Το τραγικό συμβάν με τα δύο μαχητικά αεροσκάφη Ελλάδας και Τουρκίας και το θάνατο του Ελληνα πιλότου Κωνσταντίνου Ηλιάκη, φέρνει με τρόπο δραματικό στην επιφάνεια μια πραγματικότητα που διαμορφώνουν στο Αιγαίο σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Μια πραγματικότητα πάνω στην οποία βρίσκονται οι υπογραφές της πολιτικής των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Συνισταμένη της είναι η αλλαγή του καθεστώτος στο Αιγαίο, αλλαγές που ενισχύουν τις τουρκικές διεκδικήσεις, μέσα σ' ένα πλαίσιο ΝΑΤΟικής επικυριαρχίας, όπως υπαγορεύουν οι σύγχρονοι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί. Πλαίσιο που ενισχύει το πλαγιοκόπημα των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, που οδηγεί βήμα βήμα σ' έναν τύπο ελληνοτουρκικής συγκυριαρχίας και τελικά διχοτόμησης του Αιγαίου και περιορισμού των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και εκχώρησής τους, στα πλαίσια λειτουργίας των διακρατικών ιμπεριαλιστικών οργανισμών (ΝΑΤΟ, ΕΕ).

Το έδαφος, για την υπό ευρωατλαντική σκέπη διχοτόμηση του Αιγαίου, το έχουν στρώσει οι ρυθμίσεις που αφορούν τη λειτουργία του ΝΑΤΟ στα πλαίσια της νέας δομής του. Η κατάργηση των εθνικών ορίων επιχειρησιακής ευθύνης, ειδικά για το χώρο του Αιγαίου, σημαίνει ότι αυτή την ευθύνη την έχει το ΝΑΤΟ, το οποίο κατά περίπτωση, είτε σε ασκήσεις είτε σε πολεμικές επιχειρήσεις, μπορεί να την αναθέτει στην Ελλάδα, στην Τουρκία ή και σε άλλη ΝΑΤΟική χώρα. Το σχήμα αυτό έχει δει εφαρμογή κατά την τελευταία πενταετία στις διάφορες ΝΑΤΟικές ασκήσεις, όπως και στις επιχειρήσεις ελέγχου πλοίων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο στα πλαίσια του λεγόμενου αντιτρομοκρατικού πολέμου, όπου ελληνικά πολεμικά πλοία συμμετέχουν υπό αμερικανική, τουρκική ή άλλη ΝΑΤΟική διοίκηση, νομιμοποιώντας αυτό το καθεστώς αποχρωματισμού του Αιγαίου.

Μέρος του επιχειρησιακού σκέλους της «ντεφάκτο» επιβολής αυτής της πραγματικότητας στο Αιγαίο, αποτελεί η δημιουργία επεισοδίων από την τουρκική πλευρά, επεισοδίων τύπου Ιμίων ή σαν το πρόσφατο της Καρπάθου.

Η παράδοση του Αιγαίου έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια. Τα πρώτα βήματα έγιναν με τη συμφωνία επανένταξης της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, (Οκτώβρης 1980), τη γνωστή ως «συμφωνία Ρότζερς». Η Ελλάδα ξαναμπήκε στο ΝΑΤΟ, στην ουσία χωρίς σύνορα, επειδή η Τουρκία απειλώντας με «βέτο», δε δεχόταν την επάνοδο στην προ της αποχώρησης του 1974 κατάσταση.

Μέχρι τον Αύγουστο του 1974, την επιχειρησιακή ευθύνη για όλο το Αιγαίο, συμπεριλαμβανομένων και των διεθνών υδάτων, την είχε η Ελλάδα, αφού εφαρμοζόταν η αρχή ότι η κάθε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ έχει την ευθύνη για την άμυνα του εθνικού της χώρου συμπεριλαμβανομένων και των διεθνών υδάτων που καλύπτονται από το αντίστοιχο εθνικό FIR. Η Τουρκία έκτοτε δε δεχόταν να έχει η Ελλάδα τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου, προβάλλοντας παράλληλα ισχυρισμούς, όπως ότι τα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είναι αποστρατιωτικοποιημένα και προωθώντας την πάγια θέση της για διχοτόμησή του από βορά προς νότο.

