Associated Press |
Μεξικανάκια σε σχολείο του Κολόμπους |
Σύμφωνα με μια έρευνα, που διεξήγαγε το Εφαρμοσμένο Ερευνητικό Κέντρο (ARC), βγαίνει το συμπέρασμα πως τα δημόσια σχολεία στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δεν εξασφαλίζουν την ίδια ποιότητα εκπαίδευσης για τους έγχρωμους μαθητές όπως και στους λευκούς μαθητές.
«Η ανισότητα είναι επίμονη και γενική και αποτελεί μια βαθιά πορεία καθιερωμένου ρατσισμού στα δημόσια σχολεία των ΗΠΑ», τονίζει ο Λίμπερο Ντέλα Πιάνα, ένας από τους συγγραφείς της συγκεκριμένης έρευνας.
«Είναι αξιοπερίεργο πως είχαμε τόσες λίγες αναταράξεις μεταξύ των έγχρωμων μαθητών. Ωστόσο, παρά τη μεγάλη ανισότητα, την καθημερινή ένταση που ζουν με το ρατσισμό στα σχολεία, οι νέοι άνθρωποι έχουν την ελπίδα πως τα πράγματα θα καλυτερέψουν», τονίζει ο Χένρι Ντερ, υποδιευθυντής της Δημόσια Εκπαίδευσης στην Καλιφόρνια.
Αν η φυλετική δικαιοσύνη ήταν υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία, τότε τα περισσότερα δημόσια σχολεία των ΗΠΑ δε θα περνούσαν το μάθημα. Στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από 12 σχολικές περιφέρειες απ' όλη τη χώρα επικυρώνουν αυτό που ήδη οι κοινότητες των εγχρώμων γνωρίζουν καλά: Οτι τα δημόσια σχολεία σταθερά αποτυγχάνουν να εξασφαλίσουν την ίδια ποιότητα σπουδών για μαθητές έγχρωμους και μη.
Η συγκεκριμένη έρευνα αποκαλύπτει παρόμοια αποτελέσματα τόσο σε μικρές και μεγάλες πόλεις, τόσο στο Βορρά και το Νότο, για σχολεία όπου οι έγχρωμοι μαθητές είναι η μειονότητα και για εκεί που είναι η πλειοψηφία.
Τα δημόσια σχολεία σταθερά αποτυγχάνουν να εξασφαλίσουν την ίδια ποιότητα σπουδών για μαθητές έγχρωμους και μη
Αν τα δημόσια σχολεία αποτυγχάνουν να εξασφαλίζουν μια πλευρά της εκπαίδευσης στους έγχρωμους μαθητές, τότε το πρόβλημα θα ήταν μεγάλο. Ομως η έρευνα αποκαλύπτει πως τα πράγματα είναι κατά πολύ χειρότερα: Σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό, απ' ό,τι οι λευκοί συμμαθητές τους, οι έγχρωμοι Αμερικανοί μαθητές καθημερινά βλέπουν να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από την παραπέρα φοίτησή τους σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δέχονται τιμωρίες πιο εύκολα, πιο συχνά και πιο αυστηρά και τελικά καταλήγουν να παρατούν το σχολείο χωρίς κανένα απολυτήριο.
Αφροαμερικανοί μαθητές ιδιαίτερα, μαζί με τους Λατίνους και τους ιθαγενείς Αμερικανούς μαθητές, τιμωρούνται και αποβάλλονται σε ποσοστά δυσανάλογα με τους λευκούς μαθητές τους. Αυτό φάνηκε σε κάθε σχολική περιφέρεια που εξετάστηκε.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό από τη σχολική περιφέρεια του Σάλεμ, όπου οι Λατίνοι μαθητές αποτελούν το 22% όλων των μαθητών που είχαν αποβληθεί, αλλά μόνο το 10% του μαθητικού πληθυσμού.
