Τους λόγους που οδήγησαν στην ανάληψη συνδικαλιστικής δράσης από την πλευρά των οικιστών στις εργατικές κατοικίες εξηγεί σε υπόμνημα με τα αιτήματά της που απέστειλε στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας η Ομοσπονδία Συλλόγων Οικιστών Εργατικών Κατοικιών Μακεδονίας - Θράκης, Θεσσαλίας και Ηπείρου. Η κατάσταση που περιγράφουν στο υπόμνημα εργαζόμενοι, που ήδη διαμένουν σε εργατικές κατοικίες, επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο τις καταγγελίες του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος ότι η σημερινή λειτουργία του ΟΕΚ καμία σχέση δεν έχει με τα πραγματικά συμφέροντα των δικαιούχων και συνολικά της εργατικής τάξης.

«Το γεγονός ότι στις εργατικές κατοικίες που παραδίδει ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) στους δικαιούχους παρατηρούνται πολλά προβλήματα από τα αναχρονιστικά σχέδια και μελέτες, τις κατασκευαστικές ατέλειες των διαμερισμάτων, τα ακατάλληλα και ευτελή υλικά που χρησιμοποιούνται γι' αυτά, η οικονομική επιβάρυνση των δικαιούχων εργαζομένων που τα επισκευάζουν και τα διορθώνουν με δικά τους έξοδα για να μπορέσουν να τα κάνουν υποφερτά για κατοίκηση (γεγονός που ανεβάζει το κόστος υπερβολικά ψηλά), καθώς και η αμέλεια του Οργανισμού, η αδιαφορία της κυβέρνησης και της ΤΑ και η ανυπαρξία θέσεων της πλειοψηφίας του συνδικαλιστικού κινήματος για την Εργατική Κατοικία, μας έκαναν να ενωθούμε όλοι οι Σύλλογοι των οικιστών σε μια Ομοσπονδία και να παλέψουμε μαζί για τη λύση τους»...

Στα πλαίσια της κυρίαρχης αντιλαϊκής πολιτικής και με ευθύνη τόσο της σημερινής, όσο και της προηγούμενης κυβέρνησης, ο ΟΕΚ έχει μετατραπεί σε εργαλείο εξυπηρέτησης των ιδιωτικών συμφερόντων, όπως ανέδειξαν και τα πρόσφατα ρεπορτάζ του «Ρ» για τις μεσιτικές «μπίζνες» του Οργανισμού με το Λάτση και τους μεγαλοκατασκευαστές.

«Επισημαίνεται από ορισμένα συνδικάτα και από εμάς, ότι από τότε που άρχισε να εφαρμόζεται το μέτρο της επιδότησης του επιτοκίου, επί της ουσίας ο Οργανισμός εξασφαλίζει πελάτες για τις τράπεζες. Από την άλλη μεριά επίσης, το ΔΣ του ΟΕΚ αποφάσισε να αγοράσει από τους μεγαλοεργολάβους κατασκευαστές τρεις χιλιάδες (3.000) διαμερίσματα για να τα μοιράσει στους δικαιούχους εργαζόμενους. Ομως μια τέτοια ενέργεια ανεβάζει το κόστος της εργατικής κατοικίας στα ύψη. Καλούνται δηλαδή οι δικαιούχοι, που θα πάρουν διαμέρισμα, να το πληρώσουν με τιμές της αγοράς, πάνω από χίλια εφτακόσια (1.700) ευρώ το τετραγωνικό μέτρο», τονίζει μεταξύ άλλων η Ομοσπονδία και αναφέρει το παράδειγμα οικισμού στην Κοζάνη, «όπου ο Δήμος παραχώρησε στον ΟΕΚ οικόπεδα πάνω σε βράχο. Για να κατασκευαστεί ο οικισμός εκεί, έπρεπε να σπάσουν το βράχο για να διαμορφωθεί κατάλληλα ο χώρος. Οπότε ξοδεύτηκαν πολλά χρήματα, κι έτσι ανέβηκε κατά πολύ το κόστος κατασκευής».

