Associated Press |
Sportidea |
Η ομάδα και η προστασία του συμφέροντός της είναι προμετωπίδες που χωρούν πολλές ερμηνείες. Τι είναι η ομάδα, τι αντιπροσωπεύει και ποια είναι η προστασία; Γιατί χρειάζεται, ποιος την αποφασίζει, πώς εκτελείται; Ολα αυτά δεν είναι αφηρημένα και γενικά αλλά πολύ απτά και συγκεκριμένα. Στην πραγματικότητα - και πέρα από τη ρομαντική διάθεση του φιλάθλου - οι ομάδες αποτελούν ιδιοκτησία κεφαλαιοκρατών, επιχειρήσεις με βασικό σκοπό το κέρδος. Αρα η προστασία συνδέεται ή ταυτίζεται με τα συμφέροντα που διακυβεύονται, καθ' οιονδήποτε τρόπο... Στην αρένα αυτή, λοιπόν, όπου τίποτα δεν είναι τυχαίο και χωρίς αντίτιμο, περιττεύουν αρχές όπως ευγενής άμιλλα, αναγνώριση του αντιπάλου κλπ., και επιβάλλονται απόψεις και συμπεριφορές (π.χ., επίδειξη δύναμης μέσω της βίας), οι οποίες συνάδουν και εξυπηρετούν το σύστημα.
Μέχρι σήμερα στον «κόσμο» του ποδοσφαίρου έχουν χαθεί ανθρώπινες ζωές. Είτε από φαινόμενα βίας, είτε από παραλείψεις (με βασική αιτία το κέρδος), είτε από συνδυασμό και των δύο. Θανατηφόρο μείγμα που έχει στιγματίσει το ποδόσφαιρο και τους εμπλεκόμενους σ' αυτό.
ΧΕΪΖΕΛ (ΒΕΛΓΙΟ), 1985:
Αναμφίβολα η τραγωδία στο γήπεδο των Βρυξελλών κατά τη διάρκεια του τελικού στο Κύπελλο Πρωταθλητριών μεταξύ Λίβερπουλ και Γιουβέντους, που κόστισε τη ζωή σε 39 άτομα, αποτελεί μια από τις πιο μαύρες σελίδες των τελευταίων ετών. Και αυτό που την κάνει πιο τραγική είναι ότι όλος ο κόσμος παρακολουθούσε σε ζωντανή μετάδοση ανθρώπους να ξεψυχάνε στις εξέδρες. Τα επεισόδια μεταξύ Εγγλέζων και Ιταλών, αποτέλεσμα της βεντέτας (που είχε αρχίσει ένα χρόνο πριν στη Ρώμη στον τελικό Λίβερπουλ - Ρόμα), είχαν αποτέλεσμα 39 Ιταλοί φίλαθλοι να μη γυρίσουν ποτέ σπίτια τους. Και όλα αυτά γιατί κάποιοι μπροστά στα συμφέροντά τους δεν υπολόγισαν τίποτα. Η απόφαση της ΟΥΕΦΑ να ορίσει ένα τέτοιο παιχνίδι σε γήπεδο που εκείνη την περίοδο βρισκόταν υπό ανακατασκευή, τα ανύπαρκτα μέτρα ασφάλειας και κυρίως η αλόγιστη διακίνηση των εισιτηρίων εξαιτίας της μαύρης αγοράς, με αποτέλεσμα Ιταλοί οπαδοί να βρεθούν μαζί με Εγγλέζους σε μια εξέδρα που θεωρούνταν ουδέτερη, συντέλεσαν στο μοιραίο. Οταν ξεκίνησαν τα επεισόδια πολλοί ήταν αυτοί που προσπάθησαν να φύγουν με αποτέλεσμα να συνωστίζονται σε ένα σημείο. Ενα τοίχωμα κατέρρευσε και πλέον για κάποιους ήταν ήδη αργά. Σήμερα, 20 χρόνια μετά, πολλοί προσπαθούν να πείσουν την κοινή γνώμη ότι αυτό αποτέλεσε σημείο μηδέν τουλάχιστον για την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία προκειμένου να αλλάξουν τα πράγματα. Ομως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική και ίσως από καθαρή τύχη δεν έχουμε θρηνήσει τουλάχιστον στην Ευρώπη ανάλογη τραγωδία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η διοργάνωση του Τσάμπιονς Λιγκ και του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ που η ίδια η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία προβάλλει σαν πρότυπα λειτουργίας. Παρ' όλα αυτά τα επεισόδια στη Ρώμη (σε αγώνες της Ρόμα), το μαχαίρωμα του Αγγλου οπαδού στην Κωνσταντινούπολη, οι εθνικιστικές εξάρσεις εκατέρωθεν στους αγώνες Φενερμπαχτσέ-Παναθηναϊκού δείχνουν ότι και σε αυτές τις διοργανώσεις κάτι δεν είναι όπως φαίνεται.
