Διέξοδο από τον ασφυκτικό αποκλεισμό των ΗΠΑ αναζητά το «πολιτιστικό» κεφάλαιο της ΕΕ στο πλαίσιο του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Γι' αυτό το λόγο κλιμακώνει την πλήρη ενσωμάτωση του πολιτισμού στη στρατηγική της Λισαβόνας για αύξηση της «ανταγωνιστικότητάς» του που θα σημάνει και την πλήρη εμπορευματοποίηση της δημιουργικότητας.

Πριν από λίγες μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε «πολιτική δήλωση για το ρόλο του πολιτισμού στην εποχή της παγκοσμιοποίησης», προτείνοντας μάλιστα «για πρώτη φορά ευρωπαϊκή στρατηγική για τον πολιτισμό». Οπως σημειώνουν οι ίδιοι, «η ανακοίνωση επιβεβαιώνει τον κεντρικό ρόλο του πολιτισμού στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και προτείνει μια κοινή πολιτιστική στρατηγική για την Ευρώπη και για τις σχέσεις της με τρίτες χώρες». Οι επίτροποι Φίγκελ και Μισέλ παρουσίασαν την ανακοίνωση σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες.

Ο Γιαν Φίγκελ, επίτροπος αρμόδιος για την εκπαίδευση, την κατάρτιση και τον πολιτισμό, είπε: «Δεδομένου ότι ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα είναι επίσης σημαντικοί κινητήριοι μοχλοί της προσωπικής εξέλιξης, της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρώπης, η στρατηγική που υιοθετείται σήμερα προτείνει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προώθηση της ανάπτυξης και της διαπολιτισμικής κατανόησης, φέρνοντας την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της. Η πολιτική δήλωση πολύ σωστά τοποθετεί τον πολιτισμό στην καρδιά των στρατηγικών στόχων της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Ο Λουί Μισέλ, επίτροπος αρμόδιος για την ανάπτυξη, είπε: «Στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι σημαντικότερο από ποτέ άλλοτε να διατηρήσουμε και να προωθήσουμε την πολιτιστική ποικιλομορφία και το διάλογο μεταξύ των πολιτισμών, ως πηγή ανάπτυξης και εμπλουτισμού».

Μπορεί οι επίτροποι της ΕΕ να «βαφτίζουν» τον ευρωενωσιακό πολιτιστικό ιμπεριαλισμό ως ...«διάλογο των πολιτισμών», ωστόσο, στους «σημαντικούς στόχους» της «κοινής» «πολιτιστικής στρατηγικής για τα ευρωπαϊκά όργανα, τα κράτη-μέλη και τον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα» (σ.σ. δηλαδή των πάντων!) συγκαταλέγεται η «προώθηση του πολιτισμού ως καταλύτη για τη δημιουργικότητα στα πλαίσια της στρατηγικής της Λισαβόνας».

Αυτό που εννοεί η ΕΕ όταν κάνει λόγο για «προώθηση του πολιτισμού ως ζωτικής σημασίας στοιχείου στις διεθνείς σχέσεις της Ενωσης», «εξωτερική διάσταση του πολιτισμού» και «ο πολιτισμός να αποτελεί μια ισχυρότερη διάσταση του πολιτικού διαλόγου με τις χώρες και τις περιοχές εταίρους σε όλο τον κόσμο, προωθώντας τις πολιτιστικές ανταλλαγές και συστηματικά ενσωματώνοντας τον πολιτισμό στα αναπτυξιακά προγράμματα και έργα» είναι ...οι «πολιτιστικές» αγορές των πρώην αποικιών της!

Ετσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη σύσταση «πολιτιστικού Ταμείου ΕΕ-ΑΚΕ» (χώρες ΑΚΕ: Αφρική, Καραϊβική, Ειρηνικός), που «θα συμβολίζει την κοινή ευρωπαϊκή συμβολή στην υποστήριξη της διανομής και - σε μερικές περιπτώσεις - της παραγωγής πολιτιστικών αγαθών των ΑΚΕ». Το εν λόγω Ταμείο εμφανίζεται ότι «θα ενθαρρύνει την εμφάνιση τοπικών αγορών και βιομηχανιών και θα διευρύνει την πρόσβαση των πολιτιστικών αγαθών των ΑΚΕ στις ευρωπαϊκές αγορές». Στην πραγματικότητα, όμως, η ΕΕ αδυνατεί να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ ακόμη και στο δικό της έδαφος, με αποτέλεσμα η διανομή και παραγωγή «πολιτιστικών προϊόντων» της να καταποντίζεται. Αυτό που πραγματικά επιδιώκεται - και εμμέσως αφήνεται να εννοηθεί - είναι η ανεύρεση νέων πεδίων κερδοσκοπίας για τις πολυεθνικές της διανομής και της παραγωγής της ΕΕ με το μικρότερο δυνατό κόστος που οι παραπάνω χώρες μπορούν να τους προσφέρουν. Το σκεπτικό είναι μάλλον απλό: «Μας πήρατε (σ.σ. οι ΗΠΑ) την Ανατολική Ευρώπη, παίρνουμε τις χώρες ΑΚΕ».

Μάλιστα, η Επιτροπή «προτείνει κοινοτική προικοδότηση του Ταμείου ύψους περίπου 30 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2007-2013, καλεί δε τα κράτη-μέλη να προσφέρουν πρόσθετη χρηματοδότηση»! Εκεί δηλαδή που το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, π.χ., έχει συνολικό προϋπολογισμό για παραγωγή ταινιών όσο στοιχίζει μια «μέση» γαλλική παραγωγή (για να μην αναφέρουμε το Χόλιγουντ και πέσουμε σε ...κατάθλιψη) η Ελλάδα θα κληθεί να «προικοδοτήσει» τη μεταφορά μιας πολυεθνικής ...σε ατόλες του Ειρηνικού!

Κατά τ' άλλα, η ...«νέα πολιτική» προτείνει «να εισαχθεί ένα περισσότερο διαρθρωμένο σύστημα συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών και των ιδρυμάτων της ΕΕ στα πολιτιστικά θέματα». Εδώ η ΕΕ επιχειρεί πλήρη συγκεντροποίηση των εθνικών πολιτικών για τον πολιτισμό με στόχο την ομογενοποίησή τους, αν και ακόμη δεν τολμά να το ομολογήσει ανοιχτά. Προς το παρόν λέει ότι «ο πολιτισμός είναι και επομένως θα παραμείνει πρώτιστα μια ευθύνη των κρατών-μελών (...) Το άρθρο 151 (σ.σ. Μάαστριχτ) δεν επιτρέπει, π.χ., την εναρμόνιση των νόμων και των κανονισμών των κρατών-μελών». Οπότε στήνουν ένα μηχανισμό που «βασίζεται στην "ανοικτή μέθοδο συντονισμού" (ΑΜΣ) που έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς για τη δημιουργία μιας δομής για τη συνεργασία κρατών-μελών και ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, της νεολαίας και της κοινωνικής προστασίας. Ο μηχανισμός θα προτείνει γενικούς στόχους που θα συμφωνούνται από κοινού από τα κράτη-μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πρόοδος για την επίτευξή τους θα επανεξετάζεται ανά διετία από την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη»...