Η πρώτη δήλωση του νέου υπουργού Εξωτερικών, Πέτρου Μολυβιάτη, για το Κυπριακό έγινε κατά την ανάληψη των καθηκόντων του στην τελετή παράδοσης-παραλαβής και αυτομάτως διέλυσε κάθε ψευδαίσθηση - για όποιον τυχόν διατηρούσε - περί της πορείας που θα ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση.

Η τρέχουσα διαδικασία για το Κυπριακό, είπε ο υπουργός Εξωτερικών, έχει συμφωνηθεί στα μέσα του Φλεβάρη στις συνομιλίες της Νέας Υόρκης από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, είναι δεσμευτική και δύσκολο αν όχι αδύνατο να ανατραπεί.

Ποια είναι και τι προβλέπει αυτή η «τρέχουσα διαδικασία», είναι γνωστό από τις ανακοινώσεις που έγιναν μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας της Νέας Υόρκης από τον τότε υπουργό Εξωτερικών, Τ. Γιαννίτση. Φιλοσοφία αυτής της μεθόδευσης είναι η εφαρμογή ενός σκληρού χρονοδιαγράμματος, το οποίο καταλήγει στο δημοψήφισμα της 22ης του Απρίλη, στο οποίο οι δύο κοινότητες θα αποφασίσουν αν θα δεχτούν ή όχι τη συμφωνία. Η συμφωνία θα ολοκληρωθεί μετά από διμερείς επαφές ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Ο,τι δε συμφωνηθεί μεταξύ τους, θα συζητηθεί στην τετραμερή διάσκεψη, με την προσθήκη Ελλάδας και Τουρκίας από 22 έως 29 του Απρίλη. Εκεί, στη Ζυρίχη πιθανότατα, γίνεται προσπάθεια ώστε η σύνοδος να πραγματοποιηθεί σε επίπεδο αρχηγών κυβερνήσεων, κάτι που ο Κ. Καραμανλής μάλλον θα ήθελε να αποφύγει, καθώς όλοι ακόμη ενθυμούνται τι σήμαναν για το Κυπριακό οι συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου τις οποίες συνήψε ο «μεγάλος» πρόγονός του.

Ομως, το βασικότερο στοιχείο της τρέχουσας διαδικασίας για το Κυπριακό δεν είναι ούτε η τετραμερής διάσκεψη, η οποία υποβιβάζει το κυπριακό πρόβλημα σε διμερές ελληνοτουρκικό ζήτημα, από διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής μιας ανεξάρτητης χώρας. Η ουσία της διαδικασίας είναι η παραπομπή των σημείων όπου θα υπάρξει διαφωνία από τις συζητήσεις των δύο κοινοτήτων και της τετραμερούς διάσκεψης στη διαιτητική δικαιοδοσία του ΓΓ του ΟΗΕ, Κ. Ανάν. Με άλλα, πιο απλά λόγια, το Κυπριακό έχει βγει από το πλαίσιο αναζήτησης λύσης του που καθόριζαν οι αποφάσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τοποθετήθηκε στη δικαιοδοσία ενός και μόνου ανθρώπου, έστω κι αν αυτός ο άνθρωπος είναι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.

Για να συμβεί αυτό ευθύνες έχουν όλοι όσοι συμφώνησαν ή σιώπησαν όλα αυτά τα χρόνια. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, που πρωτοστάτησαν σε μια επιχείρηση διευθέτησης του Κυπριακού, πανηγύρισαν μάλιστα το «αντάλλαγμα» της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ. Το αν αυτή η ένταξη αφορά, τελικά, μόνο στη Νότια Κύπρο, ή αν το σχέδιο που έχει εκπονήσει ο Κ. Ανάν ουσιαστικά αναγορεύει το ψευδοκράτος σε κράτος-συστατικό της νέας οντότητας που θα δημιουργηθεί δεν απέτρεψε τους πανηγυρισμούς των κυβερνώντων. Ούτε της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που σήμερα βρίσκεται στην κυβέρνηση και ακολουθεί ακριβώς τα προσδιορισμένα βήματα.

Σε αυτό το κλίμα ο Πρόεδρος της Κύπρου, Τάσος Παπαδόπουλος, βρίσκεται αυτό το Σαββατοκύριακο στην Αθήνα για διαβουλεύσεις με τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Στην «κεφαλή» της Λευκωσίας επικρέμανται οι «απίθανες» απόψεις των Αμερικανών και άλλων αξιωματούχων, σύμφωνα με τις οποίες οι πολιτικές ηγεσίες στο νησί οφείλουν να πείσουν τους υπηκόους για την αξία των προτάσεων Ανάν, προκειμένου να υπερψηφιστεί το σχέδιο στα δημοψηφίσματα. Σε αντίθετη περίπτωση, λένε στις επαφές τους με την κυπριακή και την ελληνική κυβέρνηση αυτοί οι αξιωματούχοι (Αμερικανοί πρεσβευτές, απεσταλμένοι της ΕΕ και του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ), πως οι συνέπειες για όποιον πάρει το βάρος της απόρριψης θα είναι τρομακτικές!

Η Λευκωσία, προφανώς, δεν είναι σε θέση να σηκώσει μόνη της τέτοιο βάρος. Δεν είναι όμως σε θέση να σηκώσει ούτε το βάρος που συνεπάγεται μια συμφωνία η οποία ξεπουλά την κυπριακή υπόθεση. Επιζητεί τη συμπαράσταση της ελληνικής κυβέρνησης, για την ακρίβεια τη συμμετοχή της Αθήνας στη διαμόρφωση της συμφωνίας. Κι αυτό έχει εξασφαλιστεί με την τετραμερή διάσκεψη.

Μέχρι εκεί, λοιπόν, φτάνει η «συμπαράσταση» της ελληνικής κυβέρνησης. Αλλωστε, ο Πέτρος Μολυβιάτης φρόντισε να το ξεκαθαρίσει με τις πρώτες του λέξεις ως υπουργός Εξωτερικών: «Η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη». Αυτή, ωστόσο, η πορεία, πριν την οδυνηρή της κατάληξη, είναι απαραίτητο να δοκιμαστεί από τη διάθεση του κυπριακού λαού, ο οποίος, με το πιστόλι στον κρόταφο, για μια ακόμη φορά, καλείται να «αποφασίσει»...