ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Στον «πάγο» πρόσφυγες - μετανάστες
Παρασκευή 9 Γενάρη 2004

Με απίστευτα γοργούς ρυθμούς, η Ευρωπαϊκή Ενωση σφαλίζει τα σύνορά της απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες. Τα ανώτερα όργανα της Ευρωζώνης, σχεδόν κάθε βδομάδα, συζητούν κι αποφασίζουν κι από ένα νέο αντιδραστικό μέτρο. Κρίνουν ανθρώπους «ανεπιθύμητους» και τους «επαναπροωθούν», με ό,τι αυτό συνεπάγεται για όσους προσπαθούν να γλιτώσουν από βάρβαρα και αντιδημοκρατικά καθεστώτα (π.χ. οι κομμουνιστές από την Τουρκία ή τις Βαλτικές Χώρες).

Συγκεκριμένα, στις 14 Γενάρη συζητείται στο Ευρωκοινοβούλιο πρόταση Βρετανού ευρωβουλευτή, μέλους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, που έχει ήδη εγκριθεί κατά πλειοψηφία από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Σώματος. Με την πρόταση ζητείται η «διαχείριση των μεταναστευτικών ροών να αποτελέσει τμήμα ενός συνολικού πλαισίου που θα λαμβάνει υπόψη του τα οφέλη της μετανάστευσης για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη».

Οι ευρωβουλευτές αναγνωρίζουν ότι η «απασχόληση διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο για την ένταξη των μεταναστών». Θεωρούν δε ιδιαίτερα σημαντική τη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη «διαχείριση της μετανάστευσης», ιδίως σε σχέση με την πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Κατά τη γνώμη τους, ωστόσο, «η αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών δε θα πρέπει να έχει ως συνέπεια την εγκατάλειψη της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας». Οπερ μεθερμηνευόμενον: να συνεχιστεί η κατάργηση κοινωνικών παροχών, η ανατροπή των εργατικών κατακτήσεων, ο εξοβελισμός της πενθήμερης - οκτάωρης καθημερινά εργασίας - με πλήρη ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Να συνεχιστεί η προώθηση της μερικής απασχόλησης, του καθεστώτος ημιαπασχολήσιμου - ημιάνεργου και ψευτοασφαλισμένου.

Εξάλλου, η Επιτροπή κρίνει απαραίτητο «τα μέτρα για τη διαχείριση της μετανάστευσης να ληφθούν ταυτόχρονα με τη μεταρρύθμιση του συστήματος παροχής άσυλου και τη θέσπιση μέτρων για την αντιμετώπιση της παράνομης εισροής πολιτών τρίτων χωρών στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Δηλαδή η εισροή να είναι «ελεγχόμενη» και πάντα ανάλογα με τις ανάγκες της ευρωπαϊκής κεφαλαιοκρατικής μηχανής.

Συγκεκριμένα μέτρα

Πώς αλλιώς να ερμηνευτούν οι παραπάνω εξαγγελίες, όταν ήδη λαμβάνονται ή προωθούνται από την ΕΕ τα ακόλουθα μέτρα:

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «στήνει» ευρωπαϊκή υπηρεσία συντονισμού του ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, κατόπιν κατευθύνσεων που δόθηκαν από τη Σύνοδο Κορυφής της Χαλκιδικής καλοκαίρι του 2003. Βασικές αρμοδιότητες της νέας υπηρεσίας λέγεται ότι θα είναι: 1. Να συντονίζει την επιχειρησιακή συνεργασία των «25» για τον έλεγχο των κοινοτικών συνόρων. 2. Να συντονίζει τις ενέργειες των κρατών - μελών για την ομαδική απέλαση των λαθρομεταναστών, που συλλαμβάνονται στα κράτη - μέλη. 3. Να συνδράμει τα κράτη - μέλη, που έχουν ανάγκη τεχνικής ενίσχυσης για τη διαφύλαξη των εξωτερικών συνόρων. 4. Να αναλάβει τη διοργάνωση σεμιναρίων για τη συμπληρωματική εκπαίδευση της μεθοριακής Αστυνομίας και του διοικητικού προσωπικού.

Η υπηρεσία αναμένεται να λειτουργήσει το αργότερο αρχές του 2005, με προσωπικό 30 ατόμων και προϋπολογισμό 6 εκατ. ευρώ το 2005 και 10 εκατ. ευρώ το 2006. Ακόμα παραμένει αδιευκρίνιστο, αν ταυτίζεται με τους διαβόητους «Αξιωματικούς Συνδέσμων Μετανάστευσης» (ΑΣΜ) ή πρόκειται για νέο, συμπληρωματικό όπλο της αντίδρασης. Οι ΑΣΜ ως μέτρο προκρίθηκαν μετά από εισήγηση της ελληνικής κυβέρνησης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σεβίλλης (2002), να δημιουργηθεί αυτό το δίκτυο άμεσα, για τη θέσπιση «συντονισμένης και ολοκληρωμένης διαχείρισης της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων».

