ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
Μπαράζ αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων
Τρίτη 30 Μάη 2000

Δέσμη μέτρων, που από τη μια πλήττουν ευθέως κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων στο δημόσιο και από την άλλη εξυπηρετούν πρώτα και κύρια την «αποτελεσματικότητα» της αντιλαϊκής της πολιτικής, προωθεί η κυβέρνηση τους επόμενους μήνες. Στόχος, όπως ευθέως τόνισε ο Κ. Σημίτης μετά τη σύσκεψη που έγινε χτες με την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης, είναι «η δημόσια διοίκηση να αποτελεί το επιτελικό όργανο για να πραγματοποιούμε την πολιτική μας». Θέλουμε, πρόσθεσε, μια αποτελεσματικότερη διοίκηση, μια διοίκηση που θα δρα με πιο γοργούς ρυθμούς.

Από τη χτεσινή σύσκεψη και τις δηλώσεις που έγιναν αργότερα από τον Κ. Σημίτη και τη Β. Παπανδρέου προκύπτει με σαφήνεια ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να υλοποιήσει τους παραπάνω στόχους κινούμενη σε δύο επίπεδα: Σε ό,τι αφορά το υπάρχον προσωπικό προωθεί δέσμη μέτρων με στόχο τον πειθαναγκασμό και την αποδοτικότητα, χωρίς να διστάζει να θέσει στο στόχαστρο κατακτήσεις δεκαετιών, όπως το 8ωρο, οι αποδοχές, η υπηρεσιακή εξέλιξη, κλπ. Παράλληλα, όμως, προετοιμάζει τους «υπαλλήλους του μέλλοντος», οι οποίοι θα είναι ανώτατης μόρφωσης, πειθαρχημένοι και πλήρως αφοσιωμένοι στην υπόθεση του εκσυγχρονισμού.

Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση προωθεί:

- Την καθιέρωση συστήματος δεικτών μέτρησης αποδοτικότητας υπηρεσιών και υπαλλήλων και ευθεία σύνδεση με τις αποδοχές τους. Μέχρι το τέλος του 2000 ολοκληρώνεται το σύστημα δεικτών μέτρησης αποδοτικότητας των υπηρεσιακών μονάδων και των υπαλλήλων. Εντός του 2001 θα γίνει η διαφοροποίηση δεικτών ανά κατηγορία υπηρεσιών (σχολεία, νοσοκομεία, νομαρχίες, κλπ.), ενώ το σύστημα των δεικτών θα εφαρμοστεί από ειδικό Σώμα Αξιολογητών και από ειδικές επιτροπές αξιολόγησης σε κάθε υπουργείο. Ακόμα οι αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων συνδέονται με τα κίνητρα απόδοσης, ενώ θεσμοθετείται η «εθελούσια έξοδος» που θα ισχύσει από το 2002 και ουσιαστικά θα οδηγήσει εκτός δημοσίου μεγάλο αριθμό των εργαζομένων με το πρόσχημα ότι «ξεπεράστηκαν από τις εξελίξεις στην τεχνολογία».

- Την απογευματινή λειτουργία των υπηρεσιών. Για πρώτη φορά το υπουργείο παραδέχεται ότι θα εφαρμοστεί, σε πρώτη φάση σε ορισμένες υπηρεσίες αιχμής, «διαφορετικό ωράριο σε σχέση με το κοινό ωράριο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών». Είναι φανερό ότι εννοείται το απάνθρωπο «σπαστό» ωράριο, που καταργεί στην πράξη το 8ωρο.

- Παράλληλα πιάνουν δουλιά μια σειρά «Σώματα»-κομάντος της κυβέρνησης, με στόχο να χειραγωγήσουν και τρομοκρατήσουν τους εργαζόμενους αλλά και να προωθήσουν στην πράξη τις κυβερνητικές επιλογές. Τέτοια Σώματα είναι το Σώμα ελεγκτών-επιθεωρητών, που ενισχύεται με αρμοδιότητες και «μέσα» και στόχο έχει την επιβολή πειθαρχίας στους υπαλλήλους και όπλο τον εκτρωματικό υπαλληλικό κώδικα.

- Ταυτόχρονα «πιάνει δουλιά» μέσα στον Ιούνη η νεοσύστατη «υπηρεσία άμεσης παρέμβασης». Πρόκειται για υπηρεσία που συγκροτείται από ανώτερα στελέχη, που έχουν αποδείξει την προσήλωσή τους στον «εκσυγχρονισμό», και ως αποστολή της έχει την επιτόπια παρέμβαση στη λειτουργία και οργάνωση κρίσιμων υπηρεσιών. Θα ξεκινήσει τη δράση της από πέντε υπηρεσίες του Λεκανοπεδίου (ΔΟΥ, ΙΚΑ, Πολεοδομίες, Συγκοινωνίες, Υποθηκοφυλακείο), αλλά θα προχωρήσει και σε ομοειδείς υπηρεσίες. Παράλληλα, θα προχωρά στη «συγκριτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων» όλων των ομοειδών υπηρεσιών και με βάση αυτό θα εφαρμοστεί το σύστημα «μπόνους» στον προϋπολογισμό της υπηρεσίας, που θα είναι «πρωτοπόρα».

