Δολοπλοκίες, κομπίνες για να πλουτίσεις σε βάρος των υπολοίπων, αποικήσεις τόπων και εκμετάλλευση των ιθαγενών, καταστολές λαϊκών εξεγέρσεων, συμμετοχή σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και μάχη με τις «σκοτεινές δυνάμεις του κακού», είναι τα θέματα πολλών ομαδικών παιχνιδιών που κυκλοφορούν στην αγορά
Η εξοικείωση με τη βία, τον πόλεμο, την επιβίωση σε βάρος του άλλου και με όλα τα δεινά του καπιταλισμού εν γένει, αντικαθιστά τη συλλογικότητα, τη σωματική άσκηση και την αμεσότητα των ανθρωπίνων σχέσεων... |
Μέσο διαπαιδαγώγησης, καλλιέργειας πνεύματος και ανάπτυξης της προσωπικότητας και της συλλογικότητας. Κάπως έτσι περιγράφουν ειδικοί επιστήμονες την προσφορά του παιχνιδιού. Κι επειδή ακριβώς οι εταιρίες που φτιάχνουν τα παιχνίδια, αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά, στόχο τους έχουν να «φτιάξουν» μέσω των παιχνιδιών προσωπικότητες τέτοιες που θα εξυπηρετούν με απόλυτο τρόπο συγκεκριμένα συμφέροντα.
Αυτό ακριβώς αναδεικνύεται μέσα από τη σημερινή έρευνα του «Ρ» για τα παιχνίδια. Τόσο τα παιχνίδια σε ηλεκτρονική μορφή, όσο και κάποια φαινομενικά «αθώα» επιτραπέζια ή ομαδικά παιχνίδια επιχειρούν να εμφυσήσουν στα παιδιά και τους νέους αξίες, όπως το εύκολο και γρήγορο κέρδος, η βία, η επικράτηση του ισχυρότερου, ο ατομισμός, ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, ο βομβαρδισμός χωρών και η εξόντωση ολόκληρων λαών γίνεται διασκεδαστικό παιχνίδι στα χέρια των αυριανών ενήλικων.
Το μεταφυσικό στοιχείο και η πάλη άγνωστων «σκοτεινών δυνάμεων» είναι τα κύρια χαρακτηριστικά πολλών παιχνιδιών |
Ενα σχετικά νέο για τα ελληνικά δεδομένα είδος ομαδικής διασκέδασης, κερδίζει έδαφος στις νεανικές παρέες: Τα παιχνίδια ρόλων, όπου οι παίκτες με εργαλείο ένα βιβλίο κανόνων, συμμετέχουν σε μια «περιπέτεια».
Το κύριο στοιχείο αυτών των παιχνιδιών είναι η πιο ενεργός και ρεαλιστική συμμετοχή των παικτών, οι οποίοι «βιώνουν» το παιχνίδι, υποδυόμενοι διάφορους ρόλους. Οπως αναφέρει σχετική ιστοσελίδα που λανσάρει τέτοια παιχνίδια: «Σε αυτά, μια παρέα ατόμων μπορούν να αναβιώσουν και την πιο περίεργη περιπέτεια, να μεταφερθούν σε φανταστικά βασίλεια και κόσμους, να δράσουν, να κινδυνεύσουν, να επιτύχουν ή να χαθούν». Κάποιος λοιπόν από την παρέα αναλαμβάνει να παίξει το ρόλο του αφηγητή - διαιτητή. Οι υπόλοιποι διαλέγουν ένα χαρακτήρα από το σενάριο που θα παίξουν.
Τα θέματα των παιχνιδιών, προετοιμάζουν τους παίκτες να δεχτούν τα φαινόμενα του καπιταλισμού - πολέμους, εγκλήματα, πολιτικές ίντριγκες κ.ά. - σαν «φυσικά φαινόμενα». Επιπλέον, υπάρχουν θεματολογίες βγαλμένες από θρύλους, από την αντιπαράθεση «σκοτεινών δυνάμεων» στην «αιώνια πάλη του καλού και του κακού», με έντονο το στοιχείο του μεταφυσικού και της μαγείας, καλλιεργούν τον ανορθολογισμό, όσον αφορά στην ερμηνεία του κόσμου και στην αλλαγή του.
«Κύριο χαρακτηριστικό του παιχνιδιού είναι η μίμηση και η υιοθέτηση ρόλων. Εκεί, έγκειται και η διαπαιδαγωγητική του αξία. Υπάρχουν παιχνίδια που σε κάνουν να σκέφτεσαι, να δημιουργείς, οξύνουν τη φαντασία κλπ., και άλλα, που σου μαθαίνουν πώς να καταφέρεις αυτό που θες με οποιοδήποτε τίμημα. Που σε εθίζουν σε απαράδεκτες συμπεριφορές», λέει στο «Ρ» η Αφροδίτη Ρέτζιου, ειδικευόμενη ψυχίατρος.
Παραθέτουμε ορισμένα παιχνίδια ρόλων, των οποίων οι «περιπέτειες» είναι ενδεικτικές για το πώς υπηρετούν την κυρίαρχη ιδεολογία:
Φανταστείτε μια οικογένεια να κάθεται γύρω από ένα τραπέζι και να «παίζει» ένα παιχνίδι, όπου ο ένας κληρονόμος προσπαθεί με οποιοδήποτε τρόπο να εξοντώσει τον άλλο! 'Η μια παρέα να υποδύεται επενδυτές, να κάνει ανελέητα παζάρια, προσωρινές συμμαχίες και να προσπαθεί να κλέψει στις συμφωνίες! Νέα ζευγάρια να «εκπαιδεύονται» για τα «βάσανα» μιας οικογένειας, προσπαθώντας στο παιχνίδι να εξασφαλίσουν χρήματα για τους λογαριασμούς, τα δάνεια, τα φροντιστήρια των παιδιών!
Τα λόγια δεν είναι δικά μας. Ανήκουν στις περιγραφές ορισμένων επιτραπέζιων παιχνιδιών. Αναφέρουμε ορισμένα, ανάμεσα στα πολλά που υπάρχουν:
Ενα νέο επιτραπέζιο παιχνίδι, στο οποίο οι παίκτες πρέπει να χρησιμοποιήσουν τις διάφορες προσωπικότητες που έχουν στη διάθεσή τους, έτσι ώστε να πάρουν υπό τον έλεγχό τους τις τρεις πολιτικές παρατάξεις του παιχνιδιού. «Οι παίχτες μπορούν να πάρουν το μέρος των Γιρονδίνων, των Ιακωβίνων ή ακόμα και των Επαναστατών και να οδηγήσουν τη χώρα ξανά στη Μοναρχία»!