ΒΙΒΛΙΟ
Κατ-όψεις της Ελλάδας
Κυριακή 14 Δεκέμβρη 2003

Οσο και να έχει ταξιδέψει κανείς στην Ελλάδα, δεν υποψιάζεται την ύπαρξη αμέτρητων θαλασσινών και στεριανών τοπίων, «μυστήριων» γεωλογικών φαινομένων, διατηρημένων ή εγκαταλειμμένων παραδοσιακών οικισμών, επιφανειακών, υπόκρυφων, σωζόμενων ή καταστρεφόμενων αρχαιοτήτων, καθώς και μέγιστης επιστημονικής σημασίας γεωλογικών στοιχείων από ιδιωτικές ή και κρατικές βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Οσο και να ταξιδέψει κανείς, το μάτι «φωτογραφίζει» ό,τι αντικρίζει στον ορίζοντα. Δε «συλλαμβάνει» την αθέατη πλευρά αυτού του ορίζοντα, ούτε ως όψη, ούτε, πολύ περισσότερο, ως κάτοψη. Λευκώματα καλλιτεχνικών φωτογραφιών από υπέροχα, φημισμένα ελληνικά θαλασσινά, βουνίσια, οικιστικά τοπία υπάρχουν ουκ ολίγα. Για πρώτη φορά, όμως, κυκλοφόρησε ένα λεύκωμα καλλιτεχνικών αεροφωτογραφιών, υψηλής μάλιστα τέχνης, το οποίο αποτυπώνει σε κατόψεις άγνωστες «εικόνες» από όλους τους νομούς της χώρας μας. Αναφερόμαστε στο λεύκωμα (370 σελ.) αεροφωτογραφιών του Νίκου Δανιηλίδη «ΕΛΛΑΣ Ανωθεν», με συνεργάτες τους Τάκη Τσιρώνη (έρευνα), Δημήτρη Παλαβούρη (καλλιτεχνική διεύθυνση) και, σύντομα, επιστημονικά εμπεριστατωμένα κείμενα των Τάκη Τσιρώνη -Χριστιάνας Χαλκιοπούλου (εκδόσεις «Μίλητος»).

Ο Ν. Δανιηλίδης από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μέχρι το 2000, παρακινημένος και από το ορειβατικό του χόμπι πρωτοβάδισε και φωτογράφισε δύσκολα μορφολογικά ορεινά σύνολα. Πετώντας εκατοντάδες ώρες πάνω από όλους τους νομούς της στεριανής και νησιωτικής Ελλάδας και τις θάλασσες ανακάλυψε απίστευτης ομορφιάς εικόνες, λχ τον παράξενο σχηματισμό στο βυθό της θάλασσας της Ελαφονήσου και ένα πελαργό που έφτιαξε τη φωλιά του πάνω σε ένα στύλο στη λίμνη της Κερκίνης. Ανακάλυψε, όμως, και πολλές εικόνες που αποτυπώνουν το αδηφάγο τσιμέντο, που τρώγοντας τα βουνά και το πράσινο, απ' άκρου σ' άκρο, μετέτρεψε την Αττική σε ένα γιγάντιο «τέρας». Ανακάλυψε και εικόνες που καταμαρτυρούν το πώς αντιμετωπίζουν τα αρμόδια κρατικά όργανα το φυσικό και αρχαιολογικό μας πλούτο, προς χάριν του ιδιωτικού μεγάλου κεφαλαίου. Ιδιαίτερα αποκαλυπτικές είναι οι αεροφωτογραφίες από την εκμετάλλευση δυο μικρών νησιών, με τεράστια, παγκόσμιου ενδιαφέροντος, αρχαιολογική και κυρίως γεωλογική σημασία. Αναφερόμαστε στη Νίσυρο και στο Γυαλί. Επί δεκαετίες οι αρχαιολόγοι και άλλων ειδικοτήτων επιστήμονες εξέφραζαν έντονα τη διαφωνία τους όχι μόνο για αφαίμαξη της Θηραϊκής ηφαιστειακής τέφρας χάριν των τσιμεντοβημιομηχάνων, αλλά και της Νισύρου και του Γυαλιού. Το Γυαλί, παρά τα όστρακα προϊστορικών αρχαιοτήτων και τον σπανιότατο, παγκοσμίως, οψιανό του (ηφαιστειακό πέτρωμα), σταδιακά σβήνει από τον ελληνικό χάρτη, για να πλουτίζουν οι τσιμεντοβιομήχανοι με την πολύτιμη ελαφρόπετρα που εξορύσσουν.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