Ολα όσα συνέβησαν τις τελευταίες δύο βδομάδες στη Ραφήνα έχουν τις ρίζες τους - και δεν είναι καθόλου υπερβολή να το πούμε αυτό - βαθιά θαμμένες πίσω στο χρόνο. Ηταν ακόμα πολύ νωρίς - για τις αρχές της δεκαετίας του '80 μιλάμε - όταν οι κάτοικοι της περιοχής βλέποντας το γραφικό λιμανάκι τους να βουλιάζει σιγά σιγά απ' το βάρος των εφοπλιστικών συμφερόντων, βλέποντας τα ψαροκάικα, τις τράτες και τις ανεμότρατες να «παραμερίζουν» για να μπορούν να αγκυροβολούν τα τεράστια οχηματαγωγά πλοία των ακτοπλοϊκών γραμμών, ύψωσαν ανάστημα και φωνή διαμαρτυρίας. «Η περιοχή μας κινδυνεύει να χάσει τον παραθεριστικό χαρακτήρα της και να διαμορφωθεί σ' ένα αστικό κέντρο, κακέκτυπο ελληνικής επαρχιακής πόλης», έλεγαν οι κάτοικοι αλλά και η Κοινότητα Ραφήνας. Κανείς, βέβαια, δεν μπορούσε τότε να φανταστεί πως οι ανησυχίες τους θα αποδεικνύονταν μικρές μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής και της αλλοίωσης που επιφύλασσαν για την περιοχή τα μεγαλοσυμφέροντα και οι κυβερνήσεις που τα στηρίζουν...

Αργά, αλλά σταθερά, μέσα σ' αυτές τις δύο δεκαετίες η Ραφήνα εγκλωβίστηκε τελικά στα χέρια των «λίγων και τρανών». Η κατασκευή απ' το Λιμενικό Ταμείο της περίφημης γεφυροπλάστιγγας - είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις το 1984 - η δρομολόγηση νέων γραμμών απ' το λιμάνι κάθε χρόνο, αλλά κυρίως η επέμβαση που σχεδιάζεται να γίνει στην περιοχή για να εξυπηρετηθεί το νέο αεροδρόμιο των Σπάτων - με την κατασκευή της λεωφόρου Σταυρού-Ραφήνας - έχουν φέρει τους κατοίκους του δήμου στα όριά τους αλλά και τη δημοτική αρχή έναντι των μεγάλων ευθυνών της. Γιατί η φράση «επέκταση του λιμένα» χρόνια τώρα στέκει λαιμητόμος πάνω απ' τα κεφάλια τους.

Η ώρα της δικαίωσης όλα αυτά τα χρόνια ήρθε για τους κατοίκους και τη δημοτική αρχή της πόλης το Νοέμβρη του 1997, όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) με μια απόφαση -βόμβα - έτσι χαρακτηρίστηκε τότε απ' την πλειοψηφία των ΜΜΕ - ανέτρεψε τα κυβερνητικά σχέδια για επέκταση του λιμανιού της Ραφήνας, έργο συνολικού κόστους ενός δισεκατομμυρίου δραχμών. «Τα τεχνικά έργα επέκτασης του λιμανιού της Ραφήνας δε συνιστούν απλή βελτίωση του λιμανιού για λόγους ασφάλειας της προσέγγισης και αγκυροβόλησης των πλοίων και της γενικότερης λειτουργικότητάς του, αλλά αποβλέπουν στην αύξηση της δυναμικότητας του λιμανιού για την κάλυψη αναγκών που αφορούν τη διακίνηση των πλοίων, επιβατών, οχημάτων και εμπορευμάτων. Πρόκειται συνεπώς για μεγέθυνση του λιμανιού, που έχει άμεσο αντίκτυπο στον οικισμό της Ραφήνας. Είναι αυτονόητο ότι θα υπάρξει επιβάρυνση του φυσικού οικιστικού περιβάλλοντος και των όρων διαβίωσης των κατοίκων», ήταν τότε το σκεπτικό του ΣτΕ. Αλλά τι γίνεται μετά;