Κατά τα κοινοτικά κείμενα, οι ΑΣΜ προβλέπεται να «ανταλλάσσουν πληροφορίες και πρακτικές εμπειρίες». Τα καθήκοντά τους είναι κατά βάση τριών ειδών: «1) Συμβολή στην πρόληψη της λαθρομετανάστευσης και καταπολέμηση αυτού του φαινομένου. 2) Βοήθεια για την επιστροφή των λαθρομεταναστών. 3) Συμβολή στη διαχείριση της νόμιμης μετανάστευσης».

Προσωρινά παραμένει αδιευκρίνιστο, αν οι ΑΣΜ θα προέρχονται από το Στράτευμα ή την Αστυνομία. Σε κάθε περίπτωση, έχουν ήδη αποφασίσει τη σύσταση δύο θαλάσσιων κέντρων (σε Ελλάδα και Ισπανία), που θα αναλάβουν περιπολίες στη Μεσόγειο προς αναζήτηση λαθρομεταναστών. Επίσης, το χερσαίο κέντρο στη Γερμανία και το αεροπορικό στην Ιταλία. Μάλιστα, η ιταλική Προεδρία της ΕΕ έχει προτείνει τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης σε Μάλτα και Κύπρο.

Αλλη μια παράμετρος: Οι Βρυξέλλες αποφάσισαν από το 2005 τα ταξιδιωτικά έγγραφα των υπηκόων τρίτων χωρών (βίζες και άδειες παραμονής) να εκδίδονται με δύο (σε πρώτη φάση) βιομετρικά δεδομένα: Τα δακτυλικά αποτυπώματα του κατόχου και την ψηφιακή φωτογραφία του. Θα ακολουθήσουν η ίριδα του ματιού, η ομάδα αίματος, ακόμη και το DNA του κατόχου. Πρόκειται για το διαβόητο ηλεκτρονικό φακέλωμα, καθώς οι προαναφερόμενες πληροφορίες θα αποθηκεύονται σε μικροτσίπ επικολλημένο στη βίζα και θα διασταυρώνονται με όσες άλλες έχουν αποθηκευμένες οι Αρχές σε βάσεις δεδομένων. Οι έλεγχοι θα γίνονται στα σημεία εισόδου στην ΕΕ και σε μπλόκα στο εσωτερικό της Ευρωζώνης.

Τέλος, οι κρατούντες αποφάσισαν να υιοθετήσουν κοινό κατάλογο «ασφαλών χωρών καταγωγής». Στους πρόσφυγες από τις εκτός καταλόγου χώρες θα συμπεριφέρονται αναλόγως...

Και οι ιθαγενείς

Βέβαια ουδείς γλιτώνει από το «μεγάλο αδελφό». Αστυνομικά, κατασταλτικά, περιοριστικά, αντιδημοκρατικά μέτρα λαμβάνονται και για τους υπηκόους της ΕΕ, με αφορμή την τροφοδοτούμενη από το σύστημα «τρομοκρατία». Οι αντιλήψεις της αντίδρασης διαπερνούν όλα της τα κείμενα, ακόμα και τα φαινομενικά πιο αθώα ή άσχετα.

Τελευταίο παράδειγμα; Στις 15 Γενάρη εισάγεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρόταση οδηγίας της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, που αφορά τη λεγόμενη αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των υπηκόων της ΕΕ. Μεταξύ άλλων αναφέρεται η ανάγκη «να μπορεί ο πολίτης ενός κράτους - μέλους να ασκεί, υπό καθεστώς ελεύθερης παροχής υπηρεσιών στο έδαφος ενός άλλου κράτους - μέλους, την ίδια επαγγελματική δραστηριότητα που ασκεί στο κράτος μέλος, όπου είναι εγκαταστημένος. Θεωρούν βέβαια ότι τα κράτη - μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν περιορισμούς στην άσκηση της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και την ελευθερία εγκατάστασης για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας και δημόσιας υγείας».

Αυτά όσον αφορά τα παραμύθια περί ελεύθερης διακίνησης και δραστηριότητας, ακόμα και στους πιο σημαντικούς για τους κρατούντες χώρους: της οικονομίας, της παροχής υπηρεσιών και του εμπορίου.