ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ
Υποσχέσεις πέρα από τα όρια της φαντασίας
Δευτέρα 27 Μάρτη 2000

Γρηγοριάδης Κώστας

ΛΙΣΑΒΟΝΑ (Του απεσταλμένου μαςΘΑΝΑΣΗ ΠΑΠΑΡΗΓΑ).-

Το 'χε, φαίνεται, η μοίρα του πρωθυπουργού, κ. Κώστα Σημίτη, να υπόσχεται, ως την τελευταία στιγμή της Ειδικής Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Λισαβόνα, όχι απλώς λαγούς με πετραχήλια, όχι απλώς σημεία και τέρατα, αλλά και πράγματα που η ιστορία όλης της ανθρωπότητας δεν ευτύχησε ως τώρα να δει.

Αχ, εκλογές, εκλογές, και τι δεν κάνει κανείς για σας!..

Στην τελευταία του συνέντευξη προς της αναχώρησης της ελληνικής αντιπροσωπείας, ο πρόεδρος της κυβέρνησης υποσχέθηκε ότι ως το 2010 αποφασίστηκε η εξάλειψη της ανεργίας. Η εξάλειψη της ανεργίας, τονίζουμε.

Εδώ, βέβαια, παρεμβαίνουν δύο σοβαρά ερωτήματα:

Ερώτημα 1ον: Εάν η κατάργηση της ανεργίας ήταν τόσο εύκολο πράγμα, μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος (πολύ περισσότερο, του σημερινού, όπου ολόκληρα έθνη μετατρέπονται σε «περιττούς» οικονομικούς πρόσφυγες), τότε πώς και δεν έγινε ποτέ ως τώρα;

Ερώτημα 2ον: Αν, όπως είναι γνωστό, τα κυβερνητικά στελέχη έχουν επανειλημμένα (κι όχι εσφαλμένα, αλλά όχι με την έννοια με την οποία το επικαλούνται) αποδώσει την εξάπλωση της ανεργίας στην τεχνολογική πρόοδο, τότε πώς είναι βέβαιη η εξάλειψή της, όταν η παραπέρα τεχνολογική πρόοδος ήταν στο επίκεντρο των συζητήσεων της Λισαβόνας;

Ας είμαστε δίκαιοι προς όλους: Ο πρωθυπουργός κατάλαβε θαυμάσια το μέγεθος του πράγματος, εξ ου και η διαβεβαίωσή του ότι «ο στόχος ΔΕΝ είναι ουτοπικός» (έμφαση του κ. Σημίτη). Με άλλα λόγια, επιβεβαίωσε την ουτοπικότητά του και αυτή ήταν η πρώτη του ουτοπική υπόσχεση της ημέρας.

Η δεύτερη ήταν η υπόσχεση της ισόρροπης ανάπτυξης όλων των επαρχιών και περιοχών.

Με άλλα λόγια, πετύχαμε ήδη ένα αξιόλογο ρεκόρ: Μέσα σε μια μόνο συνέντευξη - και μάλιστα, στις πρώτες της λέξεις - κατοχυρώσαμε την εξάλειψη των βασικών δυσαναλογιών ενός συστήματος το οποίο, για να αναπτυχθεί, έχει απόλυτη ανάγκη ακριβώς αυτές τις δυσαναλογίες.

Υστερα από αυτό το όντως γιγαντιαίο επίτευγμα, μπορούμε να συγχωρήσουμε στον πρωθυπουργό την επισήμανση ότι, στην Ελλάδα, το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι για να συνηθίσουμε στην «αλλαγή» και στην «προσαρμογή στις νέες συνθήκες» «ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΕΡΝΙΚΗΘΟΥΝ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ».

«Λαγό», όμως, έβγαλε και η απασχόληση του κ. Σημίτη με ένα άλλο θέμα: Το θέμα της εξάπλωσης του βαθμού απασχόλησης.

Ο βαθμός απασχόλησης, είπε, είναι πολύ χαμηλός στην Ελλάδα. Είναι γύρω στο 50%, ο χαμηλότερος της ΕΕ. Αυτό οφείλεται στο ότι δε δουλεύουν πολλές γυναίκες, αλλά και στο ότι ο αγροτικός πληθυσμός είναι ακόμη μεγάλος. Ετσι, έχει γίνει προτεραιότητα για την Ελλάδα η επίτευξη του στόχου της Ενωσης για αύξηση του βαθμού αυτού κατά 10%.

Ο κ. Σημίτης επιβεβαίωσε αυτό που γράψαμε στο «Ρ», πριν ακόμη τη συνέντευξη: Οτι έχουμε να κάνουμε με ένα πρόγραμμα προλεταριοποίησης, (βίαιης, άραγε, προλεταριοποίησης;) του πληθυσμού. Πώς αλλιώς, αλήθεια, να χαρακτηρίσουμε ένα πρόγραμμα που προβλέπει ραγδαία εξάπλωση της μισθωτής απασχόλησης και, γι' αυτό ακριβώς, δε θεωρεί απασχολούμενους τους αγρότες;

Με αυτό τον τρόπο, όμως, θα έχουμε άλλα δύο θαύματα:

Θαύμα 1ον: Θα ενισχυθούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, δηλαδή ακριβώς εκείνες που θίγονται από τη διαδικασία προλεταριοποίησης.