Ενα ακόμα παράδειγμα που αξίζει να αναφερθεί είναι το παρακάτω:
Οταν ο Μάρτιν, νεαρός Αφροαμερικανός μαθητής σε κάποιο σχολείο προσφέρθηκε να βοηθήσει την καθηγήτριά του να ξεμπλοκάρει μια δισκέτα από τον υπολογιστή της τάξης του και έβγαλε ένα μικρό σουγιά γι' αυτή τη δουλιά, αποβλήθηκε αμέσως, επειδή, όπως αναφέρθηκε, μετέφερε στο σχολείο «όπλο». Αν ήταν λευκός, θα αποβαλλόταν; Πιθανότατα. Ομως, από την άλλη πλευρά, ένας λευκός μαθητής στο Ντάνβιλ στο Βερμόντ, ούτε τιμωρήθηκε, ούτε αποβλήθηκε από το σχολείο όταν έφερε μαζί του γεμάτο κυνηγετικό όπλο, υποστηρίζοντας ότι είναι κυνηγετική περίοδος...
Τα στοιχεία της συγκεκριμένης έρευνας δείχνουν πως οι Αφροαμερικανοί μαθητές αποβάλλονται από το σχολείο σε μεγαλύτερα ποσοστά απ' ό,τι οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Στο Σαν Φρανσίσκο, για παράδειγμα, οι Αφροαμερικανοί μαθητές τιμωρούνται ή αποβάλλονται κατά τρεις φορές περισσότερο αναλογικά με το γενικό σχολικό πληθυσμό.
Σε καμία πόλη όπου διεξήχθηκε η έρευνα δε βρέθηκαν οι δείκτες κυρώσεων των Αφροαμερικανών ίσες ή και μικρότερες της αναλογίας τους σε όλους τους μαθητές.
Τα αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τους Λατίνους μαθητές δε διαφέρουν και πολύ. Σε μερικές πόλεις, υπήρχε μια αναλογία. Ομως σε άλλες, όπως στο Σάλεμ, το Ορεγκον, το Ντίρχαμ και τη Νότια Καρολίνα, οι Λατίνοι μαθητές αποβάλλονται κατά δύο και τέσσερις φορές περισσότερο αναλογικά με το σχολικό πληθυσμό.
Η εφαρμογή της πολιτικής της «μηδενικής ανοχής» στα σχολεία (ο όρος προσδιορίζει τη σκληρότητα με την οποία θα αντιμετωπίζεται ο «κακούργος» μαθητής) επιδεινώνει την κατάσταση. Η πολιτική αυτή όταν εφαρμόζεται, δεν αφήνει περιθώρια στους εκπαιδευτικούς να εφαρμόσουν ένα πιο ουσιαστικό και λιγότερα καταστροφικό τρόπο εξασφάλισης της σχολικής πειθαρχίας. Για παράδειγμα, διευθυντής σχολείου βρέθηκε στη δύσκολη θέση να πρέπει να αποβάλλει μαθήτρια της Γ` Δημοτικού επειδή έφερε στο σχολείο τραπεζομάχαιρο για να φάει το φαγητό της.
Πολλές πολιτειακές και σχολικές περιφέρειες έχουν προχωρήσει πέρα από τις διατάξεις του νόμου για τη μηδενική ανοχή (που αφορά όπλα, χειροβομβίδες κλπ.), επεκτείνοντας το πεδίο των παραπτωμάτων. Ετσι, ενώ σε ένα σχολείο μαθητής θα αποβληθεί αν μεταφέρει αντικείμενο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν όπλο, σε άλλο σχολείο μαθητής μπορεί αυτόματα να αποβληθεί επειδή μπλέχτηκε σε καυγά.
Το φαινόμενο του ρατσισμού είναι και εδώ πολύ αισθητό.
Για παράδειγμα, στο Μίσιγκαν, όταν δύο λευκοί μαθητές του Ολιβέτ πιάστηκαν με όπλο στο πορτ - μπαγκάζ του αυτοκινήτου τους στην αρχή της κυνηγετικής περιόδου, τους έδωσαν 10ήμερη αποβολή από το σχολείο και 40 ώρες εθελοντικής εργασίας. Δεν ειδοποιήθηκε η αστυνομία, και έτσι οι συγκεκριμένοι μαθητές δε «λέρωσαν» το ποινικό τους μητρώο.
