Eurokinissi |
Παρά τις πιέσεις που δέχτηκε η ελληνική πλευρά, οι συνομιλίες στη Λουκέρνη για το Κυπριακό δεν κατέληξαν σε συμφωνία |
Αυτή η τοποθέτηση του Ζακ Ντελόρ είχε περάσει τότε στα «ψιλά» των εφημερίδων και δεν είχε διαταράξει την ατμόσφαιρα των εγχώριων πανηγυρισμών. Το ΚΚΕ μόνο, από την πρώτη στιγμή, είχε επισημάνει ότι δεν οδηγεί σε λύση του Κυπριακού η «επιτυχία» της εξασφάλισης της ευρωπαϊκής προοπτικής της Κύπρου και είχε κάνει λόγο για «ευρωδιχοτόμηση». Σήμερα, μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Λουκέρνη, όλα δείχνουν ότι ήρθε η ώρα για να καταβληθεί αυτό το κόστος.
Στον κυπριακό λαό ο ΓΓ του ΟΗΕ έχει θέσει το εκβιαστικό δίλημμα: Είτε συμφωνεί με το σχέδιο που κατέθεσε, είτε δεν υπάρχει λύση.
Αξίζει τον κόπο να προσπαθήσει να δει κανείς τι ακριβώς είναι αυτό το σχέδιο, τι ακριβώς προτείνει ο ΓΓ του ΟΗΕ. Να δει το μέλλον που δημιουργεί, όπως το βλέπει και ενδεχομένως θα το βιώσει η ελληνοκυπριακή κοινότητα, αν τελικά εφαρμοστεί η άδικη για τον κυπριακό λαό στο σύνολό του λύση. Βεβαίως, η όλη πορεία του Κυπριακού, ο εγκλωβισμός του στα ιμπεριαλιστικά γρανάζια, με τη συνδρομή και των ελληνικών κυβερνήσεων, οδήγησε στο «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα». Δηλαδή, είτε έτσι είτε αλλιώς το αποτέλεσμα θα είναι η διχοτόμηση.
Αλλά αν εφαρμοστεί στην πράξη το «σχέδιο Ανάν», όπως έλεγαν Κύπριοι δημοσιογράφοι στη Λουκέρνη, στα πηγαδάκια που μοιραία στήνονται στις πολλές ώρες της αναμονής των ανακοινώσεων και των συνεντεύξεων μιας διάσκεψης, το «όχι» στο «σχέδιο Ανάν», που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις αποτελεί την κυρίαρχη τάση μεταξύ των Ελληνοκυπρίων, δε διαμορφώνεται συναισθηματικά, δεν είναι αποτέλεσμα αντανακλαστικών και ιστορικών φορτίσεων. Αντίθετα, στηρίζεται στην ανησυχία που δημιουργούν οι πρόνοιες του σχεδίου για ουσιαστικούς τομείς της καθημερινής ζωής των Ελληνοκυπρίων.
Αξίζει τον κόπο να μεταφερθεί μια πετυχημένη σύνοψη αυτών των βάσιμων ανησυχιών, όπως τις διατύπωσε Ελληνοκύπριος δημοσιογράφος στη Λουκέρνη: «Ο Ανάν ζητά από τον μέσο Ελληνοκύπριο εργαζόμενο να δουλέψει σε όλη του τη ζωή καταβάλλοντας το 90% των λογαριασμών του νέου κοινού κράτους έναντι του 10% που ζητά από τον μέσο Τουρκοκύπριο εργαζόμενο. Ταυτόχρονα, ζητά από την ελληνοκυπριακή κοινότητα, που θα αποτελεί το 80% του πληθυσμού του νέου κράτους, να μοιραστεί απολύτως την εξουσία με το τουρκοκυπριακό 20%. Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά ο ΓΓ του ΟΗΕ ζητά, επιπλέον, να δεχτεί ένας λαός, που από την 1η του Μάη θα είναι μέλος της ΕΕ, να αναγνωρίσει στον τουρκικό στρατό το δικαίωμα επέμβασης σε όλο το νησί. Πολύ δεν πάει;». Οπως φαίνεται από την πιο πάνω εκτίμηση, και τους δυο λαούς φέρνουν σε αντιπαράθεση, και το καθεστώς εισβολής και κατοχής συνεχίζουν να νομιμοποιούν, και το πρόβλημα της διχοτόμησης μέσω του διχασμού εφαρμόζουν, με όλα τα συνεπακόλουθα, που ως πηγή των εντάσεων μπορεί να δημιουργεί αυτό το ενδεχόμενο και με απρόβλεπτες συνέπειες.
