ΓΕΩΡΓΙΑ
Με τη «συνταγή» των ΗΠΑ
Τρίτη 25 Νοέμβρη 2003

ΤΙΦΛΙΔΑ.--

Δύο μέρες κράτησε τελικά η κορύφωση του πολιτικού δράματος που συγκλόνιζε εδώ και βδομάδες τη Δημοκρατία της Γεωργίας, με αφορμή τις βουλευτικές εκλογές της 2ης Νοέμβρη. Την Κυριακή ο βετεράνος πολιτικός και πρώην πρόεδρος της χώρας Εντουαρντ Σεβαρντνάτζε, υπό το βάρος των κινητοποιήσεων της αντιπολίτευσης αλλά και των «συστάσεων» των εξωτερικών δυνάμεων, υπέβαλλε την πρόωρη παραίτησή του.

Η κρίσιμη μέρα για τη δοκιμαζόμενη Γεωργία ήταν το Σάββατο. Ο Σεβαρντνάτζε, που υποστήριζε ότι οι εκλογές της 2ης Νοέμβρη ήταν καθ' όλα νόμιμες, σκόπευε να προχωρήσει στην πρώτη επίσημη σύνοδο της καινούριας σύνθεσης του Κοινοβουλίου βάζοντας έτσι, εμμέσως, τέλος στην πολιτική αντιπαράθεση. Από την πλευρά της η αντιπολίτευση, κυρίως ο Μιχαήλ Σαακασβίλι, ηγέτης του «Εθνικού Κινήματος», διακήρυσσε με αποφασιστικότητα ότι οι οπαδοί του θα αποτρέψουν τη σύνοδο της Βουλής. Χιλιάδες οπαδοί της αντιπολίτευσης μάλιστα είχαν αρχίσει να κατευθύνονται από την Πέμπτη με αυτοκίνητα και λεωφορεία από την επαρχία προς την πρωτεύουσα, Τιφλίδα, προκείμενου να πραγματοποιήσουν συλλαλητήριο έξω από Κοινοβούλιο. Λίγο πριν ο Σεβαρντνάτζε ξεκινήσει την ομιλία του στο Κοινοβούλιο, εκατοντάδες από τους συγκεντρωμένους οπαδούς της αντιπολίτευσης κατάφεραν να εισέλθουν στο εσωτερικό του κτιρίου. Ο πρόεδρος φυγαδεύτηκε από άντρες της προσωπικής του ασφάλειας «από την πίσω πόρτα».

Associated Press

Παλιές αγάπες με το «συνέταιρο» Μπ. Γιέλτσιν
Τις επόμενες ώρες ο Σεβαρντνάτζε κήρυξε τη χώρα σε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» και διαμήνυσε ότι τα υπουργεία Αμυνας και Εσωτερικών θα έκαναν ό,τι ήταν απαραίτητο για να τιμωρηθούν οι πρωταίτιοι της εξέγερσης. Ωστόσο από τις πρώτες κιόλας ώρες έγινε σαφές ότι οι αστυνομικές δυνάμεις και ο στρατός δεν ήταν εξ ολοκλήρου υπέρ του προέδρου.

Η αντιπολίτευση όρισε προσωρινή πρόεδρο για 45 μέρες τη Νίνο Μπουρντζανάντζε, πρώην πρόεδρο της Βουλής και συνέχισε να απαιτεί την παραίτηση του προέδρου. Την ίδια ώρα η Ρωσία και οι ΗΠΑ ανακοίνωναν ότι δε θα πρέπει να σημειωθούν βίαια επεισόδια, ενώ το Κρεμλίνο απέστειλε στην Τιφλίδα τον ΥΠΕΞ Ιγκόρ Ιβάνοφ, προκειμένου να μεσολαβήσει μεταξύ των δύο πλευρών.

Την Κυριακή ο υπουργός Αμυνας, Νταβίντ Τεβζάτζε, ανακοίνωσε ότι ο στρατός δε θα επενέβαινε για να αποκαταστήσει την τάξη. Παράλληλα αστυνομικά τμήματα και ορισμένοι αξιωματούχοι του στρατού εξέφραζαν την υποστήριξή τους στην προσωρινή πρόεδρο. Τελικά το βράδυ της ίδια ημέρας, με πρωτοβουλία του Ρώσου ΥΠΕΞ, πραγματοποιήθηκε συνάντηση των Σεβαρντνάτζε, Σαακασβίλι και ενός ακόμη ηγέτη της αντιπολίτευσης του Ζουράμπ Ζβανία. Μετά από λίγες ώρες ο Σεβαρντνάτζε ανακοίνωνε την παραίτησή του στη γεωργιανή τηλεόραση. «Συνειδητοποίησα πως ότι συμβαίνει μπορεί να τελειώσει με αιματοχυσία αν εξασκήσω τα δικαιώματά μου. Δεν πρόδωσα ποτέ το λαό και αποφάσισα να παραιτηθώ» ήταν το κύκνειο άσμα της «λευκής αλεπούς» του Καυκάσου.

Την είδηση της παραίτησης χαιρέτισε ο Σαακασβίλι, αλλά και οι ΗΠΑ (όπως και η ΕΕ και η Κίνα) που έσπευσαν να προσφέρουν «τη βοήθειά» τους στη νέα κυβέρνηση. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εξέφρασε μεν τη λύπη του για τον τρόπο που έγινε η αλλαγή ηγεσίας, αλλά παράλληλα χτες άσκησε σφοδρή κριτική στις πολιτικές του Σεβαρντνάντζε.

Χτες η Μπουρντζανάντζε, κάλεσε τις δυνάμεις ασφαλείας «να επιβάλλουν την τάξη», ενώ ο υπουργός εσωτερικών Κόμπα Ναρτσεμασβίλι (όπως και μερικοί άλλοι αξιωματούχοι) υπέβαλλε την παραίτησή του. Η νέα πρόεδρος υποσχέθηκε βουλευτικές εκλογές μέσα σε 45 ημέρες και έκανε σαφές ότι η Γεωργία θα παραμείνει πιστή στις «ευρω-ατλαντικές δομές». Ο Σαακασβίλι από την πλευρά του προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος αιματοχυσίας δεν έχει εκλείψει ακόμη. Ο Σεβαρντνάντζε διαψεύδοντας τις φήμες που τον ήθελαν να βρίσκεται στη Γερμανία, δήλωσε στη γερμανική τηλεόραση ότι θα παραμείνει στη χώρα του.