Η «εκκρεμότητα» έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει το Δεκέμβρη του 1992, με την κατάργηση, πάντα στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, των ορίων περιοχών ευθύνης, παραμένοντας βέβαια το Αιγαίο για το ΝΑΤΟ «γκρίζα» θάλασσα. Η συνέχεια δόθηκε με τη νέα δομή του ΝΑΤΟ, που επικυρώθηκε στο σύνοδο της Ουάσιγκτον τον Απρίλη του 1999 και προβλέπεται η πλήρης κατάργηση των εθνικών ορίων επιχειρησιακής ευθύνης των κρατών - μελών, η καθιέρωση ενιαίου αμυντικού χώρου στα πλαίσια των ορίων της συμμαχίας. Ορια που στη συνέχεια διευρύνθηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις εκτός κλασικών ορίων του ΝΑΤΟ.

Ακολούθησε μια διαδικασία εφαρμογής της νέας δομής, που ολοκληρώθηκε τον Ιούνη του 2003, με τις αποφάσεις της συνόδου του υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, όπου έγινε πλήρως αποδεκτό από ελληνικής πλευράς να μην υπάρχουν εθνικά όρια ευθύνης στο Αιγαίο και την κεντρική ευθύνη να την έχουν τα ΝΑΤΟικά στρατηγεία. Ο έλεγχος του Αιγαίου πλέον περνάει στα ΝΑΤΟικά επιτελεία, που διαθέτουν και την τεχνική υποδομή για να το κάνουν αυτό, αφού η εικόνα που συγκεντρώνουν τα ραντάρ της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας μεταφέρεται κατευθείαν «on line» στο αεροπορικό στρατηγείου της Νότιας Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με ένα από τα ΝΑΤΟικά ΜΟΕ (Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης) για το Αιγαίο. Μάλιστα, το ΝΑΤΟ, δηλαδή και η Τουρκία, έχει λόγο ακόμα και για τις ελληνικές ασκήσεις (Ναυτικού και Αεροπορίας) που προγραμματίζονται για το Αιγαίο και ο προγραμματισμός αυτός υποβάλλεται κάθε χρόνο το φθινόπωρο στην αρμόδια στρατιωτική επιτροπή.

Ολα αυτά για μια περιοχή διάσπαρτη από χιλιάδες ελληνικά και μόνο νησιά (πλην δύο τουρκικών, Ιμβρος και Τένεδος) που διασχίζεται από τους θαλάσσιους και εναέριους δρόμους επικοινωνίας των νησιών αυτών με την ηπειρωτική Ελλάδα και επίσης μια περιοχή με στρατηγική σημασία για την άμυνα συνολικά του ελλαδικού χώρου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα νησιά του Αιγαίου υπάρχουν 35 ελληνικά αεροδρόμια που σχηματίζουν το πυκνότερο πλέγμα εναέριας κυκλοφορίας στην Ευρώπη.

Η κατάργηση των ορίων επιχειρησιακής ευθύνης που καθιερώθηκε με την εφαρμογή της νέας δομής του ΝΑΤΟ αποτέλεσε αποφασιστικό βήμα «νομιμοποίησης» του νέου καθεστώτος περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο.

Μέσα από τις ΝΑΤΟικές διαδικασίες, τις οποίες οι ελληνικές κυβερνήσεις με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αποδέχονταν, βρήκαν τρόπο έκφρασης αλλά και εφαρμογής οι βασικότερες τουρκικές απαιτήσεις, ενάντια στο δικαίωμα επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια από τα 6 που είναι σήμερα, για περιορισμό του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου στα 6 από τα 10 μίλια που είναι σήμερα, αυτό έχει υιοθετήσει το ΝΑΤΟ, η μη αναγνώριση από την Τουρκία της ελληνικής αρμοδιότητας ελέγχου των στρατιωτικών πτήσεων πάνω από το Αιγαίο (FIR Αθηνών), η απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Λήμνου.

