ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΚΕΤΙ ΠΡΟΣ ΥΠΠΟ
Το πρώτο «όχι»
Πέμπτη 1 Δεκέμβρη 2005

Με αρνητικό, κυνικό και απαξιωτικό τρόπο απάντησε το αμερικανικό, ιδιωτικό Μουσείο Γκετί (Getty) στην επιστολή του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού με το αίτημα της επιστροφής κλεμμένων ελληνικών αρχαιοτήτων, που εκτίθενται στις συλλογές του, με το ΥΠΠΟ ωστόσο να... «εκτιμά» το γεγονός ότι οι Αμερικανοί απάντησαν!

Οπως προκύπτει από τη λιτή ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, εκ μέρους του Μουσείου δεν μπήκε καν στον «κόπο» να απαντήσει η σημερινή διοίκησή του, αλλά ο μελλοντικός διευθυντής του, Μάικλ Μπραντ (Michael Brand), ο οποίος θα αναλάβει καθήκοντα από το 2006. «Στην εν λόγω απάντηση», σημειώνεται στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, «δεν προκύπτει θετική ανταπόκριση στο αίτημά μας να επιστραφούν τα αρχαιολογικά αντικείμενα, τα οποία βρίσκονται παράνομα στο εν λόγω Μουσείο, αλλά μια ασαφής υπόσχεση ότι θα συζητηθεί μετά την ανάληψη των διευθυντικών καθηκόντων από τον κ. Μάικλ Μπραντ» (σ.σ. οι υπογραμμίσεις δικές μας).

Και συνεχίζει: «Το Υπουργείο Πολιτισμού παρά το γεγονός ότι εκτιμά (!!) αυτήν την κίνηση του μελλοντικού Διευθυντή του Μουσείου, θα συνεχίσει τη δρομολόγηση της υπόθεσης διά της δικαστικής οδού και θα την αναστείλει μόνο όταν το Getty αποφασίσει πράγματι να μας επιστρέψει τις αρχαιότητες που μας ανήκουν και που βρίσκονται εκεί».

Θυμίζουμε, ότι η υπόθεση των ελληνικών αρχαιοτήτων στο Γκετί ξεκινά από τις αρχές της 10ετίας του '90, ενώ στα δικαστήρια βρίσκονται και οι ιταλικές αρχές κατά του Μουσείου για δικές τους αρχαιότητες. Πρόσφατα το ΥΠΠΟ ανακοίνωσε την έναρξη των σχετικών διαδικασιών για την επιστροφή τεσσάρων αρχαιοτήτων, οι οποίες διαπιστωμένα αποτελούν αντικείμενα αρχαιοκαπηλίας. Στην υπόθεση εμπλέκεται και η Μάριον Τρου, πρώην υπεύθυνη του Μουσείου για τις ελληνορωμαϊκές αρχαιότητες, η οποία έχασε τη θέση της από το Μουσείο, για λόγο όμως άσχετο με τις παραπάνω υποθέσεις.

Στο μεταξύ, σε πρόσφατο άρθρο του στην αμερικανική εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» ο καθηγητής Ιστορίας Τέχνης στο πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και αντιπρόεδρος του αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Αμερικής, Μάλκολμ Μπελ, τονίζει ότι η υπόθεση της επιστροφής αρχαιοτήτων στην Ιταλία και αντίστοιχες διεκδικήσεις από άλλες μεσογειακές χώρες, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, «είναι δικαιολογημένη και εγείρει ευρύτερα ζητήματα ηθικής και νομικής τάξης για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της κάθε χώρας».

Ο ίδιος καλεί τις ΗΠΑ να ενεργοποιήσουν πλήρως τις συμβάσεις της ΟΥΝΕΣΚΟ και προσθέτει, ότι «ιταλικό δικαστήριο και ο Ιταλός εισαγγελέας Πάολο Φέρι θεωρούν ότι το Μουσείο Getty είχε αγοράσει πολλά εκθέματα πριν από το 1995 τα οποία προέρχονταν από λεηλατημένους αρχαιολογικούς χώρους και πολλά από αυτά τυγχάνουν εξαιρετικής αρχαιολογικής σημασίας, όπως η ελληνικής προέλευσης "Αφροδίτη" που βρέθηκε στη Morgantina (περιοχή της Σικελίας) της Ιταλίας και εκτίθεται στο Μουσείο Getty».

Σημειώνει επίσης ότι «το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης ή το Μουσείο Τέχνης της Βοστόνης, ακολουθούν την πρακτική της Ενωσης Καλλιτεχνικών Διευθυντών Μουσείων, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η απόκτηση εκθεμάτων, χωρίς έγγραφη πιστοποίηση, αν θεωρηθεί από τις αρχές του Μουσείου ότι έχουν αποκτηθεί νόμιμα».