Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ - ΙΣ. ΤΖΕΜ
Αναπάντητα ερωτήματα για το «ραντεβού στα κρυφά»
Τετάρτη 3 Μάη 2000

Γρηγοριάδης Κώστας

«Στα κρυφά» οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας αποφάσισαν για τη συνέχεια της πορείας προς την ελληνοτουρκική προσέγγιση. Ο Γ. Παπανδρέου και ο Ισ. Τζεμ, την περασμένη Δευτέρα, συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη για δυο ώρες εκτός προγράμματος και χωρίς συνεργάτες. Χτες το βράδυ, έδωσαν αναφορά στη Μ. Ολμπράιτ.

Η συνάντηση Παπανδρέου - Τζεμ την περασμένη Δευτέρα δεν είχε ανακοινωθεί στον Τύπο. Μάλιστα, ο Ελληνας υπουργός συνάντησε τον Τούρκο συνάδελφό του τη στιγμή που οι αρμόδιοι για τα Ελληνοτουρκικά διπλωμάτες δε βρίσκονταν στο χώρο της συνάντησης. Εκεί βρισκόταν, βέβαια ο σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου, Αλεξ Ρόντος!

Το σκηνικό της «μυστικότητας» το χάλασαν ως συνήθως οι Τούρκοι που «κυκλοφόρησαν» την είδηση και κάποιος φωτορεπόρτερ που τράβηξε τη σχετική φωτογραφία.

Πέρα απ' αυτά, πάντως, που έχουν να κάνουν και με τον τρόπο λειτουργίας (συνεργασίας) του υπουργείου και του υπουργού, από τη συνάντηση Παπανδρέου - Τζεμ προκύπτουν κάποια ερωτηματικά, τα οποία καλό θα είναι να απαντηθούν σύντομα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν οι δυο υπουργοί συμφώνησαν να «επεκτείνουν» τον κατάλογο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες έχουν έρθει σε επαφή τα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας και ήδη το ελληνικό υπουργείο Αμυνας έχει ετοιμάσει κατάλογο με προτάσεις (ΜΟΕ) που θα υποβληθεί προς την Τουρκία. Ανάλογος κατάλογος ετοιμάζεται και από την πλευρά της Αγκυρας.

Το ερώτημα, προφανώς, που τίθεται έχει να κάνει με το αν ισχύει η «πάγια θέση» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, σύμφωνα με την οποία η ελληνοτουρκική συζήτηση για τη ΜΟΕ δεν είναι διμερής, αλλά διεξάγεται στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ με τη «διαμεσολάβηση» των μηχανισμών της συμμαχίας.

Το ερώτημα, αν και μοιάζει να είναι τεχνικής φύσης, έχει την πολιτική του σημασία, καθώς έμπειροι διπλωμάτες υπογραμμίζουν ότι μια ελληνοτουρκική διμερής συζήτηση για ΜΟΕ στο Αιγαίο, μπορεί να προσφέρει το πλαίσιο για την εξέλιξη ενός εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκικού διαλόγου.

Για όλα αυτά, προφανώς, οι Γ. Παπανδρέου και Ι. Τζεμ βραβεύτηκαν χτες στη Ν. Υόρκη από αμερικανικό ινστιτούτο, καθώς αναγνωρίστηκε η συμβολή τους στην προώθηση της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, την οποία τόσο επιθυμούν αυτή την περίοδο οι Αμερικανοί. Οι Αμερικανοί αυτή την περίοδο επίσης, δίνουν και ιδιαίτερη σημασία στους τρόπους με τους οποίους θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση στα Βαλκάνια. Καθώς, μάλιστα, βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο «αναθέτουν» σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Τουρκία, η Κροατία, η Βουλγαρία το «έργο» της κλιμάκωσης της πίεσης προς το καθεστώς Μιλόσεβιτς.

Με την παρουσία, λοιπόν, του Γ. Παπανδρέου και του Ι. Τζεμ καθώς και άλλων «δευτεροκλασάτων» Βαλκανίων εκλεκτών της Ουάσιγκτον πραγματοποιήθηκε χτες στη Ν. Υόρκη κλειστή συζήτηση, στην οποία παραβρέθηκαν και οι Μ. Ολμπράιτ, Ρ. Χόλμπρουκ, Χ. Σολάνα και Μ. Αχτισάρι. Θέμα της συζήτησης ήταν το μέλλον των Βαλκανίων...