«Για μας και για όλους τους δικαιούχους εργαζόμενους το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν μπορούμε να βρούμε διαμέρισμα, αλλά το πόσο κοστίζει αυτό το διαμέρισμα κι αν είναι στις οικονομικές δυνατότητες του εργαζόμενου πολίτη. Γι' αυτό εξ άλλου ιδρύθηκε ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ), και γίνονται κρατήσεις από το ανεπαρκές εισόδημα των εργαζομένων δικαιούχων, για να κατασκευάζονται φτηνές σύγχρονες και κατάλληλες κατοικίες για να στεγαστούν αυτοί και οι οικογένειές τους», τονίζεται στο υπόμνημα και η Ομοσπονδία ξεκαθαρίζει:

«Η κατοικία δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα, αλλά δικαίωμα του κάθε εργαζόμενου που πληρώνει τον Οργανισμό. Τα χρήματα με τα οποία κατασκευάζονται οι εργατικές κατοικίες είναι των εργαζομένων και δεν τους τα χαρίζει κανείς. Ο ΟΕΚ είναι ένας οργανισμός που στηρίζεται ουσιαστικά με τα λεφτά των εργαζομένων, γιατί οι εισφορές των εργοδοτών είναι ανύπαρκτες, και όταν δίνονται χρήματα πολλές φορές είναι από απλήρωτη εργασία ντόπιων και αλλοδαπών εργαζομένων.

Απαριθμώντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι εν λειτουργία οικισμοί, η Ομοσπονδία αναφέρει, ανάμεσα στα άλλα:

• Ολοι έχουμε πρόβλημα με τα αναχρονιστικά σχέδια. Οι χώροι των διαμερισμάτων είναι στενοί και δεν μπορεί να λειτουργήσει και να νιώθει ασφάλεια μια οικογένεια.
• Ολα τα διαμερίσματα των οικισμών, είναι κατασκευασμένα πρόχειρα και με ευτελή υλικά. Αυτό δείχνει ότι δε γίνεται έλεγχος κατά την κατασκευαστική περίοδο και ότι οι κατασκευαστικές εταιρίες και εργολάβοι ιδιώτες δεν κάνουν σωστά τη δουλιά τους.
• Για όλους τους δικαιούχους οικιστές οι δόσεις αποπληρωμής των διαμερισμάτων και τα ποσά που καλούνται να πληρώσουν είναι υπερβολικά ψηλά για μια εργατική κατοικία.
• Σε πολλούς οικισμούς παρατηρείται το φαινόμενο ότι δεν κατοικούνται τα διαμερίσματα από αυτούς στους οποίους έχουν παραχωρηθεί.

«Σήμερα ο ΟΕΚ διαχειρίζεται τεράστια ποσά και μπορεί να παίξει έναν ιδιαίτερο ρόλο για να στεγάσει τους δικαιούχους του. Πρέπει να αλλάξει ρότα» τονίζει η Ομοσπονδία και προτείνει μεταξύ άλλων:

