Αίμα και κέρδη στον «πόλεμο του πετρελαίου»

Υπερτετραπλασιάστηκαν τα κέρδη των πετρελαϊκών εταιριών. «Κερδοσκοπικά παιχνίδια» δισεκατομμυρίων δολαρίων πυροδοτούν τις τιμές

Κυριακή 7 Μάη 2006

Η πορεία των διεθνών τιμών του πετρελαίου παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια μια διαρκή άνοδο. Από το 2002, παραμονές της αμερικανοβρετανικής επιδρομής στο Ιράκ, έως σήμερα, η τιμή αυξήθηκε από 20 δολάρια το βαρέλι σε 70 δολάρια το βαρέλι, δηλαδή κατά 250%!

Ομως, αυτή η εξέλιξη των τιμών μόνον εν μέρει εξηγείται από το «νόμο» της προσφοράς και της ζήτησης. Ο ίδιος ο Οργανισμός Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών (ΟΠΕΚ) έχει καταγγείλει ότι οι προσφερόμενες ποσότητες επαρκούν για την κάλυψη της αυξημένης ζήτησης. Ούτε, βεβαίως, η αύξηση των τιμών μπορεί να εξηγηθεί μόνο με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, με τους πολέμους, την προσπάθεια για τον έλεγχο των κοιτασμάτων και των αγωγών μεταφοράς.

Για να έχουμε μια πληρέστερη, όσο το δυνατόν, εικόνα της κατάστασης, πρέπει μαζί με τους δύο παραπάνω παράγοντες να υπολογίσουμε δύο ακόμη: Τη δράση των μεγάλων πετρελαϊκών εταιριών και το ρόλο των λεγόμενων «κερδοσκοπικών κεφαλαίων», που επενδύονται τα τελευταία χρόνια στο χρηματιστήριο του πετρελαίου. Ολοι αυτοί οι παράγοντες δε λειτουργούν μεμονωμένα και αθροιστικά, αλλά ως σύνολο, αφού και οι μεταξύ τους σχέσεις δημιουργούν νέα δεδομένα.

Για το πόσο επηρεάζονται οι τιμές από την ασυδοσία των πετρελαϊκών εταιριών και τα «κερδοσκοπικά κεφάλαια», έχουμε δύο στοιχεία:

Στα κεφάλαια αυτά, που ονομάζονται και «κεφάλαια υψηλού ρίσκου», συμμετέχουν μερικά από τα πιο γνωστά ονόματα του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, όπως η «Μόργκαν Στάνλεϊ», η «Μέριλ Λιντς», η «Λέμαν Μπράδερς», η «Γκόλντμαν Σακς», η «Σίτιγκρουπ», η «Ντόιτς Μπανκ», κ.ά.

Αξίζει να σημειωθεί, ακόμη, ότι στο πρόσφατο «Φόρουμ του Νταβός» οι εκπρόσωποι των μεγαλύτερων πολυεθνικών αξιολόγησαν τους «κινδύνους» για την πετρελαϊκή αγορά και προσδιόρισαν τις επιπτώσεις τους στις τιμές. Σύμφωνα με την αξιολόγηση αυτή: Αν ο εμφύλιος πόλεμος στη Νιγηρία γενικευτεί, τότε η τιμή μπορεί να φτάσει τα 98 δολάρια το βαρέλι. Αν ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας επιβάλει εμπάργκο στις ΗΠΑ, τότε η τιμή θα φτάσει τα 111 δολάρια. Αν το Ιράν σταματήσει τις εξαγωγές, τότε θα φτάσει τα 131 δολάρια. Ενώ αν ανατραπεί το σημερινό καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, τότε η τιμή του πετρελαίου μπορεί να φτάσει και τα 262 δολάρια το βαρέλι!


ΚΕΙΜΕΝΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