Υπό όρους οι «μεγάλες αδελφές» σε Βενεζουέλα και Βολιβία
Κυριακή 1 Ιούλη 2007

Παπαγεωργίου Βασίλης

Πλήγμα στην ασύδοτη δραστηριότητά τους δέχτηκαν οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες στη Βενεζουέλα και τη Βολιβία, οι κυβερνήσεις των οποίων προχώρησαν σε μέτρα εθνικοποίησης της πετρελαϊκής βιομηχανίας.

Στη Βενεζουέλα, την περασμένη Τρίτη, έληξε η προθεσμία που έδωσε ο πρόεδρος Τσάβες στις εταιρείες για να απαντήσουν στις προτάσεις του. Η βασική πρόταση αφορούσε στη συμμετοχή του κράτους κατά 60% στα έργα εξόρυξης και εκμετάλλευσης του πετρελαίου στην περιοχή του ποταμού Ορινόκο.

Στη ζώνη του Ορινόκο εκτιμάται ότι υπάρχουν αποθέματα τουλάχιστον 80 δισ. βαρελιών, αρκετά για να κατατάξουν τη Βενεζουέλα μεταξύ των πρώτων χωρών στον κόσμο σε αποθέματα πετρελαίου. Η δυνατότητα παραγωγής ανέρχεται σε 600.000 βαρέλια την ημέρα. Η αξία των πηγών υπολογίζεται σε 25 με 30 δισ. δολάρια. Μέχρι πρότινος οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες εκμεταλλεύονταν με αποικιοκρατικούς όρους τα πετρέλαια της Βενεζουέλας.

Από το σύνολο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μόνο δύο, η Exxon Mobil και η Conoco Phillips, απέρριψαν τους όρους του Τσάβες και αναμένεται τώρα να εγκαταλείψουν τη Βενεζουέλα. Οι άλλες τέσσερις, δηλαδή η αμερικάνικη Chevron, η νορβηγική Statoil, η βρετανική ΒΡ και η γαλλική Total συμφώνησαν.

Σημειώνεται ότι την 1η Μάη η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ανακοίνωσε την εθνικοποίηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στο χώρο της πετρελαϊκής βιομηχανίας, του μόνου τομέα που έμενε στα χέρια των ξένων μονοπωλίων μετά τις εθνικοποιήσεις του 1999.

Σε παράλληλη πορεία, για τον περιορισμό της ασυδοσίας των ξένων εταιρειών, ο πρόεδρος της Βολιβίας, Εβο Μοράλες, προειδοποίησε την περασμένη Τετάρτη τις πετρελαϊκές εταιρείες ότι θα επανεξετάσει τα συμβόλαιά τους στην εκμετάλλευση πετρελαίου, αν δεν επενδύσουν για την ανάπτυξη της παραγωγής, της χώρας αυτής των Ανδεων. Το Μάη του 2006 η κυβέρνηση Μοράλες εθνικοποίησε τα κοιτάσματα φυσικού αερίου, που αποτελούν το μεγαλύτερο πλούτο της χώρας. Ο υπουργός Ενέργειας Κάρλος Βιγιέγκας είχε ήδη από το Μάη προειδοποιήσει τις 12 πετρελαϊκές εταιρείες που υπέγραψαν στα τέλη Νοέμβρη 2006, 44 συμβόλαια με το κράτος, μετά την απόφαση της χώρας να εθνικοποιήσει τον τομέα της ενέργειας. Υπολογίζεται ότι η Βολιβία χρειάζεται 3 δισ. δολάρια για την εκμετάλλευση των μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου (1.550 δισ. κυβικά μέτρα), τα δεύτερα στη νότια Αμερική μετά της Βενεζουέλας. Στα χέρια του βολιβιανού κράτους περιήλθε, την περασμένη Τρίτη, ο έλεγχος δύο διυλιστηρίων αντί 112 εκατομμυρίων δολαρίων που δόθηκαν ως αποζημίωση στους πρώην ιδιοκτήτες τους. Οι κυριότερες πετρελαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα αυτή είναι οι Petrobras (Βραζιλία), Pluspetrol (Αργεντινή), Vintage (ΗΠΑ), Repsol (Ισπανία), Total (Γαλλία), ExxonMobil (ΗΠΑ), «British Gas» (Βρετανία).