ένα βιβλίο
Παρασκευή 10 Οχτώβρη 2003

Ποιος Αθηναίος, γεννημένος μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εμφύλιο, πολύ περισσότερο ο γεννημένος στις κατοπινές δεκαετίες, μπορεί να φανταστεί πώς ήταν, άλλοτε, στα τέλη του 19ου και στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, η περιοχή που λεγόταν Νεάπολις και που σήμερα αποκαλούμε, γενικώς, Εξάρχεια; Πώς ήταν η περιοχή αυτή, πώς και ποιοι ζούσαν εκεί, ποιες δραστηριότητες είχαν; Βλέποντας τη σημερινή, ασφυκτική, ηχορρυπαντική και νεφοσκεπή εικόνα της, πώς να φανταστείς ότι στη «συνοικία των φοιτητών» ήταν τόπος περιπάτου, θρόιζαν δέντρα, κελαηδούσαν πουλιά, ακούγονταν νυχτερινές καντάδες, γλεντοκόπα τραγούδια στα ταβερνεία της; Οτι εκεί ζούσαν σπουδαίοι λογοτέχνες, ζωγράφοι, συνθέτες, μουσικοί, άνθρωποι του θεάτρου; Οτι εκτός από ναούς, νοσοκομείο, χημείο, δημόσια και ιδιωτικά, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαιδευτήρια, μουσεία, ξένες αρχαιολογικές σχολές, λογοτεχνικά στέκια, μεταξύ άλλων μαζικών πολιτιστικών φορέων είχε και «Σύλλογο προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων»; Οτι ήταν μια συνοικία πνευματικών ανθρώπων, αλλά και μεταναστών, γλεντιών, αλλά και δυναμικών ΕΑΜικών αγώνων; Οτι σ' ένα μικρό σπιτάκι αυτής της συνοικίας, στο τέρμα της οδού Μαυρομιχάλη, ιδρύθηκε ένα βράδυ το ΕΑΜ; Οτι σ' αυτήν έγινε η μεγάλη σύγκρουση με τους ένοπλους Γερμανούς κατακτητές των χιλιάδων διαδηλωτών του ΕΑΜ ενάντια στην πολιτική επιστράτευση; Αυτά και πολλά άλλα μαθαίνουμε με το γλαφυρότατο βιβλίο (ιστορική έρευνα) του Γιάννη Καιροφύλα «Η ωραία Νεάπολις και τα παρεξηγημένα Εξάρχεια» (εκδόσεις Φιλιππότη).