Σε «εσωτερική» υπόθεση, που λύνεται, δηλαδή «κουκουλώνεται» από τα ίδια τα όργανά της, έχει μετατραπεί η ευθεία παραβίαση δικαιωμάτων και ελευθεριών του πολίτη από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.) διαπιστώνει ακόμη και ο Συνήγορος του Πολίτη(ΣτΠ)! Ο έλεγχος σοβαρών παραπτωμάτων και αδικημάτων, που ξεκινούν από καταχρηστική συμπεριφορά και φτάνουν μέχρι βασανισμό ή θανάσιμο τραυματισμό, στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν καταλήγει στην αλήθεια, εξαιτίας της απροθυμίας της ΕΛΑΣ να ελέγξει πειθαρχικά τα στελέχη της. Οι πολίτες παραμένουν απροστάτευτοι μπροστά στον... υπερβάλλοντα ζήλο των αστυνομικών αρχών.

«Δεν προέκυψαν ευθύνες στελεχών», είναι η συνηθέστερη κατάληξη ερευνών μετά από αναφορές και καταγγελίες πολιτών για παραβίαση των δικαιωμάτων τους από τα αστυνομικά όργανα, όπως μας πληροφορεί με «πίκρα» πόρισμα του ΣτΠ σχετικά με την «πειθαρχική - διοικητική διερεύνηση καταγγελιών σε βάρος αστυνομικών υπαλλήλων». Βέβαια το περιεχόμενο και τα συμπεράσματα του πορίσματος συντάσσονται κάτω από το πρίσμα της καθεστωτικής λογικής ότι η ελευθερία του πολίτη μπορεί νομίμως να περιορίζεται «σε όση έκταση συντρέχει ανάγκη θεραπείας του δημοσίου συμφέροντος», όπως αυτό προσδιορίζεται σήμερα από την άρχουσα τάξη. Αλλά «ας είμαστε όμως ρεαλιστές» - επισημαίνει ο ΣτΠ - αφού «από καμία αστυνομία του κράτους δεν απουσιάζουν τα κρούσματα αυθαιρεσίας, αναξιοπρέπειας και βαναυσότητας σε βάρος των πολιτών»...

Σύμφωνα με το πόρισμα που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα και το οποίο μελετά την πορεία και την εξέλιξη 176 τέτοιων καταγγελιών τα τελευταία πέντε χρόνια, η ΕΛΑΣ «υπολείπεται ακόμη σοβαρά στον σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών». Επιγραμματικά συμπεραίνεται:

• Η παράλειψη άσκησης Ενορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) σε περιπτώσεις που υπήρχαν εξαρχής ή προέκυψαν στην πορεία στοιχεία ικανά να θεμελιώσουν άσκηση πειθαρχικής δίωξης.
• Η καταγραφή σοβαρότατων μορφών παραβίασης των κανόνων αποδεικτικής διαδικασίας (παράλειψη μνείας και αξιολόγησης αποδεικτικών μέσων).
• Η επιλεκτική αξιοποίηση των διαθέσιμων αποδεικτικών μέσων, κάτι που αφήνει περιθώρια εξαγωγής των επιθυμητών συμπερασμάτων.
• Η έλλειψη ενημέρωσης του θύματος για τη διενεργηθείσα έρευνα.
• Η υπέρμετρη χρήση της άτυπης έρευνας και η ευρύτατη χρήση της αποχής από την επιβολή κύρωσης για λόγους «συμφέροντος της υπηρεσίας».

Σύμφωνα με το πόρισμα του ΣτΠ, οι πιο συνηθισμένες καταγγελίες αφορούν τη συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων κατά τη διενέργεια ελέγχων, κατά την προσαγωγή πολιτών για εξακρίβωση σε αστυνομικά τμήματα καθώς και κατά την κράτησή τους εκεί. Αρκετές καταγγελίες υπάρχουν για παραβίαση ασύλου κατοικίας, παραβίαση της εμπιστευτικότητας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και μεροληπτική ή πλημμελή άσκηση των καθηκόντων των αστυνομικών οργάνων. Πολλοί πολίτες που προσέφυγαν στον ΣτΠ διαμαρτύρονταν για βιαιοπραγία, απειλές, ενίοτε και ένοπλες, ειρωνείες, φραστικές επιθέσεις και εξύβριση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣτΠ, σε ελάχιστες περιπτώσεις, η ΕΛΑΣ διαπίστωσε ευθύνες των στελεχών της. Δε διετάχθησαν ΕΔΕ για: σωματικές βλάβες, παραβίαση του ασύλου κατοικίας, παράνομη σύλληψη και κατακράτηση, καταχρηστική κατασταλτική εξουσία που προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Πολλές δε υποθέσεις που ανέλαβε να ελέγξει ο ΣτΠ, όπως η καταγγελία για θανάσιμο τραυματισμό Αλβανού υπηκόου από αστυνομικό, τέθηκαν στο αρχείο λόγω αναρμοδιότητας του ΣτΠ, άλλες δεν περαιώθηκαν, ενώ άλλες για τις οποίες ο ΣτΠ ζήτησε την επανάληψη της έρευνας, συνάντησαν την άρνηση της ΕΛ.ΑΣ.. Εξαιρετικά λίγες υποθέσεις, στις οποίες διαμεσολάβησε ο ΣτΠ, κατέληξαν σε καταλογισμό ευθυνών και επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων. Πολλές καταγγελίες «λύθηκαν» επειδή άλλοι αστυνομικοί τις διέψευσαν και ο καταγγέλλων δεν είχε τη δυνατότητα να επαληθεύσει τους ισχυρισμούς του, επειδή, για παράδειγμα, το περιστατικό έλαβε χώρα εντός του αστυνομικού τμήματος, σε ερημική τοποθεσία ή αργά τη νύχτα.

Για τη «θεραπεία» των αυθαιρεσιών της ΕΛ.ΑΣ., στο πλαίσιο «φυσικά» του ρεαλισμού που υιοθετεί στο πόρισμά του, ο ΣτΠ προτείνει: Να ανατίθενται οι εσωτερικές έρευνες σε αξιωματικό άλλης διεύθυνσης. Να εφαρμόζεται το μέτρο της προσωρινής μετακίνησης του οργάνου σε βάρος του οποίου ασκείται ΕΔΕ για πειθαρχικό παράπτωμα. Τέλος να ενημερώνεται το θύμα για την πορεία και εξέλιξη της έρευνας και να ικανοποιείται υλικά.