Επάνω σε αυτή τη βάση στηρίχτηκε και η στάση του Προέδρου της Κύπρου στη διάρκεια των συζητήσεων της Λουκέρνης. Ο Τάσος Παπαδόπουλος γνωρίζει πολύ καλά ότι κέρδισε τις εκλογές υποσχόμενος εθνική αξιοπρέπεια. Στη Λουκέρνη ο Πρόεδρος της Κύπρου τήρησε αυτή του την υπόσχεση και έναντι του «σχεδίου Ανάν», το οποίο δεν υπέγραψε παρά τις αφόρητες πιέσεις, τόσο μέσω των Ανάν-Ντε Σότο, που με το σχέδιό του ο ένας, με τη μεσολάβησή του ο άλλος εξέφραζαν τις απαιτήσεις των Αμερικανοευρωπαίων, όσο και έναντι κάποιων «ευέλικτων» μελών του Εθνικού Κυπριακού Συμβουλίου, όπως ο πρώην Πρόεδρος Γ. Βασιλείου, που ζητούσαν ενυπόγραφη συμφωνία. Μάλιστα, όπως κυκλοφόρησε στον περιβάλλοντα των διαπραγματεύσεων χώρο, σε κάποια συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου υπήρξε έκρηξη του Τάσου Παπαδόπουλου, ο οποίος λέγεται ότι, απευθυνόμενος στους «ευέλικτους», είπε: «Εγώ δεν πρόκειται να γίνω ο "καραγκιόζης" της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Με άλλα λόγια, ο Τάσος Παπαδόπουλος ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί μια λύση που εντάσσει στην ΕΕ ολόκληρη την Κύπρο, αλλά υπό προϋποθέσεις που δεν ισχύουν σε καμιά άλλη χώρα-μέλος...
Ο Πρόεδρος της Κύπρου υπερασπίστηκε με συνέπεια αυτή τη γραμμή καθ' όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Φρόντισε, μάλιστα, να διαμορφώσει τις συνθήκες οι οποίες δε θα επέτρεπαν τις διαφοροποιήσεις των «ευέλικτων» τουλάχιστον κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.
Κατ' αρχάς φρόντισε από την πρώτη στιγμή που παρέλαβε το σχέδιο του ΓΓ να οριοθετήσει τη «γραμμή», από την οποία δε θα τολμούσε κανένα μέλος του Εθνικού Συμβουλίου να υποχωρήσει δίχως κόστος. Ετσι, λοιπόν, με εντολή του, ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης, λίγες ώρες μετά την παραλαβή του κειμένου από τον Ανάν, δήλωσε στον Τύπο ότι το Εθνικό Συμβούλιο είναι απογοητευμένο από τις προτάσεις του ΓΓ. Μάλιστα, σε επίπεδο ανεπίσημων συζητήσεων, παράγοντες της κυπριακής κυβέρνησης έλεγαν ότι πρόκειται για ένα σχέδιο χειρότερο από το προηγούμενο. Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, μεταφέρθηκε στην κοινή γνώμη, σε Ελλάδα και Κύπρο, το κλίμα και η εικόνα του απαράδεκτου σχεδίου επίλυσης.
Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα και με δεδομένη την αρνητική τοποθέτηση της κυπριακής κοινής γνώμης έναντι της πρότασης Ανάν, ήταν πολύ δύσκολο για τους υπόλοιπους ηγέτες του Εθνικού Συμβουλίου να διαφοροποιηθούν. Δεν τους βοήθησε, άλλωστε, ούτε ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ, αφού κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης έφερνε στο τραπέζι προτάσεις οι οποίες ήταν δυσμενέστερες από τις προηγούμενες!