Με τις «διοικητικές» ρυθμίσεις που καθιέρωσε το ΝΑΤΟ καταργώντας τα όρια επιχειρησιακής ευθύνης στο Αιγαίο, θεσμοθετείται η εγκατάλειψη από ελληνικής πλευράς στους κόλπους του ΝΑΤΟ του δικαιώματος άμυνας του Αιγαίου - σηματοδοτώντας μια γενικότερη υποχώρηση - και στη θέση του μπαίνει το ενδεχόμενο για ένα εξευτελιστικό «βέτο» που, υποτίθεται, ότι θα ασκήσει η Ελλάδα στα όργανα του ΝΑΤΟ αν και όποτε κρίνει ότι θίγονται κυριαρχικά της δικαιώματα στην περιοχή.

Η λειτουργία σε πρώτη φάση (2000-2003), αφού στη συνέχεια καταργήθηκε με την πλήρη εφαρμογή της νέας δομής, του στρατηγείου της Λάρισας, χωρίς προκαθορισμένα όρια επιχειρησιακής ευθύνης, οδήγησε σε αυτό που από πολλούς είχε επισημανθεί, ότι δηλαδή το Αιγαίο, θαλάσσιος και εναέριος χώρος, θα μετατραπεί σε μια «γκρίζα περιοχή» και θα τεθεί εκτός ελληνικής αρμοδιότητας.

Είχε προηγηθεί της νέας δομής που καθόρισε τις παραμέτρους της ΝΑΤΟικής «νομιμότητας» η Συμφωνία της Μαδρίτης, (Σημίτης-Ντεμιρέλ, Ιούλης 1997), όπου η Ελλάδα, μετά τα νέα τετελεσμένα που δημιουργήθηκαν στα Ιμια, αναγνωρίζει επίσημα - πέραν των νομίμων - και τα «ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο. Με τη δέσμευση δε για την «αποφυγή μονομερών ενεργειών» η Ελλάδα με την υπογραφή της έθεσε υπό τουρκική ομηρία το αναφαίρετο δικαίωμά της να επεκτείνει τα ελληνικά χωρικά ύδατα από έξι στα 12 μίλια όταν το κρίνει αναγκαίο.

Ακολούθησε το Ελσίνκι, όπου στο κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρεται σχετικά με την Τουρκία και τις υπόλοιπες υποψήφιες χώρες προς ένταξη στην ΕΕ (παράγραφος 4): Η ΕΕ «παροτρύνει τα υποψήφια κράτη να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για την επίλυση κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς και άλλων συναφών θεμάτων». Καλεί δε «να φέρουν τη διαφορά ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου» και επισημαίνει ότι «το αργότερο στα τέλη του 2004, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανεξετάσει την κατάσταση ως προς κάθε εκκρεμή διαφορά».

Συμπτώματα αυτής της ίδιας κατάστασης είναι και οι εξελίξεις γύρω από το ζήτημα του λεγόμενου ευρωστρατού και οι ρυθμίσεις που προωθήθηκαν στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Αμυνας και Ασφάλειας (ΕΠΑΑ), που έβαλαν και την ευρωπαϊκή σφραγίδα στον αποχρωματισμό του Αιγαίου. Σύμφωνα με αυτές, Αιγαίο και Κύπρος μένουν εκτός πεδίου δράσης και δίνεται στην Τουρκία αποφασιστικός λόγος, αν και δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Στα πλαίσια του ευρωστρατού και στην ίδια λογική της υποβάθμισης του FIR και της δημιουργίας ενιαίου χώρου για τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, εντάσσονται και οι μεθοδεύσεις για την πλήρη κατάργησή του, μέσω του σχεδίου «Ανοιχτοί Ουρανοί» της EE. Η Συνθήκη περί «Ανοιχτών Ουρανών» υπογράφηκε το Μάρτη του 2002 από 25 κράτη - μέλη του ΟΑΣΕ. Σκοπός της συνθήκης, που λειτουργεί ως πρόσχημα, είναι η δημιουργία ενός καθεστώτος ανοιχτών ουρανών για εναέριες παρατηρήσεις, οι οποίες θα διευκολύνουν την επαλήθευση της εφαρμογής των συμφωνιών ελέγχου εξοπλισμών, αλλά και την πρόληψη και το χειρισμό κρίσεων στα πλαίσια του ΟΑΣΕ.

