ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟ ΤΣΟΥΝΑΜΙ ΣΕ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ
«Φυσικά» - και μη - δεινά
Κυριακή 16 Γενάρη 2005

Associated Press

Η καταστροφή που προκάλεσε ο σεισμός και το τσουνάμι υπήρξε «φυσική». Μόνο; Γιατί επλήγησαν κύρια οι φτωχοί κάτοικοι των ακτών στις πληγείσες χώρες της Ασίας και της Αφρικής; Γιατί οι κυβερνήσεις τους τους άφησαν στο έλεος των κυμάτων; Γιατί δεν υπήρχε εγκαταστημένο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης; Γιατί οι χιλιάδες άνθρωποι που χάθηκαν και τα εκατομμύρια που βυθίστηκαν στη φτώχεια ζούσαν σε τόσο ευάλωτες περιοχές; Γιατί οι κυβερνήσεις χωρών, όπως η Ινδονησία ή η Σρι Λάνκα ανέθεσαν τις επιχειρήσεις διάσωσης και διανομής βοήθειας στους στρατούς τους; Γιατί άργησε τόσο η προσέγγιση των περιοχών που χτυπήθηκαν; Γιατί οι δυτικές κυβερνήσεις άργησαν τόσο να αντιδράσουν; Γιατί υπήρξαν «τσιγκούνικες» και η βοήθεια που πρόσφεραν - ασύγκριτα χαμηλότερη από τις στρατιωτικές τους δαπάνες - υπήρξε ποσοστιαία συγκριτικά πολύ μικρότερη από αυτή που πρόσφεραν οι απλοί άνθρωποι; Γιατί οι τοπικές κυβερνήσεις φέρθηκαν με τέτοια δουλικότητα στους τουρίστες και με τόση περιφρόνηση στους κατοίκους τους; Γιατί παρά την προσφορά «παγώματος» των χρεών από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τους δανειοδότες, οι πληγείσες χώρες διστάζουν να δεχτούν τις προτεινόμενες συμφωνίες; Γιατί δεν παραγράφονται τα χρέη, γιατί επιβάλλονται νέοι όροι για «το άνοιγμα των αγορών» πριν υπάρξει μορατόριουμ;

Ερωτήματα που είναι αδύνατο να απαντηθούν, αν κανείς δε συνεκτιμήσει ότι η καταστροφή που προκάλεσαν τα φυσικά φαινόμενα της 26ης Δεκεμβρίου 2004, ο σεισμός των 9 Ρίχτερ και το τσουνάμι που τον ακολούθησε, εντάθηκε σε καθοριστικό βαθμό από τα χαρακτηριστικά μιας άλλης «φύσης»: αυτής του καπιταλιστικού συστήματος, της εκμετάλλευσης των ανθρώπων - και του ανθρώπινου πόνου - στην επιδίωξη του μέγιστου κέρδους. Ο ωμός και κυνικός διαγκωνισμός για τον τρόπο διανομής και τα αντισταθμιστικά ωφελήματα της «βοήθειας», η οργανική ένταξή της από την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της στο λεγόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», η επιχείρηση «επαναπροσέγγισης ΗΠΑ - ΟΗΕ», η υψηλή «καθοδήγηση της ανοικοδόμησης» για την οποία κάνει λόγο ο Τζέιμς Γούλφενσον, πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, η εκβιαστική υπαγόρευση των όρων οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των πληγεισών χωρών - αντικειμένων διαρκούς εκμετάλλευσης, εν μέσω της τρομακτικής ανθρώπινης καταστροφής που βιώνουν, δεν προέκυψαν ξαφνικα. Η συναισθηματική, «φιλανθρωπική» αντιμετώπιση της τραγωδίας, ή η «ηθική αγανάκτηση» δεν αρκούν...