Η Ελένη Χατζηαργύρη, η αξιαγάπητη Λέλα, όπως τη φώναζαν οι οικείοι της, οι παλιοί φίλοι και ομότεχνοι της γενιάς της, δε μένει πια εδώ... Μένει, όμως, το φωτεινό της πρόσωπο, η απέριττη γυναικεία καλαισθησία της, η αρχοντική θηλυκότητά της, το χαμόγελο, ο ήχος της γεμάτης, βαθιάς και ζεστής φωνής της, που ήταν ένα από τα πολλά χαρίσματά της. Μένουν οι φωτογραφίες των αμέτρητων θεατρικών «πορτρέτων», που έπλασε αυτή η σπουδαία ηθοποιός. Μια ηθοποιός, της οποίας τη «μοναδικότητα», ως φιζίκ, υποκριτικό στιλ και φωνή, θαύμαζε ο Αγγελος Τερζάκης, και η οποία, όπως λεγόταν, υπήρξε «ο μεγάλος έρωτας» του δασκάλου της, του Καρόλου Κουν. «Ερωτας», που εκδηλωνόταν με χάδια του στα πλούσια μαλλιά της, με νυχτερινούς και υπό βροχή ακόμα περιπάτους μαζί της, όπως η ίδια εξομολογούνταν σε μια συνέντευξή της. «Ερωτας» πλατωνικός, καθώς η Λέλα ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε - με κουμπάρο, μάλιστα, τον Κουν - έναν «συνομιλητή» των θεατρικών οραμάτων του Κουν. Τον αριστερών ιδεών πεζογράφο Κώστα Χατζηαργύρη, ο οποίος ασχολήθηκε λίγο και με τη θεατρική γραφή.

Η Ελένη Χατζηαργύρη γεννήθηκε στη Χαλκίδα. Μαθήτρια του Γυμνασίου ακόμη, ονειρεύτηκε να βρεθεί κι εκείνη ανάμεσα στην πρώτη ομάδα ερασιτεχνών που «εκγύμναζε» ο Κουν στην άτυπη, αρχικά, «σχολή» του για να γίνουν ηθοποιοί στο θέατρο που ονειρευόταν να δημιουργήσει. Στις αρχές της Κατοχής, με παρότρυνση και τη βοήθεια της γυναίκας του συγγραφέα και μεταφραστή Μανώλη Σκουλούδη, η νεαρή και συνεσταλμένη - συνεσταλμένη έμεινε μέχρι τέλους - Λέλα προσέγγισε τον Κουν κι εκείνος τη δέχτηκε σαν μαθήτριά του.

Ενθαρρημένος από την ίδρυση του ΕΑΜ, ο Κουν στις αρχές του 1942 υλοποιεί το όνειρό του. Δημιουργεί το «Θέατρο Τέχνης», το οποίο αρχικά στεγάζεται στο θέατρο «Αλίκη». Την περίοδο 1942-1943, ο Κουν ανεβάζει κλασικό ρεπερτόριο και η Ελένη Χατζηαργύρη παίρνει το «βάπτισμα του πυρός», παίζοντας στο «Σουάνεβιτ» του Στρίντμπεργκ, στο πιραντελικό «Ετσι είναι αν έτσι νομίζετε», στο ιψενικό «Ρόσμερσχολμ», στο «Πρώτο έργο της Φάννυ» του Μπέρναρντ Σω και στο «Κωνσταντίνου και Ελένης» του Γιώργου Σεβαστίκογλου και ξεχωρίζει με τη σκηνική παρουσία και την υποκριτική της.

Το 1943 γίνεται μέλος του ΣΕΗ. Τον ίδιο χρόνο, μια ομάδα ΕΑΜιτών ηθοποιών, μεταξύ των οποίων και ο Μάνος Κατράκης, ρισκάρουν να ανεβούν στη Θεσσαλονίκη και να δημιουργήσουν μια θεατρική ομάδα με την επωνυμία «Κρατικό Θέατρο Θεσσαλονίκης», η οποία με το δικό της τρόπο να βοηθήσει τον απελευθερωτικό αγώνα. Στο «Κρατικό Θέατρο Θεσσαλονίκης» (το οποίο υπήρξε ο «σπόρος» δημιουργίας, ο «πρόδρομος» του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος), συμμετείχε και η Ελένη Χατζηαργύρη, παίζοντας στην παλαμική «Τρισεύγενη» και σιλλερική «Λουίζα Μύλλερ».