Μια ακόμα επιβεβαίωση του καθεστώτος που διαμορφώνεται έρχεται την ίδια περίοδο, τον Ιούνη του 2002 και με την κατάρτιση από τους Αμερικανούς, το υπουργείο Εξωτερικών, των νέων ψηφιακών χαρτών για το Αιγαίο χωρίς θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας λόγω των «διαφορετικών απόψεων» Ελλάδας και Τουρκίας επ' αυτών. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι χάρτες αυτοί προορίζονται για χρήση από όλα τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ και την Ελλάδα!

Ενα ακόμα βήμα έγινε το Σεπτέμβρη του 2003 με τη συμφωνία μεταξύ ελληνικής και τουρκικής κυβέρνησης στο πλαίσιο του ICAO, για τη δημιουργία νέων αεροδιαδρόμων στο Αιγαίο. H συμφωνία αυτή σκιαγραφεί το μελλοντικό καθεστώς συνδιαχείρισης στην περιοχή. Πρόκειται για ένα ακόμη βήμα παράδοσης κυριαρχικών δικαιωμάτων στο ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις αυτές, ανάμεσα στα άλλα καταργούνται υπάρχοντες ελληνικοί αεροδιάδρομοι, εντός του FIR Αθηνών, σε χώρο κάτω από τα 13.000 πόδια, που είναι το ύψος που κινούνται τα πολεμικά αεροσκάφη. Είναι ένα δώρο για την ανενόχλητη είσοδο και πτήση των τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών στο Αιγαίο.

Τα όσα σημειώθηκαν τα τελευταία έξι χρόνια, στη διάρκεια των ΝΑΤΟικών ασκήσεων, που έγιναν από το 1999 και μετά, εκατέρωθεν του Αιγαίου είναι ενδεικτικά του πού οδηγούνται τα πράγματα.

Η ΝΑΤΟική άσκηση «Dynamic Mix 2000» (20 Μάη - 10 Ιούνη) αποτέλεσε πρόβα επιβολής της αμερικανικής επικυριαρχίας στο Αιγαίο και ακύρωσης της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας. Ηταν η πρώτη που πραγματοποιείται μετά τη λειτουργία της νέας δομής του ΝΑΤΟ και την ενεργοποίηση του ΝΑΤΟικού στρατηγείου της Λάρισας. Επίσης, για πρώτη φορά, συμμετέχουν τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις σε άσκηση επί του ελληνικού εδάφους. Στη διάρκεια της άσκησης το FIR Αθηνών πέρασε στα χέρια του ΝΑΤΟ και ανεστάλη ο όρος που πάντα έμπαινε από την Ελλάδα, για υποβολή σχεδίων πτήσης από τα μαχητικά αεροσκάφη.

Η ΝΑΤΟική άσκηση «Destined Glory» (5-15 Οκτώβρη 2002) που έγινε στην Ιταλία και στο Ιόνιο Πέλαγος. Εβαλε τη δική της σφραγίδα στην αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο καθώς ικανοποίησε τις τουρκικές απαιτήσεις. Ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να διεξαχθεί στον ελλαδικό χώρο (Πρέβεζα, Κυπαρισσία). Ομως τα ΝΑΤΟικά επιτελεία στο σχεδιασμό τους - αναφορικά με τις πτήσεις των μαχητικών αεροσκαφών που θα προέρχονταν από τουρκικά αεροδρόμια - διχοτόμησαν το Αιγαίο, εξαιρώντας από το ελληνικό FIR όλο το θαλάσσιο χώρο του Ανατολικού Αιγαίου από την υποχρέωση υποβολής σχεδίων πτήσης. Η ελληνική πλευρά αν και δε δέχτηκε να γίνει η άσκηση στην Ελλάδα συμμετέχει σ' αυτή. Συμμετέχει δηλαδή σε μια άσκηση όπου στους χάρτες των σχεδίων της, το μισό Αιγαίο καταγράφεται σαν «γκρίζα», χωρίς ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, περιοχή.

Με την πάροδο του χρόνου στο Αιγαίο σημειώθηκαν γεγονότα αδιανόητα να συμβούν τα προηγούμενα χρόνια, που φθάνουν στα όρια εξευτελισμού εννοιών όπως εθνική κυριαρχία και αξιοπρέπεια. Είχαμε ακόμα και τουρκικές παραβιάσεις με ελληνική υποστήριξη!