ΧΙΛΣΜΠΟΡΟ (ΑΓΓΛΙΑ), 1989
ΦΟΥΡΙΑΝΙ (ΓΑΛΛΙΑ), 1992
ΜΑΤΕΟ ΦΛΟΡΕΣ (ΓΟΥΑΤΕΜΑΛΑ), 1996:
Οι τραγωδίες στο Χίλσμπορο και οι αντίστοιχες στην Κορσική και στη Γουατεμάλα αποτελούν κλασικά παραδείγματα για τις ζωές που χάνονται προκειμένου κάποιοι να βάλουν στην τσέπη τους κάτι παραπάνω. Το 1989 στο Σέφιλντ διεξάγεται ο ημιτελικός του Κυπέλλου Αγγλίας μεταξύ Λίβερπουλ και Νότιγχαμ. Η ανεξέλεγκτη προσέλευση των φιλάθλων των «κόκκινων» (υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 5.000 είχαν ταξιδέψει μόνο από το Λίβερπουλ) είχε αποτέλεσμα την κατάρρευση της εξέδρας και απολογισμό 95 νεκρούς και 300 τραυματίες. Ανάλογη είναι και η περίπτωση στην Μπαστιά της Γαλλίας, τρία χρόνια αργότερα, όπου στον ημιτελικό του Κυπέλλου μεταξύ της ομώνυμης ομάδας και της Μαρσέιγ η εξέδρα λόγω υπεράριθμων καταρρέει παρασύροντας στο θάνατο 18 άτομα. Τρία χρόνια αργότερα ακολουθεί νέα τραγωδία, αυτή τη φορά εκτός Ευρώπης. Στη Γουατεμάλα διεξάγεται ο αγώνας της χώρας με την Κόστα Ρίκα για τα προκριματικά του Μουντιάλ. Τα 15.000 υπεράριθμα εισιτήρια(!!!) που εξέδωσαν οι διοργανωτές δημιούργησαν συνωστισμό στις εξέδρες με αποτέλεσμα 80 νεκρούς και 350 τραυματίες.
ΑΪΜΠΡΟΞ ΠΑΡΚ (ΣΚΟΤΙΑ), 1971:
Το κλασικό ντέρμπι της Σκοτίας μεταξύ των καθολικών της Σέλτικ και των διαμαρτυρόμενων της Ρέιντζερς αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παγκοσμίως. Η πολιτική και τα παιχνίδια συμφερόντων καθώς επίσης και ο θρησκευτικός φανατισμός έχουν εισχωρήσει στις τάξεις των οπαδών των δύο ομάδων με αποτέλεσμα οι κόντρες τους να λαμβάνουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Στο πιο αιματηρό παιχνίδι των δυο ομάδων στις 19 του Γενάρη του 1971 στο Αϊμπροξ Παρκ η Σέλτικ προηγείται με 1-0 μέχρι το 89΄. Απογοητευμένοι οι οπαδοί των Ρέιντζερς αποχωρούν αλλά η ομάδα τους ισοφαρίζει. Η προσπάθειά τους να ξαναγυρίσουν στο γήπεδο και να πανηγυρίσουν αλλά και να πικάρουν τους αντιπάλους τους στέφεται με αποτυχία. Ο πανικός στη μάζα των φιλάθλων αποφέρει 66 νεκρούς και 140 τραυματίες.
ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ (ΕΛΛΑΔΑ), 1981:
Αποτελεί σίγουρα την πιο μαύρη σελίδα στον ελληνικό αθλητισμό και έγινε με το «καλημέρα» της καθιέρωσης του επαγγελματικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου στη χώρα μας. Στις 10 του Φλεβάρη ο αγώνας του Ολυμπιακού και της ΑΕΚ βάφεται με αίμα όταν στην προσπάθειά τους να ξεχυθούν για να πανηγυρίσουν τη μεγάλη νίκη (6-0) οπαδοί των γηπεδούχων βρίσκουν τις πόρτες κλειστές. Ο συνωστισμός δημιουργεί πανικό και ποδοπάτημα με αποτέλεσμα 21 νεκρούς και 100 τραυματίες.
ΕΛΙΣ ΠΑΡΚ (Ν. ΑΦΡΙΚΗ), 2001:
Μπορεί στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ οι οπαδοί των δυο μεγαλύτερων ομάδων των Ορλάντο Πάιρετς και Κάιζερ Τσιφς του Γιοχάνεσμπουργκ να ήταν ενωμένοι (αφού και οι δυο μερίδες των οπαδών είναι μαύροι), όμως αργότερα ποτίστηκαν με το μικρόβιο. Ο φανατισμός συνεχώς εντείνεται τα τελευταία χρόνια και οι αναμετρήσεις τους μοιάζουν μάλλον με «εμφύλιο πόλεμο». Μέσα σε 10 χρόνια 73 άτομα έχουν σκοτωθεί σε δυο αναμετρήσεις των δυο ομάδων. Το 1991 σε επεισόδια που έγιναν σε ομάδες οπαδών σκοτώθηκαν 43 άτομα ενώ δέκα χρόνια αργότερα, τον Απρίλη του 2001, σε άλλο ένα παιχνίδι των δυο ομάδων από επεισόδια και πανικό που έφερε ως αποτέλεσμα το συνωστισμό στις εξέδρες έχασαν τη ζωή τους 50 άνθρωποι.
ΓΚΑΝΑ, 2001:
Το αποτέλεσμα των συμπλοκών ανάμεσα σε οπαδούς και στις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού για το Κύπελλο Πρωταθλητριών της Αφρικής μεταξύ των ομάδων Χαρτς οφ Ουόκ και Κουμάσι Ασάντι μοιάζει μάλλον με απολογισμό πολέμου. 130 νεκροί και 300 τραυματίες σε μια χώρα όπου μαστίζεται από σειρά άλλων προβλημάτων εκτός του ποδοσφαίρου.