος, Ζακ Σιράκ, τονίζοντας ότι «ο ΟΗΕ θα αποφασίσει πότε και πώς θα αρθούν οι κυρώσεις, κάτι που εμείς επιδιώκαμε εδώ και χρόνια». Οσο για τον ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, απέρριψε την πρόταση Μπλερ να στείλει απεσταλμένο στη Βαγδάτη, κίνηση που θα νομιμοποιούσε την αμερικανοβρετανική κατοχή, υποστηρίζοντας ότι «πρόκειται για απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας» και συμπλήρωσε ότι η θητεία των επιθεωρητών ισχύει.

Η νέα «σύρραξη» αναμένεται να αρχίσει, την Τρίτη, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, οπότε πιθανότατα ο επικεφαλής των επιθεωρητών, Χανς Μπλιξ, θα ζητήσει την επανάληψη των επιθεωρήσεων «ως μοναδική αξιόπιστη πηγή εξακρίβωσης του ιρακινού οπλοστασίου». Την πρόταση απορρίπτει η Ουάσιγκτον επιμένοντας ότι αρκούν οι δικοί της εμπειρογνώμονες. Τα συμπεράσματά τους, όμως, μπορούν να αμφισβητηθούν από τα υπόλοιπα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Η αντιπαράθεση, πιθανώς, δε θα λήξει ούτε σε περίπτωση που επισήμως οι επιθεωρητές αποφανθούν ότι το Ιράκ δε διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία, ούτως ή άλλως, δεν έχουν ακόμη βρει οι δυνάμεις εισβολής. Κάτι τέτοιο ακυρώνει το πρόσχημα της στρατιωτικής επίθεσης και δίνει το διπλωματικό περιθώριο σε όσους ερίζουν να έχουν νομή στην «ιρακινή πίτα» να θέσουν σειρά νομικών κωλυμάτων στην Ουάσιγκτον, τα οποία θα την εμποδίσουν να εκμεταλλευτεί το ιρακινό πετρέλαιο τόσο για ίδιον όφελος όσο και για την κάλυψη των εξόδων ανοικοδόμησης.