ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΟ ΙΡΑΚ
Η ώρα της λείας...
Κυριακή 11 Μάη 2003

Associated Press

Παντού η σφραγίδα της κατοχής...
Μια από τις σημαντικότερες, αν και όχι τελευταίες, όπως φαίνεται, πράξεις του «έργου - αναδιαμόρφωση του αραβικού κόσμου» που άρχισε με την εισβολή στο Ιράκ, διαδραματίζεται, από χτες, και πάλι στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών. Μετά από αλλεπάλληλους γύρους διπλωματικών επαφών, οι ΗΠΑ κατέθεσαν σχέδιο απόφασης που ζητά την άμεση και άνευ όρων άρση των κυρώσεων σε βάρος του Ιράκ, προκειμένου να πάψει ο ΟΗΕ να είναι ο νομικά υπεύθυνος για τη διαχείριση του ιρακινού πετρελαίου.

Ηταν μια κίνηση που όλοι ανέμεναν πριν καν εξαπολυθεί η στρατιωτική επίθεση στο Ιράκ. Χτες, ένα μήνα μετά την είσοδο των αμερικανικών στρατευμάτων στη Βαγδάτη, η Ουάσιγκτον καλούσε τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας «να νομιμοποιήσουν» την «προσπάθεια εγκαθίδρυσης δημοκρατίας και ασφάλειας στο Ιράκ». Το αμερικανικό σχέδιο απόφασης καλεί, ουσιαστικά, το Συμβούλιο Ασφαλείας να αποδεχτεί την περιθωριοποίηση του ΟΗΕ σε ένα συμβουλευτικό ρόλο και να συναινέσει στο να αναλάβουν την ευθύνη για την εκμετάλλευση του ιρακινού πετρελαίου και τη διανομή των εσόδων του «στην ιρακινή ανοικοδόμηση» οι ΗΠΑ και οι υπόλοιποι εισβολείς, για τουλάχιστον ένα χρόνο.

Σε μια προσπάθεια κατευνασμού, ο Λευκός Οίκος προσέθεσε, την ύστατη στιγμή, στο σχέδιο απόφασης, τη φράση ότι τα αμερικανικά στρατεύματα «αναλαμβάνουν πλήρως την ευθύνη τους όπως προκύπτει από τις συνθήκες της Γενεύης για τις κατοχικές δυνάμεις». Δεν παρέλειψε, επίσης, να ακολουθήσει τη δοκιμασμένη τακτική του «διαίρει και βασίλευε» απέναντι στην «ομάδα» των 3 που αντιτάχθηκαν στη στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ.

Ετσι, η Ουάσιγκτον έτεινε «συμφιλιωτική χείρα» προς τη Γερμανία διαμηνύοντάς της, μέσω Πολωνίας, ότι «είναι ευπρόσδεκτη στη στρατιωτική δύναμη σταθεροποίησης που θα αναπτυχθεί στο Ιράκ». Προσπάθησε να βεβαιώσει τη Μόσχα ότι «τα, ρωσικών συμφερόντων, πετρελαϊκά συμβόλαια, ύψους 1,6 δισ. δολαρίων, που έχουν συναφθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος Πετρέλαιο έναντι Τροφίμων, θα διατηρηθούν». Τη Γαλλία προτίμησε να την «τιμωρήσει», χωρίς να της προσφέρει τίποτε.

Παρ' όλα αυτά, οι αμερικανικοί ελιγμοί, προς το παρόν, δεν έχουν αποφέρει εμφανή αποτελέσματα. Η Γερμανία δηλώνει «πρόθυμη να συμμετάσχει σε μια ειρηνευτική δύναμη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ», κάτι που συνεπάγεται ότι ο ΟΗΕ θα έχει τον κυρίαρχο ρόλο στην ανοικοδόμηση του Ιράκ. Γαλλία και Ρωσία αντιπροτείνουν τη μερική αναστολή των κυρώσεων σε ό,τι αφορά σε ανθρωπιστικό υλικό και ζητούν επιστροφή των επιθεωρητών του ΟΗΕ προκειμένου να λήξει και τυπικά το σίριαλ με τα «ιρακινά όπλα μαζικής καταστροφής», τα οποία αποτέλεσαν ένα πρόσχημα πολέμου αλλά τώρα οι ΗΠΑ προσπαθούν να «τα πετάξουν στον κάλαθο των αχρήστων».

Αναλυτές εκτιμούσαν ως μάλλον απίθανο το ενδεχόμενο πρόκλησης μιας νέας κρίσης εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας ανάλογης εμβέλειας μ' αυτήν που προηγήθηκε του πολέμου. Εντούτοις, χαρακτήριζαν εξίσου δύσκολο, οι άμεσα εμπλεκόμενες δυνάμεις, να απεμπολήσουν τα συμφέροντά τους και να συναινέσουν στο να «ελευθερωθούν τα χέρια των Αμερικανών» γνωρίζοντας πολύ καλά αυτό που διατύπωσε ξεκάθαρα ο Πουλ Νίλσον, επίτροπος Ανάπτυξης και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «οι Αμερικανοί θα μείνουν στο Ιράκ και θα οικειοποιηθούν το ιρακινό πετρέλαιο».

Πολλοί θα προσπαθήσουν να καθυστερήσουν την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων. Κάθε μέρα που περνά, οι ΗΠΑ πιέζονται ολοένα και περισσότερο. Καλούνται να συντηρούν ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιράκ χωρίς να έχουν καταφέρει να υπάρχει ασφάλεια. Φθείρονται ακόμη περισσότερο στα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης λόγω του ανθρωπιστικού χάους που επικρατεί. Και να πληρώνουν για εισαγωγή βενζίνης (!) σε μια από τις πλουσιότερες πετρελαιοπαραγωγές χώρες του κόσμου. Επιπλέον, στις 3 Ιούνη λήγει το «Πρόγραμμα Πετρέλαιο έναντι Τροφίμων» και το ιρακινό πετρέλαιο μένει «ορφανό»...


Ε. ΜΑΥΡΟΥΛΗ