Το Νοέμβρη του 2004 Ελληνας ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, υπό την ιδιότητα του διοικητή της Μόνιμης Ναυτικής Δύναμης Μεσογείου του ΝΑΤΟ συμμετέχει στην άσκηση «Ντογκού Ακτενίζ», που είναι η τουρκική έκδοση της ΝΑΤΟικής άσκησης, «Destined Glory» και διευθύνει τα ΝΑΤΟικά πλοία που πήραν μέρος σε τουρκική άσκηση. Την ίδια ώρα τα τουρκικά μαχητικά και αναγνωριστικά αεροσκάφη, τα οποία συμμετέχουν στην άσκηση αυτή, παραβιάζουν τον εναέριο χώρο πάνω από τα ελληνικά νησιά! Στην άσκηση έπαιρνε μέρος και η ελληνική φρεγάτα «Μπουμπουλίνα» με το πλήρωμά της υπό ΝΑΤΟική σημαία. Στα πλαίσια της εν λόγω άσκησης, τουρκικά αεροσκάφη έκαναν προκλητικές παραβιάσεις πετώντας πάνω από τη Σύμη, τους Φούρνους και το Αγαθονήσι.

Το ίδια σκηνικό επαναλήφθηκε και το Νοέμβρη του 2005, όταν τουρκικά μαχητικά αλώνιζαν το Αιγαίο στα πλαίσια της τουρκικής άσκησης «Ντογού Ακ Ντενίζ» στην οποία συμμετείχε και η ελληνική φρεγάτα «ΚΑΝΑΡΗΣ», προκαλώντας μαζικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και παραβάσεις του ελληνικού FIR στο Αιγαίο. Ολα αυτά παρουσία ελληνικού και άλλων ΝΑΤΟικών πολεμικών πλοίων της Μόνιμης Ναυτικής Δύναμης Μεσογείου που συμμετέχουν στην τουρκική αεροναυτική άσκηση.

Η αντίφαση αυτή της ελληνικής συμμετοχής σε μια άσκηση μέσω της οποίας Τουρκία και ΝΑΤΟικοί «σύμμαχοι» ακυρώνουν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και καταρρακώνουν την ελληνική εθνική κυριαρχία, αποκαλύπτει, με δραματικό αλλά και τραγελαφικό τρόπο, το θανάσιμο εγκλωβισμό που συνιστά για τη χώρα η συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ είναι απόλυτα συνυπεύθυνοι για το πρωτοφανές «ξεπούλημα» που συνιστά η παρουσία Ελληνα διοικητή σε ασκήσεις που αμφισβητούν και παραβιάζουν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, καθώς τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ πανηγύριζαν όταν η διοίκηση της Μόνιμης Ναυτικής Δύναμης Μεσογείου του ΝΑΤΟ ανετίθετο σε Ελληνα, ώστε, όπως έλεγαν, να είμαστε εμείς (η Ελλάδα) που θα είχαμε τον έλεγχο των δραστηριοτήτων της ΝΑΤΟικής δύναμης στη Μεσόγειο κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Το αποτέλεσμα ήταν στο πλαίσιο αυτής της «συμμαχικής αναβάθμισης», να τεθούν υπό ελληνική διοίκηση οι... τουρκικές προκλήσεις!

Στην ίδια πορεία βρίσκεται και η αρμοδιότητα έρευνας και διάσωσης. Τον Νοέμβρη του 2004, κάτω από τον απόηχο των Ολυμπιακών Αγώνων, έγινε γνωστό ότι η ελληνική κυβέρνηση αποδέχτηκε τον Σεπτέμβρη του 2004 την τροποποίηση σχετικού κειμένου του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO). Σύμφωνα με αυτήν την τροποποίηση, η ελληνική αντιπροσωπεία αποδέχτηκε τη διαγραφή του όρου «όρια» (boundaries) από το σχετικό κείμενο που αναφέρεται στα όρια έρευνας και διάσωσης.

Σημειώνεται ότι πάγια στάση της ελληνικής πλευράς - εξάλλου αυτή ήταν και η πρακτική του ICAO από το 1952 - ήταν η ταύτιση των ορίων της αρμοδιότητας έρευνας και διάσωσης στο διεθνή χώρο του Αιγαίου με τα όρια του FIR (αρμοδιότητα ελέγχου των πτήσεων). Για την τεκμηρίωση της θέσης αυτής, η ελληνική πλευρά επικαλείται, πέραν των άλλων, και την ιδιομορφία του Αιγαίου Πελάγους που είναι διάσπαρτο από ελληνικά νησιά, τα οποία επικοινωνούν με την ηπειρωτική Ελλάδα και μεταξύ τους, μέσω θαλάσσιων οδών που διέρχονται από τα διεθνή ύδατα.