Σε αντίθεση, πάλι στο Μίσιγκαν, ένας μαύρος μαθητής αποβλήθηκε διά παντός από το σχολείο του γιατί καθάριζε τα νύχια του με έναν σουγιά, το οποίο και παρέδωσε αμέσως όταν του ζητήθηκε.
Η πολιτική της «μηδενικής ανοχής» θεωρείται ένα μέτρο για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της αύξησης της επικινδυνότητας στα σχολεία των ΗΠΑ. Φυσικά, τραγικά γεγονότα όπως οι σφαγές στο Γυμνάσιο Κολουμπάιν ενισχύουν αυτή την άποψη.
Ομως, θα πρέπει να ρωτήσουμε αν στην πραγματικότητα είναι τα σχολεία πιο επικίνδυνα απ' ό,τι ήταν πριν 20 χρόνια; Πριν εφαρμοστεί η πολιτική της «μηδενικής ανοχής» επιτρέπονταν τα όπλα στο σχολεία; Φυσικά όχι.
Ερευνες έχουν δείξει πως οι μαθητές των δημοσίων σχολείων δεν είναι πιο επικίνδυνοι ή καταστροφικοί απ' ό,τι ήταν πριν 20 χρόνια. Αλλά οι τιμωρίες που δέχονται είναι πιο αυστηρές, πιο πιθανό να επιβληθούν σε έγχρωμους μαθητές και πιο πιθανό να καταστρέψει τις παραπέρα σπουδές τους.
Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της πολιτικής της «μηδενικής ανοχής» στο Σικάγο δίνουν ένα καλό παράδειγμα για τα αρνητικά που δημιουργούν αυτά τα προγράμματα.
Η πολιτική της «μηδενικής ανοχής» στο Σικάγο μπήκε σε εφαρμογή το σχολικό έτος 1995-96. Μέσα σε τρία χρόνια, ο αριθμός των αποβαλλόμενων μαθητών αυξήθηκε από 81 σε 1.000! Και αξίζει να σημειωθεί ότι η διεύθυνση, αντί να αναζητάει τρόπους να μειώσει τον αριθμό των αποβαλλόμενων μαθητών, κάνει ακριβώς το αντίθετο: Υπολογίζει πως ο αριθμός αυτός για το σχολικό έτος 1999-2000 θα αυξηθεί στις 1.500 περιπτώσεις, δηλαδή 50% αύξηση μέσα σε ένα χρόνο και 150 φορές περισσότερες αποβολές απ' ό,τι πριν 6 χρόνια.
Αποβολές, εγκατάλειψη και αποφοίτηση...
Οι έγχρωμοι μαθητές έχουν περισσότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν - ή και να τους αναγκάσουν να το εγκαταλείψουν - το σχολείο και λιγότερες πιθανότητες να αποφοιτήσουν απ' αυτό απ' ό,τι οι λευκοί συμμαθητές τους.
Το συμπέρασμα αυτό συνδέεται άμεσα με τα στοιχεία που αφορούν την πειθαρχία. Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως μαθητές που έχουν αποβληθεί από το σχολείο, το εγκαταλείπουν για πάντα.
Παράλληλα, όμως, η γενικότερη εκπαίδευση που λαμβάνουν συνολικά οι μαθητές δεν είναι ολοκληρωμένη και έτσι η τελική εξέταση που πρέπει να δίνουν οι μαθητές για να αποφοιτήσουν από το σχολείο αποτελεί ένα μεγάλο εμπόδιο όχι μόνο για την παραπέρα μόρφωσή τους, αλλά ακόμα και για να πάρουν το απολυτήριό τους.
