Σε μικρή απόσταση από την πόλη του Ρεθύμνου, κοντά στο χωριό Αρμένοι υπάρχει υστερομινωικό νεκροταφείο, με θολωτούς τάφους, διατηρημένους σε καλή κατάσταση, παρά τους αιώνες που μεσολάβησαν. Συνεχίζοντας για το νότιο μέρος του νομού, αξίζει να σταματήσουμε στο Κουρταλιώτικο φαράγγι. Ο άνεμος «κουρταλεί» στα βράχια που υψώνονται από το φαράγγι, που πήρε το όνομά του από αυτό το θόρυβο. Το κατέβασμα από τον αμαξιτό δρόμο στο φαράγγι είναι εύκολο, καθώς το μονοπάτι και ο χώρος έχουν πρόσφατα διευθετηθεί, ενώ αισθητικά δένουν απολύτως με το περιβάλλον. Οι πηγές ξεσπάνε από τα βράχια και οι ποσότητες του νερού σχηματίζουν το ρέμα που ως ποταμός Κουρταλιώτης ζωντανεύει και αξιοποιεί όλη την περιοχή.
Δίπλα στο Λιβυκό πέλαγος βρίσκεται η Μονή Πρέβελη, που η ιστορία της δένεται με τις κρητικές επαναστάσεις και το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Από εκεί έφευγαν πατριώτες και σύμμαχοι για τη Μέση Ανατολή. Μια μικρή μουσειακή συλλογή, αλλά και το μαγευτικό, πλούσιο σε βλάστηση περιβάλλον, αποτελούν πρόσθετους ισχυρούς λόγους για την επίσκεψη στο μοναστήρι. Εκεί κοντά και η λίμνη του Πρέβελη, στις εκβολές του Κουρταλιώτη, με μαγευτικά χρώματα, ένα πανέμορφο φοινικόδασος και λεπτή, λευκή άμμο.
Ο νομός Ρεθύμνης έχει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ενδοχώρα. Το ιστορικό μοναστήρι Αρκάδι, 23 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο, είναι κτιριακό συγκρότημα τύπου φρουρίου, που λειτουργεί από τον 14ο αιώνα. Σήμερα, εκτός από το μοναστηριακό διαθέτει και μουσειακό τμήμα, με κειμήλια από την ιστορία της μονής και την ιστορία της Κρήτης. Στην επανάσταση του 1866 το Αρκάδι πολιορκήθηκε από τους Τούρκους. Μετά την άλωσή του η φρουρά, οι χωρικοί, τα γυναικόπαιδα και οι μοναχοί συναποφάσισαν να κλειστούν στην πυριτιδαποθήκη και να τιναχτούν στον αέρα πεθαίνοντας ελεύθεροι.
Στην περιοχή Μελιδονίου αξίζει να επισκεφθείτε μια φημισμένη σπηλιά, τον Γεροντοσπήλιο. Κατά τις εργασίες για την ανάδειξή του βρέθηκαν υστερομινωικά ευρήματα (1700-1400 π.Χ.), καθώς και μεταγενέστερα λατρευτικά αντικείμενα και επιγραφές που φθάνουν έως τα ρωμαϊκά χρόνια. Στα 1924 οι 400 κάτοικοι του χωριού Μελιδόνι κλείστηκαν μέσα, για να σωθούν από το κυνήγι των Τούρκων, οι οποίοι έκλεισαν την είσοδο της σπηλιάς εγκλωβίζοντάς τους. Υστερα ανάβοντας μεγάλες φωτιές κατόρθωσαν να τους προκαλέσουν θάνατο από ασφυξία. Σε μαρμάρινο οστεοφυλάκιο, στον κύριο θάλαμο της σπηλιάς, που έχει ονομαστεί «Αίθουσα των ηρώων», φυλάσσονται τα οστά των Μελιδονιτών που πέθαναν εκεί.
Συνεχίζοντας τις διαδρομές του Ψηλορείτη και στην περιοχή των Ζωνιανών δεν πρέπει να παραλείψουμε μια επίσκεψη στην «Τρύπα του Σφεντόνη», μια σπηλιά που έχει αξιοποιηθεί από την κοινότητα, με μεγάλο σπηλαιολογικό και παλαιοντολογικό ενδιαφέρον. Τα Ανώγεια, σε υψόμετρο 750 μ., τόπος με βαριά ιστορική κληρονομιά, έγιναν ολοκαύτωμα από τους Γερμανούς το 1944. Σήμερα, είναι μια περιοχή με ανθούσα οικονομία και με αξιοσημείωτη πολιτιστική παρουσία. Στα 22 χιλιόμετρα από τα Ανώγεια βρίσκεται το Ιδαίο Αντρο, όπου οι ανασκαφές αποδίδουν πλούσιους καρπούς, καθώς αποτελούσε τόπο λατρείας του Διός, που - κατά τη μυθολογία - είχε ανατραφεί εκεί από την Αμάλθεια.
Είναι βέβαιο πως ο νομός Ρεθύμνης δεν εξαντλείται σ' ένα ταξίδι λίγων ημερών, ούτε περιγράφεται σ' ένα σύντομο οδοιπορικό. Είναι πολλά ακόμα που μπορείς να δεις στο Ρέθυμνο, μνημεία της φύσης και του πολιτισμού. Είναι πολλά εκείνα που μπορείς να μάθεις, συζητώντας με τους φιλόξενους Ρεθυμνιώτες για τον τόπο τους. Κι ένα νέο ταξίδι εκεί είναι κάτι που αξίζει να το επιδιώκουμε.