Καθ' οδόν: Στη Ρόδο
Κυριακή 24 Οχτώβρη 2004
Η ψευδαίσθηση ενός χαμένου μυστηρίου

Eurokinissi

Εντελώς διαφορετικό το ...τοπίο, στο Φαληράκι
Ο γέροντας κάθεται σκυφτός με τα μεγάλα του γυαλιά και προσπαθεί να διαβάσει την εφημερίδα. Μάλλον είναι τοπικός Τύπος, αφού δεν την αναγνωρίζω με την πρώτη ματιά, ενώ διακρίνω σε έναν από τους τίτλους το όνομα του νησιού της Ρόδου, όπου και τώρα βρισκόμαστε. Φτιάχνει ξανά και ξανά τα γυαλιά. Είναι δύσκολο να διακρίνει τα μικρά αυτά γράμματα. Τον πλησιάζω, κοντοστέκομαι μπροστά του. Δε θέλω, είναι αλήθεια, να τον ενοχλήσω. Τελικά το παίρνω απόφαση: «Είστε από 'δω;», τον ρωτάω. Ο παππούς, ούτε που με κοιτάει. Επαναλαμβάνω την ερώτηση. Νωχελικά γυρίζει το κεφάλι του, ίσα που να με βλέπει. «Ναι», λέει και επιστρέφει στο ανάγνωσμά του.

Πίσω του, η βαβούρα του λιμανιού δε λέει να σταματήσει. Τα αυτοκίνητα τρέχουν πέρα - δώθε γύρω από κάποιο μεγάλο πλοίο. Αλλα αποβιβάζονται και άλλα επιβιβάζονται. Μοιάζουν με τις μέλισσες γύρω απ' τη φωλιά τους. Και οι άνθρωποι, όπως τα μυρμήγκια, φορτωμένα με κάθε είδους αποσκευές, βρίζουν και βρίζονται. Ολοι θέλουν να κάνουν κάτι, αλλά ο καθένας μόνος του. Τουλάχιστον, τα μυρμήγκια συνεργάζονται...

«Πες μου», λέει ξαφνικά ο γέρος, χωρίς καν να στρέψει το κεφάλι του, «είναι δυνατόν αυτό το νησί να γεννήθηκε από την Αφροδίτη, τη θεά της ομορφιάς; Είναι αυτό που βλέπεις..."ομορφιά"; Τουλάχιστον, δεν ήταν πάντα έτσι...». Ξαναγύρισε στην εφημερίδα του και δε μου ξαναμίλησε. Δε χρειαζόταν, όμως, να πει περισσότερα για να μου κινήσει την περιέργεια...

Η πόλη

Μια όψη του παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου
Τα τείχη υψώνονται κατά μήκος της παραλίας. Στο εσωτερικό τους, μια ολόκληρη πολιτεία από 6.000 Ροδίτες - και όχι μόνο - ζουν σε μια σύγχρονη πόλη, αλλά σε μεσαιωνικά σπίτια. Η παλιά πόλη της Ρόδου, αποτελεί μνημείο, αξιοθέατο, με τα επιβλητικά κτίρια, τις υπέροχες καμάρες, το μεσαιωνικό της χρώμα. Χτίστηκε την περίοδο που οι Ιωαννίτες Ιππότες εγκαταστάθηκαν, στα 1309, στη Ρόδο. Εμειναν στο νησί για δύο αιώνες. Τα κτίρια, αν και καταστράφηκαν ολοσχερώς, αναστηλώθηκαν πλήρως την περίοδο της ιταλικής κατοχής των Δωδεκανήσων, στα τέλη της δεκαετίας του '30.

Η ώρα είναι έντεκα το πρωί. Περπατάμε μέσα στην παλιά πόλη. Το μόνο που θυμίζει την περίοδο των Ιπποτών, είναι τα κτίρια. Κτίρια που έχουν γίνει εμπορικά μαγαζιά, μαγαζιά τουριστικών ειδών, καφετερίες, μπαρ. Η παλιά πόλη είναι μια απέραντη αγορά, ένα παζάρι, που όμως, καμιά από τις υψηλές τιμές δεν παζαρεύεται.

Ανθρωποι με το «φορεμένο» χαμόγελο, έτοιμοι να σε εξυπηρετήσουν τη στιγμή που πατάς το πόδι σου μπροστά από το μαγαζί που εργάζονται. Περίμεναν όλο το χρόνο αυτό το καλοκαίρι, για να ζήσουν τον υπόλοιπο χρόνο. Και τον επόμενο χρόνο, πάλι τα ίδια.

