Εκρηξη τιμών σημειώθηκε αυτή τη βδομάδα στη διεθνή αγορά πετρελαίου και βενζίνης. Η τιμή της αμόλυβδης, στις ΗΠΑ, έφθασε την περασμένη Τετάρτη τα 1,768 δολάρια το γαλόνι (1γαλόνι = 3,7 λίτρα), που είναι η μεγαλύτερη όλων των εποχών. Το γεγονός μπορεί να οφείλεται εν μέρει στην έκρηξη που σημειώθηκε σε διυλιστήριο της BP στο Τέξας. Ομως, όλοι οι αναλυτές σημείωναν ότι η αύξηση των τιμών της βενζίνης (50% υψηλότερες σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2002) οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αλματώδη άνοδο των τιμών του αργού πετρελαίου στη διεθνή αγορά. Ανάλογη πορεία είχαν οι τιμές της βενζίνης στην Ευρώπη, όπου διαμορφώνονται σε υπερδιπλάσιο επίπεδο (πάνω από 0,80 ευρώ το λίτρο) σε σύγκριση με τις ΗΠΑ (0,38 ευρώ το λίτρο).

Πριν από δέκα μήνες, μετά την ολοκλήρωση της αμερικανοβρετανικής επιδρομής στο Ιράκ, στα διεθνή μέσα ενημέρωσης παρουσιάζονταν αναλύσεις, σύμφωνα με τις οποίες η κατάκτηση των τεράστιων ιρακινών αποθεμάτων θα οδηγούσε σε ταχεία μείωση της διεθνούς τιμής και τη διαμόρφωσή της στα 22 δολάρια το βαρέλι. Τι συνέβη και αντί για μείωση, είχαμε εκρηκτική αύξηση ως την τιμή των 37 δολαρίων το βαρέλι;

Κατά την άποψη του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών (ΟΠΕΚ), η κούρσα των τιμών οφείλεται σε τρεις παράγοντες: Στην πτώση του δολαρίου με την αντίστοιχη άνοδο του ευρώ, στα κερδοσκοπικά παιχνίδια των πετρελαϊκών εταιριών και των «επενδυτικών ταμείων», τα οποία έχουν τοποθετήσει μεγάλα κεφάλαια στην αγορά πετρελαίου και, τέλος, στην υψηλή φορολογία που επιβάλλουν οι μεγάλες βιομηχανικές χώρες στα πετρελαϊκά προϊόντα. Υπολογίζεται ότι την τετραετία 1996 - 2000 οι επτά μεγαλύτερες βιομηχανικές χώρες έβαλαν στα ταμεία τους 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια από φόρους επί των καυσίμων, ενώ την ίδια περίοδο τα έσοδα των κρατών - μελών του ΟΠΕΚ από πωλήσεις στις χώρες αυτές ήταν 850 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ο ΟΠΕΚ διαπιστώνοντας ότι οι διεθνείς τιμές παραμένουν τεχνητά σε υψηλά επίπεδα και υπολογίζοντας ότι το δεύτερο τρίμηνο θα μειωθεί η ζήτηση αποφάσισε, την περασμένη Τετάρτη, τη μείωση της παραγωγής του κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως. Οι χώρες του ΟΠΕΚ και πρώτη απ' αυτές η Σαουδική Αραβία προχώρησαν στη μείωση και εξαιτίας των ζημιών που υφίστανται από τη συνεχή πτώση του δολαρίου, με το οποίο γίνονται οι διεθνείς πετρελαϊκές συναλλαγές.

Το βέβαιο είναι ότι πίσω από τις εξελίξεις στην αγορά πετρελαίου κρύβονται πολλά και περίπλοκα παιχνίδια οικονομικού και πολιτικού χαρακτήρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το θέμα έγινε αντικείμενο της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ο Τζ. Μπους επιμένει στην πολιτική διατήρησης μεγάλων αποθεμάτων ασφαλείας, εξυπηρετώντας έτσι τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες, ενώ ο αντίπαλος του, Τζ. Κέρι, ζητάει την απελευθέρωση ενός μέρους των αποθεμάτων για να μειωθούν οι τιμές.