Τρομερό ενδιαφέρον ωστόσο εξακολουθεί να έχει η περιβαλλοντική μελέτη του ΥΠΕΧΩΔΕ - συντάχθηκε με αφορμή τη λεωφόρο Σταυρού-Ραφήνας - σύμφωνα με την οποία αν πραγματοποιηθούν τα προβλεπόμενα έργα, το 2013 ο αριθμός των διακινούμενων επιβατών απ' το λιμάνι της Ραφήνας θα ανέρχεται στους 2.400.000. Αν δε γίνουν, ο αριθμός αυτός πέφτει στους 1.600.000 επιβάτες περίπου. Επίσης με τα έργα θα διακινούνται 310.000 επιβατηγά ΙΧ, 650 λεωφορεία, 84.000 φορτηγά και 80.000 δίκυκλα, ενώ τα διακινούμενα εμπορεύματα θα ανέρχονται σε 430.000 τόνους.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η σύγκριση που κάνει η συγκεκριμένη μελέτη στην κυκλοφορία επιβατών και οχημάτων στην περιοχή. Την περίοδο 1982-1994 είχαμε στο λιμάνι της Ραφήνας αύξηση των οχημάτων κατά 97%, των επιβατών κατά 56% και των πλοίων που εκτελούν τα δρομολόγια κατά 39%. Για την περίοδο 1994-2012 το ΥΠΕΧΩΔΕ προέβλεπε πως η αύξηση των δρομολογίων, χωρίς την επέκταση του λιμανιού, θα έφτανε στο 31% και με την επέκταση στο 89%, η διακίνηση των οχημάτων χωρίς επέκταση θα αυξανόταν κατά 32% και με την επέκταση 92%, ενώ για τους επιβάτες προβλεπόταν αύξηση της τάξης του 31% χωρίς επέκταση και 89% με επέκταση. Κι όταν όλα αυτά αναγράφονται σε επίσημα έγγραφα κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει και να αποδώσει άδικο στους αγώνες που συνεχίζουν μέχρι σήμερα οι Ραφηνιώτες...

Το ζήτημα ωστόσο που βάζει ο Δημήτρης Μακρής, δημοτικός σύμβουλος και επικεφαλής της «Δημοκρατικής Αγωνιστικής Συσπείρωσης» (ΔΑΣ) Ραφήνας, πάει ακόμα παραπέρα τα πράγματα. «Συνηθίζεται να λέγεται πως δεν μπορεί να γίνει επέκταση του λιμανιού της Ραφήνας εάν δε γίνουν έργα υποδομής. Για μας το ζήτημα δεν είναι μόνο να γίνουν έργα, αλλά τι είδους έργα θα γίνουν. Γιατί μέχρι σήμερα έχει αποδειχθεί, πως κυβέρνηση και εφοπλιστές κάνουν έργα που εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους κι όχι τις ανάγκες του λαού της Ραφήνας, αλλά και ολόκληρου του Λεκανοπεδίου», σχολίασε ο Δ. Μακρής. Και για του λόγου το αληθές ο δημοτικός σύμβουλος φέρνει το εξής παράδειγμα: Στη μελέτη του ΥΠΕΧΩΔΕ υπήρχε το κόστος για τη δημιουργία της λεωφόρου Σταυρού-Ραφήνας, αλλά και το κόστος για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής ανάλογων με τον αυτοκινητόδρομο χιλιομέτρων (15 χιλιόμετρα). Το κόστος της λεωφόρου εκτιμήθηκε στα 61 δισ. δραχμές, ενώ για το σιδηρόδρομο λεγόταν πως δε θα χρειαστούν πάνω από 300 εκατομμύρια (20 εκατομμύρια το χιλιόμετρο)! «Γιατί ενώ υπάρχει τόση μεγάλη διαφορά επιλέγουν τη λεωφόρο; Μα γιατί από κει θα τα οικονομήσουν. Ηδη έχει συζητηθεί πως όταν γίνει θα υπάρχουν διόδια σε δύο σημεία της. Ενώ ο σιδηρόδρομος - που θα αποσυμφορούσε την πόλη μας απ' τα σταθμευμένα αυτοκίνητα και που θα εξυπηρετούσε το λαό - δεν τους συμφέρει», ξεκαθαρίζει η Δ. Μακρής. Αρα το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι αυτό που ο ίδιος θέτει ρητορικά: «Προς όφελος ποιου θα γίνουν - όταν γίνουν - αυτά τα έργα; Μπορούμε να ελπίζουμε σε μια ανθρώπινη πόλη όταν όλα τα επίσημα έγγραφα που φτάνουν στο δήμο ξεκαθαρίζουν πως "σημείο αναφοράς για την εξέλιξη στη Ραφήνα είναι το αεροδρόμιο των Σπάτων";».