Το τελικό κείμενο του ΓΓ του ΟΗΕ αντικειμενικά δε θα μπορούσε να έχει την υπογραφή ούτε της κυπριακής ούτε της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς δεν αποτέλεσε προϊόν μιας συμφωνίας, αλλά προϊόν της επιδιαιτητικής δικαιοδοσίας του Κ. Ανάν, όπως και έγινε.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ συμπλήρωσε τις διατυπώσεις όπου δεν υπήρχε συμφωνία, ασκώντας επιδιαιτησία που του είχαν αναγνωρίσει η ελληνική κυβέρνηση του Κ. Σημίτη - με τη σιωπηρή ανοχή της ΝΔ ως αξιωματικής αντιπολίτευσης τότε -, η κυπριακή κυβέρνηση του Τάσου Παπαδόπουλου - μετά και τις αφόρητες πιέσεις της τότε κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ -, η τουρκική κυβέρνηση και η τουρκοκυπριακή κυβέρνηση. Το δικαίωμα της επιδιαιτησίας του ΓΓ αναγνωρίστηκε στις 13 του Φλεβάρη στη Νέα Υόρκη. Ετσι, συμπλήρωσε τα κενά στο κείμενο, το οποίο θα τεθεί στην κρίση των δημοψηφισμάτων.
Αυτό το προϊόν της επιδιαιτησίας του ο Κ. Ανάν θέλησε να το παρουσιάσει και το παρουσίασε σε μια τελετή μετά τη λήξη των εργασιών της συνόδου της Λουκέρνης. Η ελληνική πλευρά προσπάθησε να αποφύγει ακόμη και την τελετή για να μη δημιουργούνται λανθασμένοι συνειρμοί. Χαρακτηριστικό είναι ότι η τελετή, εκτός των άλλων, προέβλεπε και μια φωτογράφιση, στην οποία θα βρίσκονταν δίπλα από τον Κ. Ανάν και τον Αλβάρο ντε Σότο οι πρωθυπουργοί και υπουργοί Εξωτερικών των τεσσάρων μερών, δηλαδή της Ελλάδας, της Τουρκίας, της ελληνοκυπριακής κυβέρνησης και του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους. Η φωτογραφία, τελικά, βγήκε. Στο κάδρο, ωστόσο, δεν υπάρχει ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Πέτρος Μολυβιάτης, ο οποίος έσπευσε να αποχωρήσει διακριτικά από το σκηνικό. Εχοντας συνείδηση της Ιστορίας ο κ. Μολυβιάτης, προφανώς δεν ήθελε να εμπλουτίσει το φωτογραφικό του άλμπουμ με μια ακόμη φωτογραφία στην Ελβετία για το Κυπριακό. Του είναι αρκετή αυτή που έχει από το 1959 και τη Συμφωνία της Ζυρίχης...
Μετά τη Λουκέρνη ο κυπριακός λαός βρίσκεται μπροστά σε ένα ωμό δίλημμα: `Η θα δεχτεί τη διάλυση της κρατικής του οντότητας και τη δημιουργία ενός πρωτόφαντου μορφώματος μιας διχοτομημένης στην ουσία Κύπρου, με το περιτύλιγμα ενός δήθεν κράτους, στα πλαίσια του οποίου και εντός της ΕΕ θα επιχειρεί διαρκώς να ισορροπήσει και να λύσει τις εσωτερικές του διαφορές με τη διαιτησία της ΕΕ(εδώ πήγε περίπατο και το περίφημο κοινοτικό κεκτημένο, όπως εμμέσως πλην σαφώς δήλωσε ο Ρ. Πρόντι) και των Αμερικανών, ή θα αποδεχτεί την πραγματικότητα της εισβολής του 1974 και των τετελεσμένων. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση η «Νότια Κύπρος», όπως είχε πει ο Ζ. Ντελόρ, θα γίνει μέλος της ΕΕ.
Αυτό είναι τελικά το αποτέλεσμα της «επιτυχίας» των πολιτικών που ακολούθησαν οι ελληνικές κυβερνήσεις την τελευταία δεκαετία...