ΑΛΜΠΕΡΤ ΙΣΑΑΚ ΜΠΕΖΕΡΙΔΗΣ
Ενας ασυμβίβαστος σεναρίστας
Πέμπτη 11 Γενάρη 2007

Συνειδητά ξεχασμένος από την αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία ακόμη και με το θάνατό του «έφυγε» ο 98χρονος σημαντικός συγγραφέας - σεναριογράφος Αλμπερτ Ισαάκ Μπεζερίδης, σε νοσοκομείο του Λος Αντζελες. Πέρασε μία εβδομάδα για να μαθευτεί ο θάνατός του, παρότι πρόσφατα η αμερικανική Ενωση Σεναριογράφων και η Ενωση Ηθοποιών τον τίμησαν, με προβολή και του βιογραφικού ντοκιμαντέρ του Σπύρου Ταραβήρα «Buzz» (Μπαζ - αυτό ήταν το ψευδώνυμό του).

Γεννήθηκε στη Σαμψούντα από μητέρα Αρμένισσα και πατέρα Ελληνα. Η οικογένεια μετανάστευσε το 1910 στην Καλιφόρνια. Από μικρός, με τον πατέρα του, δούλευε στις λαχαναγορές της και στις μεταφορές με φορτηγά. Απ' αυτές τις εικόνες μόχθου ο Μπαζ εμπνεύστηκε τα έργα του.

Το πρώτο βιβλίο του (1940), δεν είχε επιτυχία. Τα «σαΐνια» όμως του Χόλιγουντ «μυρίστηκαν» ένα μεγάλο ταλέντο και το εκμεταλλεύτηκαν άθλια. Ενας ατζέντης της «Γουόρνερ» του πρότεινε να αγοράσει τα δικαιώματα του βιβλίου για να γίνει σενάριο, αντί 2.000 δολαρίων... Ο Μπεζερίδης ανακάλυψε αργότερα ότι το στούντιο, ερήμην του, έφτιαξε το σενάριο. Τον «δένουν» και με 7χρονο συμβόλαιο, ώστε να μην μπορεί να αντιδράσει. Ο μακαρθισμός τον περιέλαβε στις «μαύρες λίστες» για τη στάση του έναντι των στούντιο και για το ότι η δεύτερη γυναίκα του, σεναριογράφος Σίλβια Ρόμπερτς, ήταν δηλωμένη κομμουνίστρια.

Εμεινε για χρόνια στην αφάνεια και ανεργία, κι ας ήταν δικά του μερικά αριστουργηματικά σενάρια: «Φίλησέ με θανάσιμα» του Ρόμπερτ Ολντριτζ, «Επικίνδυνο μονοπάτι» του Νίκολας Ρέι, «Φόνισσα» του Ραούλ Γουόλς. Η τελευταία ταινία που γύρισε στο Χόλιγουντ το 1949 ο Ζυλ Ντασσέν, πριν εγκαταλείψει τις ΗΠΑ κυνηγημένος κι αυτός από το μακαρθισμό, ήταν σε σενάριο του Μπεζερίδη από το βιβλίο του «Ανθρωποι του αίματος». Ο Μπεζερίδης ήταν φίλος με σημαντικούς προοδευτικούς διανοούμενους και ηθοποιούς, όπως οι Φόκνερ, Μπόγκαρτ, Μίτσαμ, κ.ά. Ο Φρανσουά Τριφό τον είχε χαρακτηρίσει ως «τον πρώτο σεναριογράφο του νουάρ».