Από το Φωνόγραφο ... στον Ψηφιακό Ηχο
Σάββατο 10 Ιούλη 2004

Τη «φωνή του αφεντικού του» ακούει ο Νίπερ, όπως τον απαθανάτισε σε πίνακα ο Φράνσις Μπαρώ.
Στην ιστορία της ηχογράφησης δίσκων θα αναφερθεί η εκπομπή «Ποιητική Αδεία» που επιμελείται και παρουσιάζει ο Γιώργος Μηλιώνης, την Κυριακή 6 με 8 το απόγευμα, στον 902 ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΑ FM.

Ηταν στα 1877, όταν ο Τόμας Εντισον δημιούργησε την πρώτη συσκευή εγγραφής και αναπαραγωγής ήχου, τον Φωνόγραφο. Το 1878 πραγματοποιήθηκε η πρώτη εγγραφή τραγουδιού στην ιστορία. Το 1885 οι Τσίτσεστερ Μπελ και Τσαρλς Τέντερ δημιούργησαν το Γραφόφωνο, ενώ δύο χρόνια αργότερα ο Εμίλ Μπερλίνερ εφηύρε την ηχογράφηση σε επίπεδο δίσκου και η συσκευή ονομάστηκε Γραμμόφωνο. Το 1889 ιδρύθηκε η εταιρία Columbia Phonograph Company με σκοπό τη διακίνηση γραφόφωνων. Το 1896 ο Μιχάλης Αραχτίντζης ηχογράφησε το πρώτο ελληνικό τραγούδι. Το 1898 ο Υμπέρ Περνό κατέγραψε 114 μελωδίες σε δύο ταξίδια του στη Χίο.

Το 1901 ιδρύθηκε η εταιρία Victor Talking Machine Company με σήμα της το διάσημο σκυλάκι «Little Nipper». Το 1925 βγήκε ο πρώτος δίσκος των 78 στροφών. Το 1928 Ο Ν. Χατζηαποστόλου μετά από πρόσκληση της «His Master's Voice» διηύθυνε στη Βιέννη την εγγραφή ελληνικών τραγουδιών και συνθέσεων.

Το 1930 οι Columbia και His Master's Voice, υπό τη διεύθυνση του Λαμπρόπουλου και η Odeon, Parlophone υπό τη διεύθυνση Μάτσα, που είχε ιδρυθεί το 1924, άρχισαν να παράγουν δίσκους 78 στροφών, μέχρι το 1959.

Την ίδια χρονιά η Μέλπω Μερλιέ διέσωσε 546 τραγούδια, οργανικούς σκοπούς και δείγματα λόγου σε 222 «πλάκες» γραμμοφώνου.

Το 1934 μπήκε στη δισκογραφία ο Μάρκος Βαμβακάρης, το 1937 ο Βασίλης Τσιτσάνης, ενώ η δικτατορία του Μεταξά επιβάλλει λογοκρισία στους στίχους και τη μουσική των προς δισκογράφηση τραγουδιών.

Το 1948, η Columbia παρουσίασε τον δίσκο 33 στροφών, ενώ το 1949 η RCA παρουσίασε τον δίσκο 45 στροφών. Το 1952 μπήκε στη δισκογραφία ο Στέλιος Καζαντζίδης, το 1958 η εγγραφή του «Επιταφίου» σηματοδότησε το πέρασμα στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι, ενώ το 1968 η «Μίνως Μάτσας & Υιός» δημιούργησε την ελληνική ετικέτα Minos με πρώτο δίσκο το «Σταθμό» των Μάνου Λοϊζου-Λευτέρη Παπαδόπουλου. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα ο Αλέκος Πατσιφάς είχε ιδρύσει τη «Lyra», ενώ από το 1966 είχαν εμφανιστεί στην Ελλάδα οι πρώτοι στερεοφωνικοί δίσκοι.

Το 1980 σταμάτησε η παραγωγή δίσκων 45 στροφών που είχε αρχίσει στην Ελλάδα το 1958, ενώ το 1981 η Philips παρουσίασε τον ψηφιακό δίσκο (CD). Το 1987 δημιουργήθηκε το πρώτο εργοστάσιο κοπής δίσκων CD της Digital Press Hellas και το 1990 σταμάτησε η λειτουργία του εργοστασίου της Columbia. Το 1997 οι δισκογραφικές εταιρίες «μπήκαν» στο Internet και δύο χρόνια αργότερα τα πρώτα ελληνικά τραγούδια έκαναν την εμφάνισή τους στο Διαδίκτυο.