- Ο κώδικας δεοντολογίας είναι ήδη έτοιμος, θα τεθεί στις «συλλογικές διαπραγματεύσεις» με την ΑΔΕΔΥ και θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία του το Σεπτέμβρη. Πρόκειται για ένα ακόμα εργαλείο πειθαναγκασμού των δημοσίων υπαλλήλων και διαμόρφωσης συνείδησης υποταγής.

- Αλλάζει το σύστημα των προσλήψεων, στο όνομα της επιτάχυνσης των διαδικασιών πρόσληψης, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση επιδιώκει να αλλάξει τη «σύνθεση» των εργαζομένων στο δημόσιο αυξάνοντας θεαματικά το ποσοστό των πτυχιούχων ΑΕΙ και ΤΕΙ. Συγκεκριμένα, η Β. Παπανδρέου αναλαμβάνει απευθείας τον προγραμματισμό και τις εγκρίσεις στις προσλήψεις, που θα γίνουν στο δημόσιο τομέα και, όπως τόνισε, χτες, στόχος είναι να περιοριστούν στο ελάχιστο ή καθόλου οι απόφοιτοι του Λυκείου και του Δημοτικού! Επικαλούμενη το γεγονός ότι στο στενό δημόσιο τομέα, τα ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, το 73% των υπηρετούντων υπαλλήλων είναι υποχρεωτικής ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τόνισε ότι πρέπει να αυξηθούν θεαματικά οι προσλήψεις πτυχιούχων ΠΕ και ΤΕ. Μάλιστα, μετά το 2004 όσοι προσλαμβάνονται στο δημόσιο θα πρέπει να είναι πτυχιούχοι της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης! Οι «κατώτεροι» υπάλληλοι της ΥΕ και ΔΕ μάλλον θα εξωθηθούν στην «εθελούσια έξοδο». Οσον αφορά τις αλλαγές στο σύστημα προσλήψεων, η υπουργός απέφυγε να τις προσδιορίσει αλλά ανέφερε το παράδειγμα της Βρετανίας, όπου απαιτούνται μόνο 6-8 βδομάδες για να γίνουν νέες προσλήψεις.

Υπάλληλοι «δεκτικοί» και πιστοί

Οι στόχοι των παραπάνω αντιδραστικών αλλαγών της κυβέρνησης στη δημόσια διοίκηση προσδιορίζονται με σαφήνεια στο πρόγραμμα, υπό την επωνυμία «Πολιτεία». Πρώτος στόχος είναι «να αποκτήσουμε ένα προσωπικό καταρτισμένο και δεκτικό στις αλλαγές, που να πιστεύει στην αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων»! Δεύτερος στόχος, «να υιοθετήσουμε τα σύγχρονα μοντέλα οικονομικής διαχείρισης των δημοσίων υπηρεσιών, τα οποία στηρίζονται στην ευρύτατη χρήση μεθόδων κόστους-οφέλους και στη συγκριτική μέτρηση της απόδοσης υπηρεσιών και υπαλλήλων». Τρίτος στόχος, «να προχωρήσουμε θαρραλέα στην κατάργηση των κανονιστικών ρυθμίσεων που αποτελούν ανασχετικούς φραγμούς στον υγιή ανταγωνισμό, στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης...».

Επίσης, μέσα στον Ιούνη κατατίθεται νομοσχέδιο με το οποίο συγκροτείται, δίπλα στην υπουργό Εσωτερικών, το εθνικό συμβούλιο στρατηγικής για τη δημόσια διοίκηση, όργανο που θα εξασφαλίζει την πολιτική και κοινωνική συναίνεση στις κυβερνητικές επιλογές. Επίσης, προκειμένου να εμφανίζει τις κυβερνητικές επιλογές ως απαίτηση των πολιτών, συγκροτείται το «πάνελ των πολιτών», που θα αποτελείται από 5.000 επιλεγμένους πολίτες(!), ως δήθεν «έγκυρη και διαρκής έκφραση της γνώμης των πολιτών». Ρόλο «νομιμοποίησης» των κυβερνητικών μέτρων αναλαμβάνει και το κέντρο «1464», που θα ετοιμάζει τα κατάλληλα γκάλοπ.