• Κυρίαρχο πρόγραμμά του πρέπει να είναι το κατασκευαστικό με τη δημιουργία σύγχρονων κατοικιών για τους δικαιούχους και σε τιμές προσιτές για τους εργαζόμενους.
• Να παραχωρηθεί δημόσια γη στον ΟΕΚ για την ανάπτυξη του κατασκευαστικού προγράμματος.
• Να αυξηθεί από 0,75% στο 1,5% η εργοδοτική εισφορά υπέρ ΟΕΚ, ανάλογα να αυξηθεί και η κρατική επιχορήγηση.
• Τα δάνεια να είναι από κεφάλαια του ΟΕΚ, άτοκα και στο ύψος της κατοικίας.
• Να σταματήσει ο Οργανισμός να στέλνει πελάτες στις τράπεζες.
• Να πάψει να είναι παραμάγαζο της εκάστοτε κυβέρνησης.
• Να διεκδικήσει η διοίκηση του ΟΕΚ άμεσα τα 400 δισ. δρχ. ή το 1,18 δισ. ευρώ από το ΙΚΑ από τη συνείσπραξη.
• Να γίνεται έλεγχος κατά τη διάρκεια της κατασκευής των εργατικών κατοικιών, αλλά και κατά την παράδοση των διαμερισμάτων στους δικαιούχους, από μηχανικούς του Οργανισμού.
• Σήμερα η μέγιστη τιμή να μην ξεπερνά τα 450 ευρώ/μ². Πιστεύουμε ότι η εργατική κατοικία δεν είναι εμπόρευμα, αλλά δικαίωμα του κάθε εργαζόμενου που πληρώνει τον Οργανισμό.
• Ο Οργανισμός να καλύψει όλα τα έξοδα ανακατασκευής λόγω αποδεδειγμένης κακοτεχνίας των κατοικιών που παραδόθηκαν, κατόπιν αυτοψίας μηχανικών του Οργανισμού, αυξάνοντας το χρονικό διάστημα της εγγύησης στους εργολάβους από 2 σε 5 χρόνια.
• Η τιμή της κάθε δόσης να είναι μικρή, έτσι ώστε το κόστος της ανακατασκευής και της αποπληρωμής, να μην είναι υπερβολικό. Παροχή διευκολύνσεων σε ευπαθείς ομάδες οικιστών (χήρες - ΑμεΑ - ανέργους - χαμηλόμισθους κλπ.), για την εξόφληση των δόσεων, παράταση αυτών όταν αποδεδειγμένα αδυνατούν να τις αποπληρώσουν.
• Οι κατηγορίες των δικαιούχων να επεκταθούν. Να μπουν σε ειδική κατηγορία δικαιούχων και τα άτομα με αναπηρίες(ΑμεΑ), και να έχουν τους πολύτεκνους. Εκτός συνταξιούχων.
• Οι οικισμοί και τα διαμερίσματα που κατασκευάζονται να είναι κατάλληλα διαμορφωμένοι χώροι και για άτομα με κινητικές δυσκολίες. Να διαθέτουν αθλητικούς χώρους, βρεφονηπιακούς σταθμούς, ιατρείο και οι κοινόχρηστοι χώροι με την παράδοση να είναι διαμορφωμένοι.

Επίσης, για τα προβλήματα που ανήκουν στη σφαίρα και δικαιοδοσία των δημοτικών αρχών, η Ομοσπονδία προτείνει:

• Να μην υπάρχουν ξεχωριστοί οικισμοί - έξω δηλ. από το σχέδιο πόλης.
• Να μην αποτελούν γκέτο (οι οικισμοί) για τους πολίτες.
• Οι πλατείες και τα πάρκα των οικισμών να συντηρούνται από τις υπηρεσίες του Δήμου, όπως ορίζει η συμφωνία που συνυπογράφουν με τον ΟΕΚ.
• Αίθουσες που κατασκευάστηκαν από τον Οργανισμό για τις ανάγκες των πολιτών αυτών, όπως αίθουσα συνελεύσεων και κοινωνικών εκδηλώσεων, να παραχωρούνται στους οικιστές από τις δημοτικές αρχές χωρίς αμοιβή. Αν υπάρχουν αίθουσες ή καταστήματα που νοικιάζονται, ποσοστό από τα έσοδα να επιστρέφεται στους οικιστές μέσω των συλλόγων τους.
• Σε απομακρυσμένους οικισμούς, να διατίθεται αστική γραμμή λεωφορείων για τις μετακινήσεις των κατοίκων των οικισμών. Επίσης μια φορά το μήνα επίσκεψη από γιατρό (βοήθεια στο σπίτι) για παροχή ιατρικής βοήθειας στους ανήμπορους ηλικιωμένους.
• Να μην αντιμετωπίζονται οι οικιστές των εργατικών κατοικιών, ως πολίτες β' και γ' κατηγορίας.

«Η Ομοσπονδία μας και τα μέλη της θα κάνουν κάθε δυνατή προσπάθεια και θα αγωνιστούν για τη δημιουργία των πολιτικών και κοινωνικών προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν στον ΟΕΚ να ανταποκριθεί στην αποστολή για την οποία ιδρύθηκε, για την εξασφάλιση φθηνής και ποιοτικής στέγης στους εργαζόμενους», καταλήγει το υπόμνημα της Ομοσπονδίας.