ΜΙΡΑΝΤΑ ΤΖΟΥΛΑΪ
Εγώ κι εσύ και όλοι οι γνωστοί
Πέμπτη 22 Δεκέμβρη 2005

Τζον Χοκς και Μιράντα Τζουλάι
Το μήλο έπεσε κάτω από τη μηλιά. Η Μιράντα Τζουλάι γεννήθηκε από γονείς διανοούμενους, συγγραφείς και εκδότες βιβλίων επιστημονικής φαντασίας, λέει το βιογραφικό της. Η ίδια δεν ασχολείται με την επιστημονική φαντασία, είναι, όμως, διανοούμενη! Διανοούμενη αστή, βέβαια. Και αυτό έχει τη σημασία του. Είναι, όμως, ανήσυχη και δραστήρια. Ασχολείται με πολλές μορφές τέχνης και πειραματίζεται διαρκώς. Δουλιές της έχουν γίνει αποδεκτές από πολύ γνωστά μουσεία σύγχρονης τέχνης. Η πολυβραβευμένη της ταινία, «Εγώ κι εσύ και όλοι οι γνωστοί», είναι η πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία.

Η εισαγωγή μου έχει στόχο να βοηθήσει το θεατή να ξέρει με «ποιαν» έχει να κάνει. Η ταινία της έχει μεγάλα αφηγηματικά κενά και χάσματα. Κενά και χάσματα που δεν έχουν να κάνουν τόσο με την έλλειψη κινηματογραφικής γνώσης (που είναι και αυτό), όσο με τον τρόπο που η σκηνοθέτιδα ανταμώνει με την πραγματικότητα. Ενας τρόπος σπασμωδικός, αποσπασματικός. Η πραγματικότητα για την Μιράντα Τζουλάι, δεν είναι μια συνέχεια, μια αλληλοεπίδραση προσώπων και πραγμάτων, αλλά μικρά - μικρά κομμάτια ζωής. Κομμάτια, μάλιστα, άσχετα μεταξύ τους!

Αυτά τα μικρά άσχετα μεταξύ τους κομμάτια ζωής προσπάθησε να τα κάνει ταινία. Ετσι ασύνδετα και χωρίς σκελετό. Οπως, ακριβώς, έφταναν στο μυαλό της. Ο στόχος της, με την κλασική άποψη του κινηματογράφου για «αρχή, μέση, τέλος», όπως ήταν επόμενο, δεν επιτεύχτηκε! Δεν είδαμε μια ιστορία γραμμική, που να μας παρασύρει μαζί της από την αρχή μέχρι το τέλος. Και μαζί της να γνωρίσουμε τους ήρωες και τους προβληματισμούς τους. Είδαμε διάφορα, άλλα ενδιαφέροντα και άλλα λιγότερο ενδιαφέροντα, ενσταντανέ. Διάφορα κομμάτια ζωής. Κάποιες στιγμές ζωής. Σαν κάποιος να τράβαγε φωτογραφίες ό,τι του αποσπούσε την προσοχή. Χωρίς, όμως, να έχει αποφασίσει για τη χρήση αυτών των φωτογραφιών!

Αυτές οι φωτογραφίες, αυτές οι «στιγμές», έχουν, οπωσδήποτε, πράγματα να μας πουν. Αφού η σκηνοθέτιδα έκανε αξιόλογες ανθρώπινες παρατηρήσεις. Τα πρόσωπα που κινηματογραφεί, μεγάλοι και μικρά παιδιά, είναι όλα «εκφραστικά». Και όλα αυτά τα πρόσωπα δείχνουν να γεύονται αυτό που κάνουν. Να γεύονται τη ζωή. Χωρίς μεγάλες χαρές και χωρίς μεγάλα δράματα. Αποστασιοποιημένα πράγματα. Αλλά είναι παρόντα, βρίσκονται εκεί.

Ο μικρόκοσμος: ένας χωρισμένος πατέρας, τα δυο παιδιά του, 14 και 7 ετών. Η μητέρα των παιδιών, που ζει με το φίλο της. Μια 10χρονη ερωτευμένη γειτονοπούλα και η ανέραστη μητέρα της. Ενας έφηβος, που το μυαλό του είναι συνέχεια στο σεξ. Δυο γειτονοπούλες έφηβες, που έφτασε η ερωτική τους στιγμή! Και, τέλος, μια καλλιτέχνιδα, που μέχρι να την αναγνωρίσουν οι «ειδικοί», εργάζεται σαν οδηγός ταξί για πρόσωπα που χρήζουν βοηθείας. (Το ρόλο τον παίζει η ίδια η σκηνοθέτιδα).

Η ιστορία: τα παιδιά είναι όλα ερωτικά αναστατωμένα και ανταμώνουν με την ερωτική πράξη, είτε σε άμεση σαρκική επαφή, είτε με τη φαντασία τους και τον αυνανισμό, είτε μέσα από το διαδίκτυο, όπως ο 7χρονος μικρός! (Μέσα από το διαδίκτυο αναζητά ερωτικό σύντροφο και η μητέρα της δεκάχρονης γειτονοπούλας).

Οι έφηβοι, πιο βιαστικοί αυτοί, «χτυπάνε» τις πόρτες, «φωνάζουν», έστω και αν είναι εγκλωβισμένοι μέσα στην ντροπή και στις ενοχές. Παρότι αυτή η ερωτική αναζήτηση και αντάμωση είναι γυμνή από κάθε ρομαντισμό, διαθέτει αρκετή ποίηση! Το ίδιο ισχύει και για τους μεγάλους. Και αυτοί, αντί να ακολουθήσουν το συρμό και να γίνουν απαιτητικοί και βίαιοι, βουτάνε τρυφερά την αδιέξοδη μοναξιά τους μέσα στην αφαίρεση και στους λεπτούς τρόπους, προσδίδοντας έτσι στις πράξεις τους μια ποιητική αγνότητα. Παρότι εξωτερικά δε δείχνουν και δεν είναι «αγαθοί».

Εκεί ακριβώς, βρίσκεται η όποια αξία της ταινίας! Χωρίς να κάνει κάποια βαθιά εμπεριστατωμένη κοινωνική έρευνα, χωρίς να εξηγεί τις αιτίες, για τις ανθρώπινες κινήσεις και πράξεις, ασχολείται τρυφερά με τον άνθρωπο. Με κάποιες στιγμές, έστω, του ανθρώπου. Στο τέλος δεν μπορείς να της ζητήσεις εξηγήσεις. Γιατί δε σε πρόδωσε σε τίποτα. Μας είπε «θέλω να σας πω ένα στίχο, να σας δείξω ένα λουλούδι, αυτό έχω να σας προσφέρω». Και αυτό έκανε.

Το ακόμα πιο τίμιο σε αυτή την προσπάθεια, είναι πως δε στόλισε την προσφορά της με εντυπωσιασμούς και (δήθεν) κινηματογραφικές πρωτοτυπίες. Οσο απλά ήταν αυτά που μας είπε, άλλο τόσο απλός ήταν και ο τρόπος που μας τα είπε!

Παίζουν: Eλεν Γκίερ, Τζον Χοκς, Μπραντ Γουίλιαμ Χένκε, Μιράντα Τζουλάι, Τζόρνταν Πότερ κ.ά.