Το 1944, μετά την απελευθέρωση, επιστρέφει στο «Θέατρο Τέχνης». Παίζει στο «Βυθό» του Γκόρκι και έπειτα στις «Χοηφόρες» του Αισχύλου. Ακολούθησαν συνεργασίες με τους σπουδαιότερους θιάσους της εποχής. Της «μυθικής» Μαρίκας Κοτοπούλη, της Κατερίνας Ανδρεάδη, της οποίας αρκετές παραστάσεις σκηνοθέτησε ο Κουν, των Αιμίλιου Βεάκη - Γιώργου Παππά. Και άλλες συνεργασίες της με το «Θέατρο Τέχνης», στο οποίο «πηγαινοερχόταν για δέκα χρόνια», όπως έλεγε.

Πολλοί οι μεγάλοι ρόλοι που ερμήνευσε σε κλασικά έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Εργα, που «ακονίζουν» το πνεύμα, το ήθος και ύφος, τα εκφραστικά μέσα του ηθοποιού, τον «εθίζουν» στα μεγάλα και σπουδαία, τα οποία διδάσκουν, αλλά και απαιτούν εργατικότητα και πειθαρχία. Πολλοί οι ρόλοι που ερμήνευσε κατά τη μακρόχρονη συνεργασία της με το Εθνικό Θέατρο, αλλά και στο ελεύθερο θέατρο, από το 1983 και εντεύθεν. Η τελευταία μεγάλη ερμηνεία της και «ο πιο αγαπημένος ρόλος της», ήταν στο έργο «Η κυρία Κλάιν» (θεατρική βιογραφία της φημισμένης ψυχολόγου του 20ού αιώνα). Ερμηνεία, που ακτινοβολούσε τα παρακάτω λόγια της:

«Είμαι άνθρωπος της πειθαρχίας και η πειθαρχία έπαιξε ρόλο στο θέατρο και στη ζωή μου. Πειθαρχία όχι για μένα, αλλά για τους άλλους. Πειθαρχώ επειδή σέβομαι τον άλλο, εκείνον που με εμπιστεύτηκε. Δεν έκανα μπάνιο στην Επίδαυρο για να μην πατήσω κανέναν αχινό, όπως μου έλεγε η Παξινού, και κουτσαίνω στην παράσταση. Δεν καθόμουν στον ήλιο, δεν έπινα κρύο νερό, δεν ξενυχτούσα. Προσπάθησα και προσπαθώ να είμαι πάντα εντάξει με τους άλλους και με τον εαυτό μου. Συνάντησα σημαντικούς ανθρώπους που με πίστεψαν και δε θέλησα να τους απογοητεύσω. Αφού με διάλεξε ο Κουν, ο Ροντήρης, ο Μινωτής, ο Σολομός, ο Μουζενίδης, ο Μιχαηλίδης και τόσοι άλλοι, μόνο για τύχη μπορώ να μιλάω. Την πειθαρχία, μου τη δίδαξαν οι άνθρωποι που συναναστράφηκα. Είναι βέβαια και θέμα χαρακτήρα. Είμαι και άνθρωπος του καθήκοντος. Το "πρέπει" είναι για μένα πολύ σημαντικό. Και ακούω, ακούω τον άλλον, με ενδιαφέρει η γνώμη του», έλεγε η ηθοποιός και για σαράντα περίπου χρόνια δασκάλα ηθοποιών.

Και αυτά τα λόγια της αλησμόνητης Ελένης Χατζηαργύρη είναι το μεγαλύτερο «μάθημά» της για τους νέους ηθοποιούς. Για κάθε νέο ηθοποιό, που όσο ταλέντο και τύχη κι αν έχει, αν δεν αφουγκραστεί τη διδαχή αυτών των λόγων της, δε θα ανταποκρίνεται στο βαθύτερο χρέος του λειτουργήματός του: Να ποιεί ήθος ανθρώπου και καλλιτέχνη.