Θαύμα 2ον: Θα εξαφανιστεί η ανεργία με απορρόφηση όχι μόνο των σημερινών ανέργων, αλλά και των εκατομμυρίων γυναικών και των σήμερα μη-μισθωτών απασχολουμένων, που θα συρρεύσουν στην αγορά εργασίας.

Κόψτε κάτι, βρε παιδιά!..

Ολα αυτά τα απανωτά θαύματα θα γίνουν με την επίτευξη σταθερού ρυθμού ετήσιας αύξησης 3% από την ΕΕ.

Εδώ, δε χρειάζεται να ανησυχούμε, δήλωσε ο κ. Σημίτης. Εμείς έχουμε ρυθμούς ήδη ανώτερους και συνεπώς, έχουμε ένα επιπλέον ατού για τη σύγκλιση.

Οχι, κύριοι! αναφώνησε ο πρωθυπουργός. Δε θα πάθουμε ό,τι έπαθε η Ελλάδα, με πολύ χαμηλούς ρυθμούς μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, χάνοντας, έτσι, την ευκαιρία για σύγκλιση!

Το μόνο ελάττωμα που έχει ο συλλογισμός αυτός είναι ότι δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.

Εκείνο που ξεχώρισε την Ελλάδα μετά το 1950 ήταν, αντίθετα με τα λεγόμενα του πρωθυπουργού, οι υψηλοί ρυθμοί, υψηλότεροι από τις πιο πολλές ίσως κι όλες τις - δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Κι όμως, αυτοί οι ρυθμοί καθόλου δεν εμπόδισαν ούτε τη «διεύρυνση του χάσματος» ούτε τα σημερινά προβλήματα.

Αυτό έγινε γιατί, απλούστατα, φαινόμενα όπως η σύγκλιση δε συμποσούνται σε απλούς υψηλούς ή χαμηλούς ρυθμούς, αλλά σε αντιθέσεις που γεννιούνται (π.χ. εξάρτηση) από τη συνολική πορεία και, μάλιστα, ακόμη και τη συνολική φύση του καπιταλιστικού συστήματος.

Δεν μπορούμε, πάντως, να πούμε ότι ο κ. Σημίτης δε μας προειδοποίησε για τίποτε. Αντίθετα, μας είπε τα εξής:

α) Αν και το ασφαλιστικό δε συζητήθηκε, γενική είναι η πεποίθηση ότι δεν είναι πράγματα αυτά να μη δουλεύουν τα άτομα μεγάλης ηλικίας. Ασε που πρόκειται για παραβίαση της αρχής της ισότητας, γιατί πώς πας εσύ, κύριε, και βγάζεις από τη δουλιά του τον άλλο όταν μεγαλώσει; Τον ρώτησες, αν θέλει;

Δυστυχώς, δεν έγινε προβολή των γνωστών εικόνων, όπου η έδρα της ΕΕ πολιορκείται από οργισμένα πλήθη γκριζομάλληδων με τα συνθήματα «ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΤΑ 104 ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟ ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ».

β) Η Ελλάδα έχει αναλάβει υποχρέωση ως το 2001 να «απελευθερώσει» τις τηλεπικοινωνίες και τις μεταφορές. Απελευθέρωση των τηλεπικοινωνιών (που, άλλωστε, δεν αφορά μόνο τον ΟΤΕ) δε σημαίνει ιδιωτικοποίηση. Σήμερα, στον ΟΤΕ η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει στο δημόσιο. Στο μέλλον «δεν ξέρουμε τι θα γίνει».

Ελα ντε. Πού να ξέρουμε. Δε λες καλά που ξέρουμε και στο παρόν. Ξέρουμε, άραγε;

γ) Κρατήστε τώρα την αναπνοή σας (άλλη λογική αντίδραση δε βλέπουμε) για το αποκορύφωμα:

Κεντρικό θέμα της συζήτησης ήταν και είναι το «αναπτυξιακό πρότυπο».

WE PAINT IT, για να θυμηθούμε και γνωστό δημοφιλή καλλιτέχνη της 10ετίας του '80.

Οσον αφορά τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, στη συνέντευξη πήγαμε κάτω από το βάρος της εντύπωσης του Σχεδίου Συμπερασμάτων, όπου ο Πρόεδρος Σλ. Μιλόσεβιτς εξακολουθεί να θεωρείται ανατρεπτέος κι όπου δίνεται και οδηγία τύπου DO IT YOURSELF, αλλά και τίθεται και θέμα Μαυροβουνίου.

Στη συνέντευξη, μάθαμε ότι η Ελλάδα έχει κάνει τις προτάσεις της που θα συζητηθούν στις Γενικές Υποθέσεις στις 9 Απρίλη.

Συμβολική ημέρα, μη μου πείτε...