Tov εξωραϊσμό της σημερινής ασυδοσίας των μεγαλοϊδιοκτητών των ΜΜΕ επιχειρεί η κυβέρνηση με τις προτάσεις για το νομοσχέδιο για τη συγκέντρωση και την αδειοδότηση, το οποίο παρουσίασε χτες σε εμπλεκόμενους με τα ΜΜΕ φορείς ο υπουργός Επικρατείας Θόδωρος Ρουσόπουλος.

Οι κατευθύνσεις της κυβέρνησης, που παρουσιάζονται με το «μανδύα» της διαφάνειας, αποσκοπούν στη δημιουργία ισχυρών ομίλων στο χώρο των ΜΜΕ. Δημιουργούνται νέοι κανόνες που φαινομενικά αλλάζουν το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, ενώ στην πραγματικότητα έπεσε το «φύλλο συκής» για να συνεχιστεί η άλωση του χώρου από τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ. Το πλαίσιο που παρουσίασε ο υπουργός Επικρατείας μπορεί να μην έχει «αχυράνθρωπους» δεν παύει όμως να «υπερασπίζεται» τους μεγαλοϊδιοκτήτες των ΜΜΕ. Πρόκειται ουσιαστικά για προτάσεις διαπραγμάτευσης συμφερόντων με το πρόσχημα της αποτροπής της συγκέντρωσης των ΜΜΕ και με το ότι δε θα κρύβονται οι πραγματικοί ιδιοκτήτες, αφού πλέον δε θα υπάρχει δεσμευτικό ποσοστό συμμετοχής σε επιχειρήσεις ΜΜΕ.

Ο υπουργός Επικρατείας ισχυρίζεται ότι με τις κυβερνητικές προτάσεις διασφαλίζεται η πολυφωνία, η αντικειμενική ενημέρωση και η με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων. Καθημερινά, όμως, όπως είναι γνωστό, οι διατάξεις των ισχυόντων νόμων και του Συντάγματος παραβιάζονται σε βάρος των μικρών κομμάτων και η ενημέρωση χειραγωγείται από τους υπεύθυνους των τηλεοπτικών σταθμών.

Με το πλαίσιο των κυβερνητικών προτάσεων, που έγιναν σε συνάρτηση με το τοπίο που επικρατεί σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, ρόλο θα παίζει η «δεσπόζουσα θέση», ενώ τον έλεγχο θα τον έχει η Επιτροπή Ανταγωνισμού και το ΕΣΡ. Θα καθοριστούν τα κριτήρια της δεσπόζουσας θέσης, με βάση τα οποία θα προσδιορίζεται η ισχύς των επιχειρήσεων. Στην οικονομική ισχύ περιλαμβάνονται η «διεισδυτικότητα» του μέσου στην αγορά που απευθύνεται. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η τηλεθέαση, η ακροαματικότητα και η κυκλοφορία.

Γίνεται, επίσης, λόγος για τα κριτήρια που θα υπάρξουν για τη χορήγηση αδειών σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, ενώ στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς ιδιοκτήτες μπορεί να κατέχουν τηλεοπτικό σταθμό, ραδιόφωνα (ένα ενημερωτικό και θεματικά) εφημερίδες και έντυπα

Οι επιχειρήσεις πέραν της κοινωνικής τους αποστολής και του ενημερωτικού χαρακτήρα είπε ο Θ. Ρουσόπουλος αποτελούν και οικονομικές επιχειρήσεις. Στον κοινό νομοθέτη «επαφίεται η ευχέρεια να καθορίσει κατ' αναλογία με τις λοιπές οικονομικές επιχειρήσεις την έννοια της δεσπόζουσας θέσης». Η δεσπόζουσα θέση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη «λόγω της αυξημένης επιρροής που ασκούν στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης» οι επιχειρήσεις των ΜΜΕ.

Στις προϋποθέσεις συμμετοχής σε επιχειρήσεις ΜΜΕ περιλαμβάνονται:

• Δυνατότητα ταυτόχρονης συμμετοχής σε ενημερωτικό τηλεοπτικό σταθμό και σε ένα ενημερωτικό ραδιοφωνικό σταθμό και στον Τύπο.
• Η συμμετοχή σε περισσότερους από έναν ενημερωτικούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εφόσον ο συμμετέχων δεν κατέχει τη δυνατότητα ελέγχου σε παραπάνω από ένα μέσο ενημέρωσης της αυτής μορφής.
• Η συμμετοχή σε παραπάνω από ένα μη ενημερωτικούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς και
• Η υπό προϋποθέσεις συμμετοχή στον Τύπο ανάλογα με τη συμμετοχή σε άλλα μέσα ενημέρωσης.

Για τις μετρήσεις τηλεθέασης και ακροαματικότητας προτείνεται η ίδρυση αστικής εταιρίας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους της Ενωσης Εταιριών Διαφήμισης, του Συνδέσμου Διαφημιζομένων, το Σύλλογο Εταιριών Δημοσκοπήσεων αλλά και εκπροσώπους των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.

Σε σχέση με τη συμμετοχή στην αδειοδότηση, μεταξύ άλλων, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να καταβάλουν εφάπαξ οικονομικό αντάλλαγμα με κατάθεση αντίστοιχης εγγυητικής επιστολής. Κριτήρια για την αδειοδότηση θα είναι ανάμεσα σε άλλα η οικονομική βιωσιμότητα, η προγραμματική πληρότητα και η παλαιότητα. Προτείνεται, επίσης, η «πριμοδότηση» συγχωνεύσεων μεταξύ επιχειρήσεων ΜΜΕ, ενώ διερευνούν και το ζήτημα του αριθμού των συχνοτήτων.

Ο υπουργός Επικρατείας ήδη έχει εξαγγείλει ότι οι προκηρύξεις των αδειών θα γίνουν μέχρι τον Ιούνη. Οπως είπε και χτες, ο διάλογος θα συνεχιστεί με τις προτάσεις των φορέων μέχρι τις 16 Γενάρη 2006. Η πρώτη φάση θα ολοκληρωθεί στις 16 Φλεβάρη, ενώ μετά την κωδικοποίηση του πλαισίου θα έχει συναντήσεις με τα κόμματα. Ο Θ. Ρουσόπουλος υποστήριξε επίσης ότι οι άδειες θα χορηγηθούν το 2006.