Υπάρχει, όμως, ένα θέμα, το κατά πόσον δηλαδή η ελληνική πλευρά, όλα αυτά τα χρόνια, κατοχύρωσε έμπρακτα αυτή την αρμοδιότητα, η οποία συνδέεται άρρηκτα με τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο, την ασφάλεια και την κατοχύρωσή τους. Εδώ υπάρχει μια ύποπτη παράλειψη, αναφορικά με την εξασφάλιση των μέσων για την άσκηση και προβολή της αρμοδιότητας έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο, ώστε «ντε φάκτο» να μην μπορεί να αμφισβητηθεί, καθώς ήταν γνωστές, εδώ και πολύ καιρό, οι συγκεκριμένες μεθοδεύσεις του ICAO. Η όλη υπόθεση ναυάγησε και στην ένοχη ασυνεννοησία μεταξύ ΓΕΑ και ΓΕΕΘΑ από τη μια και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, απ' την άλλη.

Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, τον Απρίλη του 2005, με μια ανακοίνωση του που ήρθε ως συνέχεια της επίσκεψης του τότε υπουργού Εξωτερικών Π. Μολυβιάτη στην Αγκυρα, άφησε πολλά να αιωρούνται σχετικά με τις αναχαιτίσεις των τουρκικών μαχητικών στο FIR.

Στην ανακοίνωση αυτή που εμφανίστηκε ως ένα είδος εξειδίκευσης των όσων αποφασίστηκαν στην Αγκυρα μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, τα τουρκικά αεροσκάφη που θα μπαίνουν παράνομα στο ελληνικό FIR, δηλαδή χωρίς να καταθέτουν σχέδιο πτήσης στις ελληνικές αρχές, απλώς και μόνο θα αναγνωρίζονται από ελληνικά μαχητικά αλλά δε θα αναχαιτίζονται, παρά μόνο εάν περάσουν στη ζώνη των 10 μιλίων από τις ελληνικές ακτές.

Η επίμαχη ανακοίνωση ανέφερε τα εξής: «Ολα τα εισερχόμενα ίχνη (σ.σ. αεροσκάφη) στο FIR Αθηνών για τα οποία δεν έχουν υποβληθεί σχέδια πτήσεως, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες εναέριου κυκλοφορίας, θα αναγνωρίζονται και εφόσον παραβιάζουν εθνικό εναέριο χώρο θα αναχαιτίζονται από αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας».

Δεν υπήρξε ανάκλησή της, αλλά μετά το σάλο που προκλήθηκε ήρθε ο τότε υπουργός Αμυνας Σ. Σπηλιωτόπουλος να διευκρινίσει στη Βουλή ότι δεν αλλάζει τίποτε στο υφιστάμενο καθεστώς. Να σημειωθεί ότι πάγια τακτική της ελληνικής πλευράς είναι η αναχαίτιση των τουρκικών αεροσκαφών ακόμα και εντός του FIR εφόσον κινούνται προς τον ελληνικό εναέριο χώρο. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι όλα σχεδόν τα επεισόδια μεταξύ ελληνικών και τουρκικών μαχητικών που έχουν συμβεί στο Αιγαίο, σημειώνονται στο διεθνή εναέριο χώρο του Αιγαίου.

Υπενθυμίζεται ότι κατά τις τότε επαφές τους οι υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν για την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο ΝΑΤΟικών Κέντρων Αεροπορικών Επιχειρήσεων, Λάρισα και Εσκί Σεχίρ (7^ο CAOC και 6^ο CAOC), με στόχο, υποτίθεται, την αποφυγή εντάσεων. Οπως εκτιμάται όμως, αυτή η συμφωνία θα αντικαταστήσει τόσο τα σχέδια πτήσης όσο και την ανάγκη αναγνώρισης αλλά και αναχαίτισης των τουρκικών αεροσκαφών, αφού, πλέον, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία, δε θα είναι «άγνωστο ίχνος».