Μαθητές έγχρωμοι έχουν λιγότερη πρόσβαση σε προχωρημένα μαθήματα ή προγράμματα για προικισμένους μαθητές
Από την αρχή της ιστορίας των ΗΠΑ έχει δημιουργηθεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα δύο ταχυτήτων: ένα σύστημα που δημιουργεί διαφορετικές πηγές εκπαίδευσης για τάξεις «με μαθητές που προορίζονται για εργασία και μαθητές για μάθηση». Δηλαδή, με άλλα λόγια, τα δημόσια σχολεία έπρεπε να ξεχωρίσουν «μερικές ιδιοφυΐες από τα σκουπίδια», όπως αναφέρθηκε τότε. Και δυστυχώς, μέχρι τώρα αρκετά από τα δημόσια σχολεία μεταχειρίζονται μαθητές που παρακολουθούν χαμηλότερου επιπέδου τάξεις ως «σκουπίδια».
Η πρακτική αυτή του «ξεχωρίσματος» βρίσκει θύματά της και τους Αφροαμερικανούς και Λατίνους μαθητές, οι οποίοι σε πολύ μικρότερα ποσοστά καταφέρνουν να εισέλθουν σε τάξεις για χαρισματικούς μαθητές.
Στο Ντίρχαμ, οι Αφροαμερικανοί μαθητές αποτελούν το 58% του πληθυσμού, αλλά μόνο το 26% απ' αυτούς παρακολουθούν προχωρημένα μαθήματα.
Η καθηγήτρια Τζίνι Οουκς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες εξέτασε τις σχολικές περιφέρειες στο Ρόκφορντ, Ιλινόις και Σαν Χοσέ και ανακάλυψε ότι «οι Αφροαμερικανοί και Λατίνοι μαθητές ήταν κατά πολύ περισσότερο απίθανο απ' ό,τι οι λευκοί ή οι Ασιάτες μαθητές με τους ίδιους βαθμούς να τοποθετηθούν σε ανώτερα τμήματα».
Η φυλετική σύνθεση του καθηγητικού σώματος σπάνια ταιριάζει σε αυτό του μαθητικού
Ούτε στις σχολικές περιφέρειες απαιτείται μια αντιρατσιστική και πολυπολιτισμική εκπαιδευτική αγωγή για τους καθηγητές και τους διευθυντές. Οι καθηγητές δεν αποκτούν τις ικανότητες που απαιτούνται ώστε να διδάξουν σε παιδιά διαφορετικών φυλών και κουλτούρας.
Σχεδόν 50 χρόνια έχουν περάσει από τότε που το Ανώτατο Δικαστήριο όρισε ότι ο σχολικός διαχωρισμός ήταν «άνισος» και επομένως αντισυνταγματικός. Τα παραπάνω στοιχεία το αποδεικνύουν αυτό, μισό αιώνα αργότερα. Το γεγονός είναι ότι στα δημόσια σχολεία εξακολουθεί να υπάρχει μια ανισότητα μεταξύ των έγχρωμων μαθητών. Η άνιση εκπαίδευση είναι μια ξεκάθαρη μορφή ρατσιστικής διάκρισης.
Ωστόσο, πρόκειται για ταξικό φαινόμενο...
Πάντως, καταλήγοντας, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι τα παραπάνω είναι κάποια στοιχεία που αποκτήσαμε και δε θα πρέπει να τα δούμε ξεκομμένα από τις γενικές αντιθέσεις που υπάρχουν μέσα σε μια ιμπεριαλιστική χώρα. Οι αντιθέσεις που υπάρχουν είναι ανάμεσα στην εργατική τάξη και την αστική. Ο ρατσισμός αντανακλά, αλλά και ταυτόχρονα συγκαλύπτει τις ταξικές αντιθέσεις.
Θα πέσουμε σε λάθη αν δούμε το ζήτημα του ρατσισμού ξεκομμένο και δεν το δούμε ως μέσο της συνολικότερης εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Ο αγώνας ενάντια σε ρατσιστικά φαινόμενα έχει άμεση σχέση με τον αγώνα ενάντια στην ταξική εκμετάλλευση.