ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΑΚΙΣΤΑΝ
Η «χακί δημοκρατία» θεσμοποιείται
Κυριακή 18 Απρίλη 2004

Associated Press

Μουσάραφ-Πάουελ. Ο στρατηγός, που η Ουάσιγκτον συγχαίρει για τις προσπάθειες «εκδημοκρατισμού» του Πακιστάν, θεσμοποίησε τη δυνατότητα παρέμβασης του στρατού στην πολιτική
Η κυβέρνηση Μπους (ξανα)συνεχάρη πρόσφατα τον στρατηγό Μουσάραφ για τα «θετικά βήματα» που κάνει στην κατεύθυνση «επαναφοράς της δημοκρατίας» στο Πακιστάν. «Αλήθεια; Ποια είναι;» κάγχασε η Πακιστανή κοινωνιολόγος Σαμίνα Αχμεντ.

Την περασμένη βδομάδα, γράφει η εφημερίδα «Dawn», οι Ενοπλες Δυνάμεις του Πακιστάν απέκτησαν κάτι που επιδίωκαν εδώ και δεκαετίες: Θεσμοθετημένη δυνατότητα παρέμβασης στη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων. Διά μέσου του υπό δημιουργία προσεχώς Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ), κατά το τουρκικό πρότυπο. Το σχετικό νομοσχέδιο πέρασε με διαδικασίες- αστραπή από τη Βουλή και, την περασμένη Τετάρτη, από τη Γερουσία της χώρας. Απομένει μόνο προεδρική έγκριση για να γίνει νόμος του κράτους. Η αντιπολίτευση εμφανίστηκε έξαλλη: Ηγετικά της στελέχη μίλησαν για ανατροπή του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος όπως καθοριζόταν στο Σύνταγμα του 1973 - κάνοντας λόγο για «πολιτικό έγκλημα» και «επιβολή μόνιμου στρατιωτικού νόμου» στη χώρα.

Το ΣΕΑ θα έχει 12 μέλη (συν τον Πρόεδρο της χώρας, υπό τον οποίο θα συνεδριάζει): Τον πρωθυπουργό, τους προέδρους της Γερουσίας και της Βουλής, τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τους πρωθυπουργούς των τεσσάρων επαρχιών της χώρας, τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ και τους αρχηγούς Γενικών Επιτελείων των τριών Σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων - του στρατού ξηράς, του ναυτικού και της αεροπορίας. Θα αποτελεί «συμβουλευτικό όργανο για τον Πρόεδρο και την κυβέρνηση όσον αφορά σε θέματα εθνικής ασφαλείας» και «θα υποβάλλει προτάσεις». Κατά μια τροποποίηση της τελευταίας στιγμής, οι αποφάσεις του «θα μεταφέρονται στη Βουλή ή στη Γερουσία», που θα δρουν συμμορφούμενες προς αυτές.

Το περιεχόμενο του νόμου, όσο και ο τρόπος που πέρασε - με ψηφοφορία που διήρκεσε τριάμισι λεπτά, μόλις οι γερουσιαστές της αντιπολίτευσης αποχώρησαν από την αίθουσα διαμαρτυρόμενοι επειδή δεν έγινε δεκτό το αίτημα συζήτησης για την «ανάμειξη των ΗΠΑ στα εσωτερικά της χώρας» στο θέμα των πυρηνικών - προκάλεσαν αναταραχή στην αντιπολίτευση. Ο Ράζα Ραμπάνι της Δημοκρατικής Συμμαχίας και του Λαϊκού Κόμματος μίλησε για «το χειρότερο γεγονός στην ιστορία της Βουλής και της Γερουσίας του Πακιστάν», «καταδικάζοντας έντονα» την κυβερνητική μεθόδευση. Ο Κούρσιντ Αχμεντ, εκπρόσωπος του ισλαμιστικού συνασπισμού ΜΜΑ, μίλησε για «έγκλημα». Ο Σαναουλάχ Μπαλόχ, του Εθνικού Κόμματος Μπαλουχιστάν-Μενγκάλ, μίλησε περί «ανατροπής» του Συντάγματος του 1973. Ο Ιλίας Αχμαντ Μπιλούρ, του Εθνικού Κόμματος Αουάμι, δήλωσε πως «δεν έχουμε πια δημοκρατία, αλλά δικτατορία». Ο Ράζα Μοχάμεντ Ράζα, του κόμματος Παστούνκαβα Μίλι Αουάμι, δήλωσε ότι το Πακιστάν «μετατρέπεται σε στρατιωτικό κράτος» προειδοποιώντας ότι η Βουλή θα μετατραπεί σε «πεδίο μάχης».

Ωστόσο, οι ακόλουθοι των εξορίστων κεντροδεξιών πρώην πρωθυπουργών Μπεναζίρ Μπούτο και Ναουάζ Σαρίφ και οι ισλαμιστές του ΜΜΑ - οι βασικές δυνάμεις της αντιπολίτευσης -, αν αφεθεί κατά μέρος η ρητορεία τους, αποτελούν δυνάμεις κατ' εξοχήν συντηρητικές και παροιμιωδώς διεφθαρμένες. Στην πραγματικότητα, κατά τον συγγραφέα Τάρικ Αλι, ούτε εναλλακτική πολιτική πρόταση έναντι του δικτάτορα με δημοκρατικό προσωπείο Μουσάραφ παρέχουν, ούτε μπορούν ή θέλουν να εκφράσουν τη λαϊκή οργή για την κατάσταση στη χώρα. Αυτό για το οποίο κόπτονται είναι η νομή της εξουσίας. Και ο στρατηγός, που «υπαναχώρησε» την περασμένη βδομάδα αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην αποχωρήσει από την ηγεσία του στρατεύματος στα τέλη του 2004, παρά τη σχετική δέσμευσή του, μοιάζει να θέλει όλη την εξουσία για τον εαυτό του.

Ο Μουσάραφ, που δηλώνει «θαυμαστής του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ», δεν αποτελεί κανένα καινούριο πολιτικό φαινόμενο. Στα 57 χρόνια ύπαρξης του Πακιστάν, διάφοροι στρατηγοί κυβέρνησαν τη χώρα για τα 29 - και το μέτρημα συνεχίζεται. Μερικοί, έγραφε πικρόχολα ο Αλι το 2002, θα πρότειναν να αλλάξουν τα χρώματα του εθνικού συμβόλου της χώρας: Από πράσινο και άσπρο, η σημαία να βαφτεί χακί.


Κείμενα:
Μπάμπης ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