Ηταν 12 Μάρτη... όταν ο 73χρονος Σταύρος Κουγιουμτζής ξεκίνησε το στερνό ταξίδι. Σύμπτωση τραγική, καθώς ο ξαφνικός θάνατός του (12/3) έπειτα από καρδιακό επεισόδιο έμελλε να έρθει ακριβώς τη μέρα που αναφέρει το πολυτραγουδισμένο τραγούδι του. Η κηδεία του σπουδαίου λαϊκού συνθέτη έγινε χτες στην Καλαμαριά, δημοτική δαπάνη.

Με το μοναδικό μουσικό ήθος του ο Στ. Κουγιουμτζής δημιούργησε τραγούδια σπάνιας ομορφιάς, που τον καθιέρωσαν σαν ξεχωριστό, βαρύνουσας σημασίας δημιουργό στη νεότερη ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Στη μακρά, γόνιμη πορεία του έγραψε περισσότερα από 200 τραγούδια, που τα περισσότερα έγιναν μεγάλες επιτυχίες, αγκαλιάζοντας πλατιά κοινωνικά στρώματα. Ανάμεσά τους κομμάτια όπως τα «Κάπου νυχτώνει», «Ενας κόμπος η χαρά μου», «Οταν ανθίζουν πασχαλιές», «Τώρα που θα φύγεις», «Μη μου θυμώνεις μάτια μου», «Το σακάκι μου κι αν στάζει», «Ηταν πέντε, ήταν έξι», «Χρόνια σαν βροχή», «Σου στέλνω χαιρετίσματα», «Με έκοψαν με χώρισαν στα δυο», κ.ά.

Μικρασιάτης στην καταγωγή, ο Στ. Κουγιουμτζής γεννήθηκε το 1932 και μεγάλωσε σε μια φτωχογειτονιά στο Επταπύργιο στη Θεσσαλονίκη. Ανδρώθηκε μέσα στην προσφυγιά, στη φτώχεια, στον αγώνα για επιβίωση. Τα πρώτα τραγούδια που τον συγκινούν είναι όσα άκουγε από τους πρόσφυγες. Τα σμυρναίικα, τα τραγούδια του Τσιτσάνη, του Βαμβακάρη και άλλων λαϊκών δημιουργών ρίχνουν τους πρώτους σπόρους στην ψυχή του. Στα 15 του γοητεύεται από το πιάνο και γράφεται στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Παράλληλα με τις μουσικές σπουδές του ακούει και μαγεύεται από τα λαϊκά τραγούδια, ενώ από το 1952 για βιοποριστικούς λόγους εργάζεται ως πιανίστας σε νυχτερινά κέντρα της Θεσσαλονίκης. Το 1960 γράφει το πρώτο του τραγούδι, το «Περιστεράκι», με ερμηνεύτρια την Ζ. Κουρούκλη. Ακολουθούν το «Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά» και το «Μη μου θυμώνεις μάτια μου» (με ερμηνευτή τον Γ. Πουλόπουλο).

Το 1967, στην Αθήνα, ο Στ. Κουγιουμτζής ξεκινά τη συνεργασία του με τον Γιώργο Νταλάρα, ο οποίος ερμηνεύει το πασίγνωστο «Να 'τανε το '21» (στίχοι Σώτιας Τσώτου). Είναι η αρχή μιας σειράς μεγάλων επιτυχιών, οι περισσότερες με τον Γ. Νταλάρα και την Χαρούλα Αλεξίου. Τραγούδια του ερμηνεύουν επίσης οι Αν. Βίσση, Β. Μοσχολιού, Αντ. Καλογιάννης, Γ. Πάριος, Δ. Μητροπάνος, Γ. Καλατζής, Ελ. Αρβανιτάκη, καθώς και η σύντροφος της ζωής του Αιμιλία Κουγιουμτζή. Υπήρξε από τους πρώτους συνθέτες που μελοποίησαν ελληνική ποίηση: Ελύτη, Σεφέρη, Παπαδιαμάντη, Βάρναλη, Σαχτούρη, Χριστιανόπουλου, Ριτσιώνη... Παρότι υπήρξε και εξαιρετικός στιχουργός συνεργάζεται με σπουδαίους στιχουργούς όπως οι Μ. Ελευθερίου, Λ. Παπαδόπουλος, Α. Δασκαλόπουλος, Μ. Μπουρμπούλης, Κ. Βίρβος, κ.ά. Από το 1988 ζούσε στη Θεσσαλονίκη.

• «Τον αγαπούσα, τον θαύμαζα, τον εμπιστευόμουν απόλυτα», αναφέρει αποχαιρετώντας τον ο Μ. Θεοδωράκης. «Γλυκύτατος μελωδός και γλυκύτατος άνθρωπος, ο Σταύρος Κουγιουμτζής δούλεψε σε όλη του τη ζωή, συχνά μέσα σε αντίξοες συνθήκες, διατηρώντας πάντα την εντιμότητα, αξιοπρέπεια, σεμνότητά του, αλλά και την ποιότητα του έργου του, που μένει για πάντα πολύτιμη κληρονομιά, κυρίως στη νεολαία μας».
• «Ολοι μας αποχαιρετούμε έναν πολύ μεγάλο συνθέτη, έναν σπουδαίο μουσικό, έναν ξεχωριστό άνθρωπο, που αντίθετα με την εποχή όσο περνούν τα χρόνια τόσο θα μεγαλώνει η αξία του έργου του», αναφέρει ο Γ. Νταλάρας αποχαιρετώντας «τον πνευματικό πατέρα» του. Και σημειώνει πως αφήνει «πίσω του να αιωρούνται στη θολή ατμόσφαιρα των ημερών μας τα φωτεινά τραγούδια του, κομμάτια της ευγενικής και εύθραυστης καρδιάς του».