Ανεβαίνουμε την οδό των Ιπποτών. Δεκάδες τουρίστες, πριν από εμάς έχουν πάρει τον ίδιο δρόμο. Προχωρούμε προς το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Με τη φαντασία μας πλάθουμε εικόνες της εποχής. Μπαίνουμε στο παλάτι. Οι λέξεις είναι μικρές να περιγράψουν τη μαγεία που μόλις ένα κτίριο - και μάλιστα από πέτρα - μας προσφέρει απλόχερα. Εκεί, αν προσπαθήσεις λίγο, ξεφεύγεις από την πεζότητα των τουριστικών «ατραξιόν». Πεζότητα, όμως, που είναι τόσο πραγματική και τόσο αληθινή, όσο και οι αλυσίδες των αιχμαλώτων των φεουδαρχών της περιόδου εκείνης.

Ανατολικά της ...Εδέμ

Η ακρόπολη της Λίνδου και στα «πόδια» της η παραλία
Ταξιδεύουμε ανατολικά της Ρόδου. Εδώ δεσπόζουν τα τουριστικά μεγαλοξενοδοχεία. Στο «γνωστό» Φαληράκι, η παραλία πολιορκείται από τρία μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Τα μπαρ και οι καφετερίες είναι παντού.

Προχωράμε τον ίδιο δρόμο, για να καταλήξουμε στη Λίνδο. Από την Ακρόπολη, βλέπουμε τη Μικρά Ασία. Μια μοναδική φυσική ομορφιά, που όσο και αν προσπαθήσει ο άνθρωπος δε θα καταστραφεί. Το γαλάζιο της θάλασσας, προσπαθεί να ενωθεί με το μπλε του ουρανού, αλλά το καφετί περίγραμμα των βουνών σφηνώνεται ανάμεσά τους. Σαν ένας κακός συγγενής, που ποτέ δε θα επιτρέψει στους δύο αγαπημένους να γίνουν ένα.

Πίσω, στην πόλη της Λίνδου, το παζάρι έχει στηθεί για τα καλά και φτάνει μέχρι έξω από την είσοδο της Ακρόπολης. Ολα πουλιούνται και όλα αγοράζονται σε αυτό το μαγευτικό μέρος. Οχι όμως και η μαγεία.

Πίσω στη φύση

Ολα αλλάζουν ταξιδεύοντας στη δυτική πλευρά του νησιού. «Αφήνω πίσω τις αγορές και τα παζάρια», όπως θα έλεγε και ο Νικόλας Ασιμος. Το ξεπούλημα σταματά στην Ιξιά - το μέρος όπου μένουν διάφοροι διάσημοι. Δέκα χιλιόμετρα μετά, τίποτα δε θυμίζει τη Ρόδο.

Μέσα από μια μοναδική διαδρομή μέσα στο πράσινο φτάνουμε στο εντυπωσιακό κάστρο του Μονόλιθου. Χτισμένο στην κορυφή ενός βράχου με θέα το Αιγαίο, σε τίποτα δε θυμίζει το παλιό φρούριο. Μόνο ένα μέρος του τείχους ακόμη βαστάει, ερεθίζοντας το χρόνο, όπως η αλογόμυγα το άλογο.

Ενας ...τουριστικός οδηγός

Μεσαιωνικός δρόμος (σημερινή οδός Αγ. Φανουρίου)
Πολλά από αυτά που είδαμε, δεν τα 'παμε. Για παράδειγμα την κοιλάδα με τις πεταλούδες. Αλλά τι να πεις, όταν για να θαυμάσεις μια εξαιρετική λειτουργία της φύσης, οφείλεις να πληρώσεις ένα τσουχτερό εισιτήριο; Εχει νόημα, να σχολιάσεις τα αυτονόητα;

Πολλά από αυτά που είπαμε, δε θα θέλαμε να τα είχαμε δει. Ομως, ο παππούς με την εφημερίδα κάτω από τα χοντρά γυαλιά του, μας βοήθησε να διαβάσουμε τα ψιλά αυτά γράμματα, που αυτός δεν μπορεί λόγω της ηλικίας του, αν και τα γνωρίζει πολύ καλά. Η επίσκεψη σε ένα μέρος δεν έχει σημασία, όταν δε βλέπεις τι κάνει ο κόσμος, πώς περνάει τις μέρες του, πώς κυλά η ζωή του. Και στη Ρόδο, η ζωή το καλοκαίρι είναι το κυνήγι του «πράσινου θεού» - όπως αποκαλούν οι Αμερικανοί το χρήμα - και το χειμώνα απλά περιμένοντας το καλοκαίρι. Μόνη εξαίρεση, οι κάτοικοι της δυτικής πλευράς. Αυτοί ακόμη ζουν από τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Οσο, όμως, ο «πράσινος θεός», κυριαρχεί στη θεά Αφροδίτη, η Ρόδος, θα είναι, δυστυχώς, απλά ένας τουριστικός οδηγός και τίποτα παραπάνω... Κρίμα...



Τα δώματα των σπιτιών της Λίνδου

Κώστας ΤΡΑΚΟΣΑΣ